Dit is de samenvatting van alle behandelde hoofdstukken in de hoorcolleges, met extra info uit het handboek. Alles staat duidelijk in de inhoudstabel, ik leerde dit vak aan de hand van het handboek, de powerpoints en deze samenvatting en was meteen geslaagd in eerste zit.
,Inhoudsopgave
Hoe leer ik het .................................................................................................................................................. 5
HC3: Terrestrial ecosystems and soil (Nadia) .................................................................................................. 13
Beschikbaarheid van water .............................................................................................................................. 13
Zwaartekracht .................................................................................................................................................. 13
Variabiliteit in de omgeving .............................................................................................................................. 13
Licht .................................................................................................................................................................. 14
Evolutionaire patronen ..................................................................................................................................... 14
Moedergesteentes ....................................................................................................................................... 15
Klimaat ......................................................................................................................................................... 15
Topografie .................................................................................................................................................... 16
Biota............................................................................................................................................................. 16
Globale bodemverschillen ................................................................................................................................ 16
Basisprocessen voor bodemvorming produceren verschillende bodems .......................................................... 17
HC4: Aanpassingen van planten aan de omgeving (Nadia) ............................................................................. 18
Fotosynthese..................................................................................................................................................... 18
Stomata ............................................................................................................................................................ 18
Aanpassingen ................................................................................................................................................... 19
Verschillende fotosynthese pathways ............................................................................................................... 21
Seizoensaanpassingen ...................................................................................................................................... 22
Aanpassing aan voedingstekort ....................................................................................................................... 22
Conclusies ......................................................................................................................................................... 22
HC5: Aquatische omgeving en aquatische ecosystemen (Vanhove) ................................................................ 23
Watercyclus ...................................................................................................................................................... 23
Licht en de diepte ............................................................................................................................................. 24
Temperatuur en de diepte ................................................................................................................................ 24
Fysische eigenschappen van water .................................................................................................................. 24
Toepassing: horizontale & verticale zonering in een meer ............................................................................... 25
Water als solvent .............................................................................................................................................. 25
Zuurstofdiffusie naar oppervlaktewateren ....................................................................................................... 25
De rol van beweging van water ........................................................................................................................ 26
, Getijden ............................................................................................................................................................ 27
Estuaria............................................................................................................................................................. 27
Toepassing: zonering in de oceaan ................................................................................................................... 27
HC6: Adaptatie van dieren (Vanhove) ............................................................................................................. 28
Beperkingen door de grootte van een dier ...................................................................................................... 28
Diversiteit in opname van voedsel & energie ................................................................................................... 28
Respons op omgevingsvariatie ......................................................................................................................... 29
Zuurstofbehoefte voor de celademhaling ......................................................................................................... 29
Waterbalans ..................................................................................................................................................... 29
Poikilothermie, homeothermie, thermoregulatie ............................................................................................ 30
Endothermie & ectothermie: ruilfuncties ......................................................................................................... 31
Heterothermie .................................................................................................................................................. 31
Habitat en adaptaties aan de omgeving .......................................................................................................... 31
HC7: Populaties en levensgeschiedenis (Rik) .................................................................................................. 32
Eigenschappen van populaties ......................................................................................................................... 32
Populatiegroei .................................................................................................................................................. 32
Levensgeschiedenis .......................................................................................................................................... 34
Proximale en ultieme verklaringen van gedragingen en eigenschappen van organismen .............................. 36
Ruilfuncties (Trade-offs) bepalen de levensgeschiedenis van alle organismen ................................................ 37
Ecologische ruilfuncties leiden tot verschillende strategieën ........................................................................... 37
Responsen op heterogene/fluctuerende omgeving .......................................................................................... 38
HC9: Competitie en predatie (Rik) .................................................................................................................. 44
Lotka-Volterra predator-prooi model ............................................................................................................... 44
In praktijk.......................................................................................................................................................... 44
HC10: Parasitisme en mutualisme (Vanhove) ................................................................................................. 47
Terminologie ..................................................................................................................................................... 47
Transmissie tussen gastheren: directe transmissie........................................................................................... 48
Transmissie tussen gastheren: complexe levenscycli ........................................................................................ 48
Respons van de gastheer op parasieten ........................................................................................................... 48
Invloed van parasieten op de gastheer............................................................................................................. 48
Invloed van parasieten op de gastheerpopulatie ............................................................................................. 48
Van parasitisme naar mutualisme .................................................................................................................... 49
Mutualisme: een divers spectrum aan interacties ............................................................................................ 49
,HC11: Community structure deel 1 (François)................................................................................................. 50
HC12: Community structure deel 2 (François)................................................................................................. 54
Gemeenschapsstructuur verandert met de tijd ................................................................................................ 54
Primaire successie ............................................................................................................................................ 54
Secundaire successie ........................................................................................................................................ 54
Successie modellen ........................................................................................................................................... 54
Successie en diversiteit ..................................................................................................................................... 55
Heterotrofen in successie .................................................................................................................................. 55
Autogene veranderingen .................................................................................................................................. 56
Allogene veranderingen ................................................................................................................................... 56
Verenigende gemeenschapsconcepten ............................................................................................................ 56
HC13: Ecosysteem-energetica (François)......................................................................................................... 57
De wetten van thermodynamica ...................................................................................................................... 57
Netto primaire productiviteit (NPP) .................................................................................................................. 58
Factoren die de NPP in terrestrische ecosystemen beïnvloeden ....................................................................... 58
Factoren die de NPP in aquatische ecosystemen beïnvloeden ......................................................................... 58
Belang van organische C-input in aquatische ecosystemen ............................................................................. 59
NPP hangt af van de strategie voor de toewijzing van energie ........................................................................ 59
NPP varieert met de tijd ................................................................................................................................... 59
NPP beperkt secundaire productie ................................................................................................................... 60
De efficiëntie van de secundaire consumenten ................................................................................................ 60
Twee grote voedselketens ................................................................................................................................ 60
De verbruiksefficiëntie bepaalt de route van de energiestroom ....................................................................... 60
Kwantificering van de energiestroom in voedselketens .................................................................................... 60
De energie neemt op elk niveau af ................................................................................................................... 60
HC14: Decompositie en mineralisatie (François) ............................................................................................. 61
De essentiële voedingsstoffen in de bodem worden gerecycleerd vóór de afscheiding van bladeren… ........... 61
Decompositie: een complex proces, een verscheidenheid aan organismen ..................................................... 61
Factoren die de decompositiesnelheid beïnvloeden ......................................................................................... 62
Mineralisatie van nutriënten ............................................................................................................................ 62
Decompositie: de omzetting van plantenstrooisel in organische stof in de bodem .......................................... 62
Hoe de plant de afbraak versneld ..................................................................................................................... 62
Decompositie in aquatische ecosystemen ........................................................................................................ 63
Ecosysteemprocessen beïnvloeden de snelheid van nutriëntencycli................................................................. 64
De gelaagdheid van aquatische ecosystemen .................................................................................................. 64
Nutriëntencyclus in beken en rivieren ............................................................................................................... 64
Nutriëntencyclus in kustecosystemen ............................................................................................................... 64
,Hoe leer ik het
Documenten:
• Ppt’s + notities
• Samenvatting
• Handboek (elements of ecology)
• Voorbeeldvragen examen
,HC1: Inleiding (Colpaert)
Ecologie = de studie van de relaties en interacties die bestaan tussen organismen onderling
(biotische componenten), en met hun abiotische omgeving (niet-levende factoren)
Limiterende factoren voor een soort:
• Klimaat (temperatuur + neerslag) ➔ terrestrische soorten
• Licht en nutriënten ➔ aquatische soorten
Klimaat België: (Kunnen vergelijken met rest van de wereld)
• Gemiddelde neerslag/jaar = 80 cm
• Neerslag gelijk verspreid over de maanden
• Steeds minder in de zomer
o Afgelopen jaar ➔ hele droge zomer
o Dit jaar ➔ natte zomer verwacht
Klimaat veel stabieler rond de evenaar
Tropische gebieden ➔ weinig variatie in klimaat
• Neerslag gelijk verspreid over de dagen
• Temperatuur verschilt niet fel
Woestijn ➔ bijna geen verschil in temperatuur
• Beetje warmer want geen neerslag dus ook geen warmte buffering
Aquatisch systeem
• Ondiepe zee ➔ veel licht
• Diepe zee ➔ weinig tot geen licht
• Dieper ➔ minder nutrienten
Omgeving in een ecosysteem:
• Stabiel (vb: regenwoud)
• Niet stabiel (vb:poeltje)
o Componenten verschillen en varieren
• Fysische & chemische condities:
o Temperatuur
o Vochtigheid
o Concentratie van gassen met diffusie (O2 en CO2)
o Lichtintensiteit
o Nutriënten
• Interacties met andere organismen:
o Symbioses
o Predator-prooi interacties
, Hiërarchie in ecologische systemen
Interacties op verschillende organisatieniveaus bestuderen ➔ Alle niveaus omvatten
biotische & abiotische interacties
Landschap = mozaiek van verbonden ecosystemen
➔ uitwisseling van energie, stoffen en organismen tussen verschillende ecosystemen
Globale ecologie = focus op de verspreiding van verschillende ecosystemen of biomen
Terrestrische biomen:
• Tropisch bos
o Tropen (tussen keerkringen)
o Door oerwoud gedomineerd
o Constante hoge temperatuur
o Droog en nat seizoen
o Zeer dichte begroeiing
o Vele soorten bomen & struiken
➔ verschillende lengtes
o Warm en vochtig klimaat
• Savanne
o Tropen
o Veel gras, weinig bomen
o Zacht en vochtig in winter, warm en droog in zomer
o Droog en nat seizoen
o 21-35°C
o Voedselrijke bodem
o Warm en vochtig klimaat
• Woestijn
o Bijna geen neerslag
o Zand-,ijs-,zoutwoestijn…
o Dieren & panten kunnen langer tegen droogte (relatief weinig fauna & flora)
o Vruchtbare bodem ➔ maar kan niet lang water vasthouden
o Extreem klimaat
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aurorab10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €18,99. Je zit daarna nergens aan vast.
