SV histologie
Zenuwweefsel 1 e BA BMW
Algemeen:
indeling ZS: morfologisch: Centrale ZS: (grote & kleine)hersenen + hersenstam + ruggemerg
perifeer ZS: zenuwen + perifere ganglia
Functioneel: autonoom / visceraal ZS: rol bij homeostase (controle inw organen)
heeft: ortho- en para-sympathische component
somatische ZS: bewuste waarnemingen, ‘willekeurige bewegingen’ en
verwerking opgenomen informatie
ze bevinden zich beide in het CZS en PZS
Afferent = info van periferie naar CZS
Efferent = impulsen naar effectoren
zenuwstelsel alle zenuwweefsel aanwezig in lichaam
2 celtypes: - zenuwcellen (neuronen) - steuncellen (& veel BV)
ZC werken adhv elektrisch potentiaalverschil over het membraan
potentiaalverschil zet zich voort als zenuwimpuls
(actiepotentiaal) overdracht informatie
2 hoofdtaken:
-) waarnemen en reguleren van interne condities
-) reguleren van gedragspatronen
Embryonale ontwikkeling: differentiatie ectoderm neurale plaat neurale
groeve sluit tot buis (CZS) met langs zijkanten neurale lijsten (PZS)
Zenuwcellen (neuronen):
- prikkelbare/exciteerbare cellen (gebaseerd op veranderingen in ionstromen)
deze impuls overgedragen door neuron zonder verlies singaalsterkte
synaps = contactstuk tss 2 neuronen
opbouw: -) cellichaam kern & celorganellen & aanmaak substanties voor cel onderhoud/functie cel
-) uitlopers dendrieten en axonen. Axonen = omgeven door isolatielaagje met myeline
kan tot meer dan 1m lang zijn
indeling in 3 functionele categorieën:
1) sensorische (sensibele neuronen) = voeren impulsen van receptoren naar CZS (=
afferent)
2) motorische neuronen = vervoeren impulsen van CZS naar effectoren (=efferent)
3) interneuronen =schakelen neuronen aan elkaar netwerkvorming tss
sensorische en motorische 99% van alle neuronen
indeling op basis van: # uitlopers en vorm cellichaam:
A) multipolaire ZC: 1 axon, meerdere dendrieten
- stervormig: motorische verhoorncellen, motorische kernen in hersenstam
- piramidaal: cellen van Betz
- rond: sommige enterische neuronen
- peervormig: cellen van purkinje
B) bipolaire ZC: 1 axon 1 dendriet
C) pseudo-unipolaire ZC: 1 uitloper splitst, dicht bij soma in 1 axon en 1 axon/dendriet? Signaal niet langs cellich m
4) anaxonische neuronen: veel dendrieten, geen echt axon
1
, SV histologie
Zenuwweefsel 1 e BA BMW
Structurele kenmerken: Cellichaam (perikaryon):
- staan in voor vernieuwing eigen bestanddelen hoge synthetische activiteit in stofwisselingscentrum
grote, blazige kern met fijn verdeeld chromatine(transcriptie) en opvallende
nucleolus(aanmaak RNA-ketens),
sterk ontwikkeld RER(synthese membraaneiwitten), veel vrije polyribosomen
(enzymproductie) door nucleïnezuren sterk aankleuren Nissl substantie
golgi-complex rond de kern, veel MTC, lipofuscine (verouderingspigment bij
lang levende neuronen), veel MT en neurofilamenten(stevigheid en transport)
opp. bedekt door synaptische uitlopers van neuronen/ uitlopers van
steuncellen
- ZW eenvoudig te kleuren met kresylviolet
Dendrieten:
- ontvangen stimuli van ZC of andere C uit de omgeving
- sterk vertakte Zuitlopers, een # per neuron
- blijven in omgeving van perikaryon
- grotere diameter dan axon (ongemyeliniseerd)
- opp. is bedekt met spina (gemmulae) knobbelvormige uitsteeksels, plaatsen voor synaptisch contact
Axonen:
- doorgeven stimuli aan andere ZC en effectorcellen (lange cilindervormige uitloper)
- 1 axon per neuron, vertrekt vanop axonheuvel (geen andere organellen aanwezig)
- bevatten MTC, neuroF en neurotubuli, maken deel uit van axonaal transportsysteem
- plasmamembraan = axolemma cytoplasma = axoplasma
telodendron = distaal uiteinde (vertakt) eindigt met eindknopjes of bouton overdracht impuls
in axon een intensief bidirectionaal transportsysteem van producten:
-) anterograad transport: van perikaryon naar periferie
traag: (enkele mm per dag) bv. aanvoer eiw t zoals enzymen
snel: (20-400mm per dag) bv. vervoer van blaasjes verpakte
neurotransmitters naar axon-eindigingen
-) Retrograad transport: periferie naar perikaryon bv. vervoer
membraan fragmenten en vesikels naar perikaryon
Synapsen:
signaal overdracht via: -) elektrische synapsen (zelden) gap junctions
weinig controlemogelijkheden
-) chemische synapsen (actiepot omgezet in chemisch signaal)
geen gefixeerde structuur maar plastisch
indeling:
-) axo-dendritische synapsen -) axo-somatische (soma=perikaryon -) axo-axonisch
-) dendro-somatisch -) dendro-dendritisch
Chemische synapsen: signaaloverdracht:
- presynaptische verdikking : opstapeling synaptische blaasjes (bevatten neurotransmitters)
MTC aanwezig voor energie leveren voor exocytose
ad cytoplasmazijde zit elektronendicht materiaal ( =presynaptische densiteit)
- synaptische spleet: nauw 20-30nm ruimte intracellulair
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper felixfrison. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.