- Celdeling is essentieel voor groei en herstel: vervanging van
afgestorven en beschadigde cellen
- Mitose: moedercel splitst in 2 identieke dochtercellen
- Sommige weefsels zeer actieve celgroei door aanwezigheid
stamcellen: beenmerg, darmslijmvlies,
huid, …
- Sommige weefsels beginnen slechts delen
als er weefselverlies is: leverweefsel
- In andere weefsels is celgroei nagenoeg
afwezig: hersenen- en spierweefsel
- deze cellen zijn sterk gedifferentieerd:
gespecialiseerd in hun functie en kunnen
zich niet meer delen
- Een delende cel doorloopt een aantal
fasen vooraleer eigenlijke deling plaats
vind: celcyclus
- Verschillende fasen:
o G1: voorbereiding DNA-synthese
o S: synthese DNA
o G2: controle gerepliceerd DNA, dunthese andere
componenten noodzakelijk voor mitose
o M: mitose
o G0: niet-proliferatieve fase, cel stopt met delen
en differentieert
- De celcyclus is een strikt gecontroleerd proces: aanmaak
nieuwe cellen = celverlies
- Verschillende ‘checkpoints’ tijdens de celcyclus waarbij
er gecontroleerd wordt op fouten in DNA (mutaties) herstel fout of
geprogrammeerde celdood (apoptose)
- Mutaties van DNA kunnen verschillende oorzaken hebben:
o Erfelijk (BRCA1- en BRCA2-gen)
o Exogene factoren:
1
, fysisch: radioactieve straling, UV straling
chemisch: teerverbindingen, asbest (carcinogene stoffen)
biologisch: oncogene virussen (humaan papillomavirus)
- Verlies controle celcyclus: 2 groepen genen belangrijk
Proto-oncogenen: reguleren celgroei, cel differentiatie en apoptose
Tumor suppressor genen: zetten de celcyclus stop bij fouten in DNA of zetten cel aan tot
apoptose
- Mutatie in genen die celcyclus reguleren
Proto-oncogenen oncogenen
Tumor suppressor genen worden geInactiveerd
controle celcyclus verstoord cel begint ongecontroleerd te delenneoplasie
- Oorzaak kanker is niet eenduidig, wel zijn er bepaalde factoren die het risico verhogen:
o Roken en alcohol
o Verlaagde weerstand
o Bepaalde infecties
o Erfelijke aanleg
o Straling: UV straling, ioniserende straling
o Overgewicht en ongezonde voeding
1.4 behandeling van kanker:
- Na diagnose en stadiëring: uitwerken behandelingsplan
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilsekeolsing. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,29. Je zit daarna nergens aan vast.