H19. Oplosbaarheid
1. Inleiding
Een verzadigde oplossing = een oplossing waarin de maximale hoeveelheid van een stof is opgelost
bij een bepaalde temperatuur
➔ Het is onmogelijk om nog meer van diezelfde stof onder dezelfde omstandigheden in het
oplosmiddel op te lossen
→ Het overschot zal een emulsie, suspensie of neerslag vormen
➔ Bv. Bereid een verzadigde oplossing van zilverchloride (AgCl)
→ Je voegt AgCl toe aan een bepaalde hoeveelheid water (bv. 100mL) tot het niet meer
oplost
---> Je hebt een verzadigde oplossing als er neerslag op de bodem van de beker ontstaat
AgCl is een zout (MZ)
→ Als AgCl opgelost wordt zal er een evenwicht ontstaan tussen het vaste deel en het deel dat
oplost:
➔ Het deel dat oplost splitst in ionen → dus enkel dat deel is oplosbaar
➔ Er is een grens aan het splitsen in ionen
→ Hoe moeilijker een stof oplost, hoe sneller dat de grens wordt bereikt
2. Oplosbaarheidsregels
Oplosbaarheidsregels met water als oplosmiddel:
Verbindingstype Oplosbaarheid Uitzonderingen
Alkaliverbindingen Oplosbaar KClO4 en K2(PtCl6)
Ammoniumverbindingen Oplosbaar (NH3)3[𝐶𝑜(𝑁𝑂2 )6 ]
Zouten van sterke zuren Oplosbaar CuX, AgX en PbCl2
Zouten van zwakke zuren Onoplosbaar Alkali-, CH3COO- en S2-
Hydroxiden Onoplosbaar Alkali-, NH4+
Zure zouten Oplosbaar
Basische zouten onoplosbaar
3. Het oplosbaarheidsproduct
Het oplosbaarheidsproduct (Ks):
▪ = De mate van oplosbaarheid van een zout in een oplossing (meestal water)
▪ Geldt enkel voor stoffen die slecht oplosbaar zijn
▪ Geeft informatie over het deel dat oplost (het deel dat volledig wordt geïoniseerd)
▪ = Een evenwicht tussen de vaste fase (s) en de vloeibare fase (aq)
▪ Is afhankelijk van de temperatuur → hoe hoger de T°, hoe meer er kan worden opgelost
, ▪ Is constant bij een constante temperatuur
▪ Geeft aan in welke concentratie (in M) de ionen van de slecht oplosbare stof naast elkaar in
de oplossing kunnen voorkomen
→ ➔ Bv. Ca3(PO4)2 :
➢ Ca3(PO4)2 (aq) → 3 Ca2+ + 2 PO43-
▪ Hoe groter Ks, hoe beter de stof oplosbaar is ➢ 𝐾𝑠 = [𝐶𝑎2+ ]3 . [𝑃𝑂3− ]2
= 2,07 . 10−33
→ De stof is zeer slecht oplosbaar
4. Het ionenproduct
Het ionenproduct (Q) geeft aan wat de start concentraties zijn van de ionen van de slecht oplosbare
stof
➔ Bij een verzadigde oplossing (vo): Ks = Q
→ Het systeem is in evenwicht
→ Er ligt een maximale hoeveelheid ionen naast elkaar
→ De neerslag + de bovenstaande vloeistof is perfect in evenwicht
→ De snelheid waarmee de neerslag nog in oplossing gaat is even groot als de
snelheid waarmee de ionen terug zullen neerslaan
➔ Bij een onverzadigde oplossing: Ks > Q
→ Er komen minder ionen naast elkaar voor dan er maximaal kunnen voorkomen
→ De neerslag zal dus nog verder in oplossing gaan
→ De snelheid waarmee de neerslag nog in oplossing gaat is groter
dan de snelheid waarmee de ionen terug neerslaan
→ Er zal nog neerslag oplossen tot er een evenwicht is (Q = Ks)
➔ Bij een onverzadigde oplossing: Ks < Q
→ Er komen meer ionen naast elkaar voor dan er maximaal kunnen voorkomen
→ M.a.w. er zijn te veel ionen in de oplossing (= een onstabiele
toestand)
→ De snelheid waarmee de neerslag nog in oplossing gaat is
trager dan de snelheid waarmee de ionen terug neerslaan
→ Er zullen nog ionen neerslan tot er een evenwicht is (Q = Ks)
5. Oplosbaarheid
Oplosbaarheid (S):
▪ = De maximale hoeveelheid van de slecht oplosbare stof dat bij een bepaalde temperatuur
kan opgelost worden in een bepaalde hoeveelheid oplosmiddel
▪ = Het aantal gram van de slecht oplosbare stof opgelost per liter
▪ Zegt hoeveel er maximaal kan opgelost worden
▪ Eenheid is g/L (soms g/100mL) OF mol/L (= molaire oplosbaarheid)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nimarnatin. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.