,Inleiding ............................................................................................................ 6
1 Definitie en situering van het strafprocesrecht ................................................ 6
2 Accusatoire en inquisitoire rechtspleging ........................................................ 6
Vorderingen die uit een misdrijf ontstaan ............................................................... 8
1 De strafvordering ........................................................................................ 8
1.1 De uitoefening van de strafvordering ...................................................... 8
1.1.1 Het Openbaar Ministerie ................................................................. 8
1.2 Wijze van uitoefening van de strafvordering ............................................ 9
1.2.1 Van ambtswege ............................................................................. 9
1.2.2 Aangifte...................................................................................... 10
1.2.3 Klacht ........................................................................................ 10
1.3 Verval van strafvordering .................................................................... 10
1.3.1 Overlijden van de verdachte .......................................................... 10
1.3.2 Ontbinding of vereffening van een rechtspersoon ............................. 10
1.3.3 Amnestie .................................................................................... 10
1.3.4 Opheffing van het strafrecht .......................................................... 10
1.3.5 Minnelijke schikking ..................................................................... 10
1.3.6 Bemiddeling in strafzaken of strafbemiddeling ................................. 10
1.3.7 Dading ....................................................................................... 10
1.3.8 Onmiddellijke inning bij verkeersovertredingen ................................ 11
1.3.9 De administratieve geldboete ........................................................ 11
1.3.10 De verjaring van de strafvordering ................................................. 11
1.3.11 Het rechterlijk gewijsde ................................................................ 12
2 De burgerlijke vordering ............................................................................ 13
2.1 De burgerlijke vordering voor de strafrechter ........................................ 13
2.1.1 Voor de strafvordering is ingesteld ................................................. 13
2.1.2 De strafvordering is reeds ingesteld ............................................... 13
2.1.3 Na de uitspraak over de strafvordering ........................................... 14
2.2 De burgerlijke vordering voor de burgerlijke rechter ............................... 14
2.2.1 De strafvordering werd (nog) niet ingesteld .................................... 14
2.2.2 De strafvordering ingesteld tijdens of voor de burgerlijke vordering ... 14
Opsporing en onderzoek van strafbare feiten ........................................................ 15
1 De opsporingsambtenaren ......................................................................... 15
1.1 De opsporingsambtenaren van de geïntegreerde politie .......................... 15
1.2 De andere opsporingsambtenaren ........................................................ 15
1.3 Officieren van de gerechtelijke politie ................................................... 15
2 Het opsporingsonderzoek ........................................................................... 16
2.1 Rol van het Openbaar Ministerie .......................................................... 16
2.2 Kenmerken van het opsporingsonderzoek ............................................. 17
2.2.1 Geheim ...................................................................................... 17
2.2.2 Schriftelijk .................................................................................. 17
2.2.3 Niet-tegensprekelijk ..................................................................... 17
1
, 2.3 Het mini-onderzoek of de mini-instructie............................................... 17
3 Het gerechtelijk onderzoek ......................................................................... 18
3.1 Rol van de onderzoeksrechter en saisine ............................................... 18
3.1.1 Rol, onafhankelijkheid, onpartijdigheid ........................................... 18
3.1.2 Saisine van de onderzoeksrechter .................................................. 19
3.2 Rol van het Openbaar Ministerie .......................................................... 20
3.3 Kenmerken van het gerechtelijk onderzoek ........................................... 20
3.3.1 Geheim ...................................................................................... 20
3.3.2 Schriftelijk .................................................................................. 21
3.3.3 Niet-tegensprekelijk ..................................................................... 21
4 Onderzoeksdaden en bevoegdheden ........................................................... 21
4.1 Het proces-verbaal ............................................................................. 21
4.2 Het verhoor ....................................................................................... 22
4.2.1 Verhoor van een verdachte ........................................................... 23
4.2.2 Verhoor van getuigen ................................................................... 24
4.3 Het plaatsbezoek ............................................................................... 26
4.4 Aanstelling van een deskundige ........................................................... 26
4.5 Huiszoeking ...................................................................................... 26
4.5.1 In een opsporingsonderzoek .......................................................... 26
4.5.2 In het gerechtelijk onderzoek ........................................................ 27
4.6 Netwerkzoeking ................................................................................. 28
4.7 Inbeslagname.................................................................................... 28
4.8 Maatregelen inzake telefoongebruik ..................................................... 29
4.8.1 Identificatie van de gebruiker ........................................................ 29
4.8.2 Lokalisering van telefoongesprekken .............................................. 29
4.8.3 Afluisteren, kennisnemen en opnemen van privécommunicatie en
telecommunicatie...................................................................................... 30
4.9 Dwangmiddelen tegen personen .......................................................... 31
4.9.1 Het bevel tot medebrenging .......................................................... 31
4.10 Fouillering - onderzoek aan het lichaam ................................................ 31
4.11 Het DNA-onderzoek ............................................................................ 32
4.11.1 In het opsporingsonderzoek .......................................................... 32
4.11.2 In het gerechtelijk onderzoek ........................................................ 33
5 Tussenkomst van de partijen in het onderzoek ............................................. 33
5.1 Inzage van het dossier ....................................................................... 33
5.2 Opheffing van een onderzoekshandeling ............................................... 34
5.3 Verzoek tot bijkomende onderzoekshandelingen .................................... 34
6 Vrijheidsberoving en de wet op de voorlopige hechtenis ................................. 35
6.1 Vrijheidsberoving ............................................................................... 35
6.1.1 Bij betrapping op heterdaad .......................................................... 35
6.1.2 Buiten heterdaad ......................................................................... 35
6.1.3 Het bevel tot medebrenging .......................................................... 36
6.2 De voorlopige hechtenis ...................................................................... 36
2
, 6.2.1 Het bevel tot aanhouding .............................................................. 36
Afsluiting van het onderzoek – rechtspleging voor de onderzoeksgerechten .............. 39
1 Afsluiting van het opsporingsonderzoek ....................................................... 39
1.1 Klassering zonder gevolg: seponeren.................................................... 39
1.2 Verval van strafvordering door betalen van een geldsom (VSGB) ............. 39
1.2.1 Vooraf ........................................................................................ 39
1.2.2 Principes ..................................................................................... 40
1.2.3 Voorwaarden ............................................................................... 40
1.2.4 Modaliteiten ................................................................................ 40
1.2.5 Gevolgen .................................................................................... 41
1.3 Strafbemiddeling ............................................................................... 41
1.3.1 Principes ..................................................................................... 41
1.3.2 Voorwaarden ............................................................................... 41
1.3.3 Modaliteiten ................................................................................ 41
1.3.4 Gevolgen .................................................................................... 42
1.4 Voorafgaande erkenning van schuld: VES of quilty plea art. 216 Sv. ........ 42
1.5 Rechtstreekse dagvaarding ................................................................. 43
1.5.1 Principe van de rechtstreekse dagvaarding ...................................... 43
1.5.2 Vorm en inhoud van de rechtstreekse dagvaarding .......................... 43
1.5.3 De wijze van betekening van de rechtstreekse dagvaarding .............. 43
1.5.4 De dagvaardingstermijn................................................................ 44
2 Toezicht op en afsluiting van het gerechtelijk onderzoek ................................ 44
2.1 De raadkamer als onderzoeksgerecht ................................................... 44
2.1.1 Samenstelling en bevoegdheid ...................................................... 44
2.1.2 Rechtspleging .............................................................................. 44
2.1.3 Beslissingen en gevolgen .............................................................. 45
2.1.4 Rechtsmiddelen ........................................................................... 46
2.2 De raadkamer als vonnisgerecht .......................................................... 46
2.2.1 Internering ................................................................................. 46
2.3 De kamer van inbeschuldigingstelling als onderzoeksgerecht ................... 47
2.3.1 Samenstelling ............................................................................. 47
2.3.2 Rechtspleging .............................................................................. 47
2.3.3 Taken ......................................................................................... 47
2.3.4 Rechtsmiddelen ........................................................................... 48
2.4 De kamer van inbeschuldigingstelling als vonnisgerecht .......................... 48
2.4.1 Internering ................................................................................. 48
Rechtspleging voor de vonnisgerechten................................................................ 49
1 Enkele algemene principes en fundamentele waarborgen ............................... 49
1.1 Eerlijk proces .................................................................................... 49
1.1.1 Wapengelijkheid .......................................................................... 49
1.1.2 Zwijgrecht .................................................................................. 49
1.1.3 Vermoeden van onschuld .............................................................. 49
3
, 1.1.4 Aanwezigheid op de terechtzitting .................................................. 49
1.1.5 Houding van de magistraten ......................................................... 49
1.1.6 Recht op informatie ...................................................................... 49
1.1.7 Recht om zichzelf te verdedigen en de vrije keuze van advocaat ........ 50
1.1.8 Taalgebruik op de zittingen ........................................................... 50
1.1.9 Motivering van rechterlijke beslissingen .......................................... 50
1.1.10 Recht op hoger beroep ................................................................. 50
1.2 Onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de rechter .............................. 50
1.3 Openbaarheid .................................................................................... 50
1.3.1 Openbaarheid van behandeling ...................................................... 50
1.3.2 Openbaarheid van uitspraak .......................................................... 51
1.4 Mondeling karakter ............................................................................ 51
1.5 Tegenspraak ..................................................................................... 51
1.6 Redelijke termijn ............................................................................... 51
2 De vonnisgerechten .................................................................................. 52
2.1 De gewone strafrechtbanken ............................................................... 52
2.1.1 De politierechtbanken ................................................................... 52
2.1.2 De correctionele rechtbank ........................................................... 52
2.1.3 Het hof van beroep ...................................................................... 53
2.2 Het hof van assisen ............................................................................ 53
2.2.1 Samenstelling en organisatie ......................................................... 53
2.2.2 De bevoegdheid ........................................................................... 53
3 Het verloop van de rechtspleging voor de gewone strafgerechten ................... 53
3.1 De aanhangigmaking .......................................................................... 53
3.1.1 De rechtstreekse dagvaarding ....................................................... 53
3.2 De verschijning van de partijen ........................................................... 54
3.2.1 Verstek....................................................................................... 54
3.2.2 Verschijning in persoon of vertegenwoordiging door een advocaat ..... 54
3.3 Conclusies in strafzaken ...................................................................... 54
3.3.1 Dwingende conclusietermijnen ...................................................... 54
3.3.2 Sanctie bij niet tijdige neerlegging ................................................. 55
3.3.3 Uitzonderingen op wering van laattijdige conclusies ......................... 55
3.4 Onderzoek ter terechtzitting ................................................................ 55
3.4.1 Ondervraging van de beklaagde .................................................... 55
3.4.2 Getuigenverhoor .......................................................................... 55
3.4.3 Deskundigen ............................................................................... 56
3.4.4 Plaatsbezoek ............................................................................... 56
3.4.5 Maatschappelijke enquête ............................................................. 56
3.5 De behandeling ter terechtzitting ......................................................... 56
3.6 Pv van de terechtzitting ...................................................................... 57
4 Het verloop van de rechtspleging voor het hof van assisen ............................. 57
4.1 De rechtspleging voor de aanvang van de terechtzitting ......................... 57
4
, 4.1.1 De procureur-generaal ................................................................. 57
4.1.2 De voorzitter ............................................................................... 57
4.2 De rechtspleging ter terechtzitting ....................................................... 58
4.2.1 De preliminaire zitting .................................................................. 58
4.2.2 De zitting ten gronde ................................................................... 58
5 Het bewijs in het strafproces recht .............................................................. 61
5.1 De bewijslast ..................................................................................... 61
5.1.1 Het vermoeden van onschuld ........................................................ 61
5.1.2 Drager van de bewijslast .............................................................. 61
5.1.3 Omvang van de bewijslast ............................................................ 61
5.2 De bewijsvoering ............................................................................... 61
5.2.1 Vrijheid ban bewijs ...................................................................... 61
5.2.2 Onrechtmatig bewijs .................................................................... 61
5.2.3 Niet toelaatbaar bewijs ................................................................. 62
5.3 De bewijsmiddelen ............................................................................. 62
5.4 De bewijswaardering .......................................................................... 62
5
, Inleiding
1 Definitie en situering van het strafprocesrecht
Strafprocesrecht:
Formele strafrecht
Beschrijft de manier waarop de overheid het strafrecht correct moet toepassen
Theorie van het strafrecht wordt omgezet in actie in het strafprocesrecht
Strafprocesrecht behelst het geheel van rechtsregels die gevolgd moeten worden:
De vaststelling of een misdrijf werd gepleegd
Door wie het werd gepleegd
Op welke manier men de schuldige de door de wet voorgeschreven straffen en
maatregelen kan opleggen
De werking en bevoegdheden van de instellingen en organen die hiermee belast
zijn
Vier fasen:
Het onderzoek
De vordering
De berechting
De strafuitvoering
Doelstelling:
Enerzijds moet het strafprocesrecht efficiënt zijn, zodat zoveel mogelijk
schuldigen gevat en berecht kunnen worden. De maatschappij heeft immers
recht op bescherming, die de overheid dus zo efficiënt mogelijk moet
organiseren
Anderzijds kan men aan de openbare instellingen en organen geen
ongelimiteerde macht toekennen. Met moet zoveel mogelijk vermijden dat
onschuldige mensen vervolgd of gestraft worden. Er moeten dus een aantal
waarborgen in het strafprocesrecht ingebouwd worden, om het individu te
beschermen tegen onrechtvaardig ingrijpen door de overheid
- Schriftelijk
- Geheim
o Verdachte weet niet wat de stand van de procedure en het is niet
openbaar
6
, - Niet-tegensprekelijk
- Komen terug in de eerste fase
o Opsporingsonderzoek wordt geheim en schriftelijk gedaan en geen
tegenspraak mogelijk
Strafprocedure gemengd accusatoir en inquisitoire. Het is inquisitoir in het stadium van
het onderzoek en accusatoir in het stadium van de berechting
7
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LauraOoms. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.