Deel 1 Algemeen recht
Wat is recht?
- Recht zijn gedragsregels en normen
o Verbodsbepalingen: zijn zaken die je niet mag doen zoals door het rood licht rijden
o Gebodsbepalingen: zijn zaken die je moet doen zoals jaarlijkse aangifte doen bij de fiscus
o Mogelijkheid op retentierecht
Recht van een schuldeiser om een roerend goed niet af te geven zolang dat hij/zij
niet heeft betaald. (bv: een garage moet de auto niet afgeven zolang dat de
reparatie niet werd betaald).
- Regels die niet kunnen afgeweken worden.
o Dwingend recht (bv: handelshuur)
o Openbare orde
o Goede zeden (lichaam verkopen als prostitué)
- Vormvoorwaarden die worden vastgesteld voor bepaalde handelingen (hoe vindt een schenking
plaats)
o Procedures voor de rechtbank
- Deze gedragsregels en normen, hun doel is om maatschappelijk leven te ordenen (als er geen
wegcode zou zijn dan zou het verkeer uit de hand lopen = chaos).
o Regels worden door de overheid opgelegd.
- Regels kunnen afdwingbaar zijn (bv: op tijd komen is een fatsoenregel maar het is niet afdwingbaar,
tenzij sancties in schoolreglement of arbeidsreglement).
Privaatrecht
- Verhouding tussen burgers onderling
o Burgerlijk recht: regels over familiale verhoudingen, contracten tussen burgers en zakelijke
rechten.
o Gerechtelijke privaatrecht: welke rechtbanken er zijn en wat hun procedures zijn in de
rechtbank.
o Internationaal privaatrecht: welke rechter bevoegd is en welke rechtsregel er toegepast
moeten worden als er een grensoverschrijdend probleem is. (behalve als Belg een
verkeersovertreding maakt in een ander land, dan gelden de regels van het land waar je in
overtreding heb gemaakt).
Publiekrecht
- Regelt algemene belangen
o Staatrechts: inrichting, werking van de overheid op de burgers
o Administratief recht: regels die nodig zijn voor de werking van de overheid (bouwvergunning
aanvragen, beroep doen op dergelijke vergunningen).
o Strafrecht: welke gedragingen die strafbaar zijn (diefstal).
o Strafprocesrecht: geeft aan op welke wijze misdrijven kunnen vastgesteld worden.
o Fiscaalrecht: inkomsten, belastingen.
Zijn niet strikt voor ondernemingsrecht, financieel recht, sociaal recht,
arbeidsrecht en intellectuele rechten (hetzelfde voor privaatrecht)
P a g i n a 1 | 27
,Objectief recht
- Rechtsregels zoals als het rood licht is moet je stoppen. Regels die de gemeenschap regelen (door de
staat).
Subjectief recht
- Schadevergoeding eisen van de schade-verookzaker. (feiten gebaseerd op objectief recht).
- Recht om te trouwen, recht om eigenaar te zijn, recht om een schadevergoeding te vorderen.
Materieel recht en formeel recht
- Materieel recht: rechten toekennen en plichten opleggen (zoals stoppen door het rood).
- Formeel recht: geeft aan hoe de naleving van het materiële recht verzekerd kan worden.
Rechtspraak
- Bindend tussen de partijen
- Kan nooit een oplossing vinden voor concrete gevallen
o Burenruzie kan de rechter oordelen dat het lawaai komt van een hanengekraai, tenzij er een
andere 2 buren dezelfde problemen hebben kunnen ze dit gaan melden en kan de rechter
niet noodzakelijk dezelfde uitspraak doen.
Rechtsleer
- Niet bindend
- Wetenschappelijke publicaties over juridische aangelegenheid (zoals artikels die te vinden zijn).
- Wordt beroep op gedaan op stellingen van de auteurs om een juridische oplossing te vinden in een
concreet geval.
Rechtbanken en hoven
P a g i n a 2 | 27
, - Vredegerecht
o Inzake zoals burenruzie, huur niet betaald,…
- Politierechtbank
o Inzake zoals overtredingen, verkeer zowel het strafrechtelijke gedeelte als het burgerlijke
gedeelte.
- Rechtbank van eerste aanleg
o De correctionele rechtbank: strafrechtelijke aangelegenheden
o De burgerlijke rechtbank: mees geschillen waarin particulieren betrokken zijn en ook de
meeste beroepsprocedures tegen beslissingen van de vrederechter
o De familie- en jeugdrechtbank: elk probleem dat verband houdt met familiezaken,
echtscheidingen en erfenisproblemen
- Tussen dee 3 rechtbank een bevoegdheidsconflict, rijst wordt de zaak overgemaakt aan de
arrondissementrechtbank bestaat uit
o Voorzitters van de burgerlijke rechtbank
o Familie-en jeugdrechtbank
o Correctionele rechtbank
- Één arbeidsrechtbank die bevoegd is voor sociaalrechtelijke problemen, en één rechtbank van
ondernemingsrechtbank
- Hoven van beroep
o Niet alle hogere beroepen tegen rechterlijke beslissingen worden voorgelegd aan de hoven
van beroep.
o Behandeld bij de correctionele, respectievelijke burgerlijke rechtbank -> de nieuwe
bevoegdheidsregeling van vrederechters
o Tweede keer -> niet mogelijk het kan maar eenmaal hoger
- Arbeidshof
o Op het zelfde niveau en uitspraak doet over sociaalrechtelijke zaken
- Hof van Cassatie
o Hoogste niveau. Bevoegd voor cassatieberoepen ‘tegen rechterlijke beslissingen’. Worden de
feiten niet opnieuw beoordeeld
o Kijkt na of de rechter de juiste rechtsregels heeft toegepast en dat er geen procedurefout is.
o Ingesteld tegen uitspraken van de beroepsrechter of tegen uitspraken in eerste aanleg
waartegen geen hoger beroep mogelijk is.
- Hoven van Assisen
o Voor strafzaken
o Provinciaal niveau
o Beoordeeld door een jury
o Geen beroep op doen
o Wel door rechtsmiddel van cassatie worden aangewend
- Grondwettelijke hof
o Oorspronkelijk opgericht om de bevoegdheidsconflicten tussen de federale en de regionale
overheden te beslechten
o Ook nagaan of wetten in strijd zijn met de enkele welbepaalde artikels van de Grondwet
- Raad van State
o Oordelen over vorderingen tot vernietiging van administratiefrechtelijke beslissingen.
P a g i n a 3 | 27
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elodiesanders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.