Persoonlijkheids-
psychologie
Professionele Bachelor in de
Orthopedagogie
Merel Vanhove
,INHOUDSOPGAVE
zelfbeeld en zelfwaardering ............................................................................................................................. 6
inleiding ............................................................................................................................................................... 6
begripsbepaling ................................................................................................................................................... 6
het theoretisch kader: het persoonsmodel van Verhofstadt-Denève (1994) ..................................................... 7
persoon als dynamische IK-MIJ relatie ............................................................................................................ 7
dimensies van het zelfbeeld: 6 fenomenologische zelfconstructies ............................................................... 8
persoonskenmerken en condities ................................................................................................................... 8
extern en intern zelfbeeld ............................................................................................................................... 9
bewustzijnsniveaus ......................................................................................................................................... 9
fenomenologische zelfconstructie en realiteit ................................................................................................ 9
informatiebronnen bij de opbouw van het zelfbeeld ......................................................................................... 9
introspectie ..................................................................................................................................................... 9
percepties van ons eigen gedrag..................................................................................................................... 9
jezelf vergelijken met anderen ...................................................................................................................... 10
het autobiografisch geheugen ...................................................................................................................... 10
culturele perspectieven ................................................................................................................................ 10
besluit............................................................................................................................................................ 10
de ontwikkeling van zelfbeeld en zelfwaardering ............................................................................................. 10
de ontwikkeling van taal ............................................................................................................................... 11
zelfbeeld en zelfwaardering volgens leeftijd................................................................................................. 11
besluit zelfontwikkeling/ zelfwaardering ...................................................................................................... 12
ontwikkeling van de reflectie op de ander .................................................................................................... 12
zelfwaardering verder uitgediept...................................................................................................................... 12
verschillende visies op zelfwaardering .......................................................................................................... 12
globale versus domeinspecifieke zelfwaardering ......................................................................................... 13
het zelfwaarderingmodel van Harter (1990) ................................................................................................. 14
meetinstrumenten ........................................................................................................................................ 15
zelfbeeldverterkende technieken (beïnvloeden of stimuleren) ................................................................... 16
de behoefte aan zelfwaaardering ................................................................................................................. 16
mechanismen van zelfverheerlijking ............................................................................................................. 17
zelfpresentatie .................................................................................................................................................. 18
strategische zelfpresentatie .......................................................................................................................... 18
zelfverificatie ................................................................................................................................................. 18
besluit................................................................................................................................................................ 19
persoonlijkheid .............................................................................................................................................. 20
inleiding ............................................................................................................................................................. 20
Persoonlijkheidspsychologie 1
, een definiëring van het begrip “persoonlijkheid” ............................................................................................. 20
vele definities ................................................................................................................................................ 20
onderscheid tussen persoonlijkheid, temperament en karakter .................................................................. 20
geschiedenis van de persoonlijkheidspsychologie ............................................................................................ 21
wanneer is de eerste persoonlijkheidstheorie ontstaan? ............................................................................. 21
waardoor is de persoonlijkheidspsychologie beïnvloed? ............................................................................. 22
vraagstukken ................................................................................................................................................. 22
ideografische en nomothetische benaderingen ............................................................................................... 22
ideografische benaderingen.......................................................................................................................... 22
nomothetische benaderingen ....................................................................................................................... 22
meten van persoonlijkheidskenmerken ............................................................................................................ 23
psychometrische methoden ......................................................................................................................... 23
de factoranalytische methode (Spearman) ................................................................................................... 23
factoranalytische studies van de persoonlijkheid ......................................................................................... 23
de karaktertrektheorieën .............................................................................................................................. 23
persoonlijkheidseigenschappen of situaties? ............................................................................................... 24
de big five (de grote vijf) ................................................................................................................................... 24
de 5 persoonlijkheidsdimensies .................................................................................................................... 24
geschiedenis van de 5 dimensionele begrippen ........................................................................................... 25
de basis van het Vijf – factoren Model: “de lexicale hypothese” ................................................................. 26
de relevantie van deze theorie ..................................................................................................................... 26
meetinstrumenten van persoonlijkheid ............................................................................................................ 26
de NEO-PI-R (De NEO- Personality Inventory-Revised, Hoekstra, Ormel en De Fruyt, 1996) ....................... 26
de “Hiërarchische Persoonlijkheidsvragenlijst voor kinderen (HiPIC, Mervielde en De Fruyt, 1997) ........... 27
persoonlijkheid van kinderen ............................................................................................................................ 27
toepassing: artikel ............................................................................................................................................. 28
emoties en emotionele intelligentie............................................................................................................... 30
definiëring en omkadering van het begrip emotie ........................................................................................... 30
emoties: de reactie van een heel systeem .................................................................................................... 30
een mogelijke definitie .................................................................................................................................. 31
Eigenschappen van een emotionele ervaring ............................................................................................... 32
Onderscheid gevoel, emotie en stemming ................................................................................................... 32
Waar dienen emoties voor? functies van emoties ....................................................................................... 33
primaire en secundaire emoties ................................................................................................................... 35
de 6 basisemoties .............................................................................................................................................. 35
Emoties cultuurgebonden of aangeboren?....................................................................................................... 36
Het onderzoek van Paul Ekman .................................................................................................................... 36
Persoonlijkheidspsychologie 2
, Uitingsregels van emoties binnen de verschillende culturen ....................................................................... 37
Kan men leugenaars ontmaskeren? .................................................................................................................. 38
leugendetector .............................................................................................................................................. 38
als hulpverlener werken met emoties (gevoelens) van cliënt en zichzelf ......................................................... 38
Theorieën over het ontstaan van emoties ........................................................................................................ 39
James-Lange theorie ..................................................................................................................................... 39
Cannon-Bard theorie ..................................................................................................................................... 40
Schachter en Singer (2-factorentheorie) ....................................................................................................... 41
theorie van LeDoux ....................................................................................................................................... 42
componentiële emotietheorie (Fontaine) .................................................................................................... 42
conclusie emotietheorieën ........................................................................................................................... 42
emotionele intelligentie .................................................................................................................................... 42
kennis van eigen emoties .............................................................................................................................. 43
reguleren van emoties .................................................................................................................................. 43
zelfmotivatie ................................................................................................................................................. 44
het onderkennen van andermans emoties ................................................................................................... 44
het omgaan met relaties ............................................................................................................................... 44
stress, burn-out en coping .............................................................................................................................. 45
stress: een breed begrip.................................................................................................................................... 45
gezonde en ongezonde stress ........................................................................................................................... 45
kenmerken van gezonde stress ..................................................................................................................... 45
kenmerken van ongezonde stress................................................................................................................. 45
bronnen van stress ............................................................................................................................................ 46
alledaagse problemen ................................................................................................................................... 46
Levensgebeurtenissen ................................................................................................................................... 46
Traumatische ervaringen .............................................................................................................................. 46
Chronische stress: de duur van stressvolle gebeurtenissen ......................................................................... 47
model voor ongezonde stress ........................................................................................................................... 47
de rol van doelen in het ontstaan van ongezonde stress ............................................................................. 48
de rol van persoonlijkheid in het ontstaan van ongezonde stress ................................................................ 49
beoordelingsprocessen ..................................................................................................................................... 49
attributionele en verklarende stijlen ............................................................................................................ 49
Perceptie van controle .................................................................................................................................. 50
Optimisme ..................................................................................................................................................... 50
Positieve emoties .......................................................................................................................................... 50
langdurig ongezonde stress op het werk: burn-out .......................................................................................... 50
een verhaal over stress en overspanning...................................................................................................... 50
Persoonlijkheidspsychologie 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper merelvanhove. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.