Samenvatting
Samenvatting partim embryologie
Samenvatting embryologie, met sterretjes bij de onderdelen waar de focus op ligt
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
Voorbeeld 4 van de 54 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
EMBRYOLOGIEHOOFDSTUK 1: BEGRIPPEN, GAMETOGENESE, CYCLUS, °BLASTOCYSTE, GASTRULATIE
BASISBEGRIPPEN
Embryologie = beschrijvende studie van het ontstaan en ontwikkeling van het organisme
- (*) Humane embryologie = studie van ontwikkeling van de mens
o Gametogenese (vorming gameten)
o Embryonale structuren (organen die gevormd worden uit embryonale stamcellen)
o Extra-embryonale structuren (organen die blastocyste/later embryo verbinden met buitenwereld)
▪ Trofoblast
▪ Dooierzak
▪ Placenta
▪ Navelstreng
- Vergelijkende embryologie = studie van mens en andere diersoorten
- Belang embryologie: normale en afwijkende anatomie beter begrijpen, nieuwe fertilisatietechnieken (IVF,
ICSI, intra-uteriene inseminatie), therapeutische toepassingen: stamcellen
Stamcellen = cellen met capaciteit om te differentiëren tot verschillende celtypes in respons tot specifieke
omgevingsfactoren
- Embryonale weefsels:
o Embryonale stamcellen: cellen van inner mass → totipotent of pluripotent (omstreden)
o Primordiale kiemcellen: voorlopercellen op geslachtscellen
- Volwassen weefsels:
o Adulte stamcellen: in bepaalde orgaansystemen zitten ‘reservecellen’ die kunnen differentiëren
o Induced pluripotent stemcells: uit eender welke cel een stamcel maken door toevoegen van 3
transcriptiefactoren waardoor ze worden geherprogrammeerd
(**) Indeling humane ontwikkeling
- Prenatale periode (voor geboorte)
o Foetale leeftijd: vanaf bevruchting tot geboorte (38weken)
o Gynaecologische leeftijd: vanaf eerste dag van laatste menstruatie tot geboorte (40weken)
- Periodes van ontwikkeling
o Embryonale periode: 1e 8 weken, aanleg alle majeure organen
o Foetale periode: week 9-38, groei en toename complexiteit
,(*) Anatomische positie
Beschrijvende termen:
- Proximaal: dichtst bij lichaam (zoals bovenarm)
- Distaal: verst van lichaam (zoals vingers)
- Afferent: aanvoerend naar lichaam
o Venen naar hart, sensorische zenuwen
- Efferent: wegvoerend van lichaam
o Arteriën weg van hart, motorische zenuwen
Andere termen
- Proliferatie: vernieuwen door deling
- Differentiatie: veranderingen die leiden tot specifieke vorm en functie
- -blast: cellen die nog niet gedifferentieerd zijn → progenitor
- Primordium: primaire aanleg voor orgaan of weefsel
- Zygote: bevruchte eicel
- Embryo: ontwikkelende mens tot einde week 8
- Foetus: ontwikkelende mens vanaf 8 weken
- Conceptus: alle afgeleiden van zygote (embryonaal en extra-embryonaal)
GAMETOGENESE
GAMETOGENESE
(*) Definitie: ontwikkeling van gameten (spermatozoön en oöcyt)
1. Meiose/reductiedeling
a. Van 46 naar 23 chromosomen
b. Voorbereiding op bevruchting
2. Vormverandering
a. Zaadcel: verlies cytoplasma, krijgen van kop hals staart
b. Eicel: wordt steeds groter met toename cytoplasma
Fasen gametogenese:
- Ontwikkeling en migratie van primordiale kiemcellen
- Toename in aantal kiemcellen door mitose
- Reductie chromosomen in meiose
- Structurele en functionele rijping
,(**) Geslachtsspecifieke gametogenese
Spermatogenese Oögenese
Migratie van de geslachtelijke stamcel
Mitose: spermatogonien Mitose: oogonia
Meiose: spermatiden Meiose: oocyten
Spermiogenese: spermatozoide Oogenese: finale differentiate
(*) Gemeenschappelijke gametogenese
- Geslachtelijke stamcellen ontwikkelen zich rond de 3/4e week in de dooierzak
- Einde 4e/begin 5e week migreren de stamcellen naar testis/ovaria: ontwikkeling tot
oögonia/spermatogonia
MEIOSE
(*) Definitie: rijping-/reductiedeling
- Meiose I en meiose II
- Uniek voor geslachtscellen
- Diploïde stamcellen → haploïde gameten
- Kenmerken:
o Leidt tot constant chromosomenaantal tussen generaties
o Laat willekeurige verdeling van chromosomen toe over gameten
o Laat recombinatie van genetisch materiaal toe via crossing-over → variatie binnen populatie
(**) Meiose I en II
n = chromosoominhoud → 2n = 1 materneel en 1 paterneel chromosoom
c = chromosoomaantal → varieert naargelang mitose en meiose
, SPERMATOGENESE
- 4 fasen:
o Migratie van stamcel
o Mitotische fase: °spermatogonia
o Meiotische fase: -cyte I → -cyte II → spermatide
o Spermiogenese: °spermatozoïde
- Duur: 64-72 dagen
- Overleving: 3-5 dagen
(**) Normale spermatogenese
- Tot puberteit: °spermatogonia via mitose
- Vanaf puberteit: °spermatozoïde via meiose
(*) Meiose I (*) Meiose II
(*) Spermiogenese
Ronde spermatide → lange spermatozoïde met
kop en staart
Mitochondria → ATP productie
Microtubuli → motiliteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nce. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen