Complete samenvatting van de college aantekeningen van het eerste jaars vak inleiding politicologie. Gegeven in het eerste blok op de Radboud Universiteit bij de studie politicologie.(Jaar 2022/2023) Bestaat uit 3 delen: Vergelijkende politiek, Internationale betrekkingen en Politieke theorie.
Republicanisme:
Kernkenmerken:
Republikeinse traditie begint met de Grieken:
Voor de Grieken betekende een democratie dat je vrij bent
Actieve participatie was ook zelfrealisatie: door mee te doen kan je jezelf realiseren
Er was geen (of minder) scheiding tussen privé en openbaar --> was meer gemengd
Het was gebaseerd op twee punten
a) Ruling and being ruled
b) Je kiest hoe je leeft
Vrijheid en gelijkheid: enige manier van vrij zijn is meedoen
Minder nadruk op individuele rechten à je bent onderdeel van een collectief
De demos was soeverein en onderdeel van het politieke proces: macht ligt bij het volk
Het deelnemen in de polis maakt je een ethische burger
Er werd veel van burgers gevraagd. Werd niet gezien als overtreding van hun
‘rechten’
Directe participatie → Je moet jezelf kunnen vertegenwoordigen, niet dat iemand
anders dit voor jou doet
De scheiding tussen samenleving en staat komt later
Volgens Grieken ben je vrij als je onderdeel bent van het beleidsproces, participeert. Meedoen
aan het proces van de politiek
Regels volgen waar je zelf geen inspraak hebt gehad → geen vrijheid.
Hoe werkt het: onder deze omstandigheden:
Gebaseerd of een populatie van wanneer ouder dan 20
Vrouwen en grote populatie slaven waren geen burgers
Waren individuele steden geen staten → idee van Dahl, democratie werkt als het
kleinschalig is
Binnen de steden was sprake van directe participatie
Republicanisme in de renaissance
In 10e eeuw komt het republikeinse model op sommige plekken terug: burger deed mee aan het
proces van de politiek
Er was participatie door (democratische) raden, belangengroepen en verenigingen
Minder direct bestuur en participatie dan tijdens de Grieken
In sommige kleine steden waren er democratische raden
Electorale democratie
Representatie, verkiezingen
Meest dunne conceptie van een (liberale) democratie
Kenmerken
Vrije en eerlijke verkiezingen: geen corruptie, iedereen moet de kans hebben mee te
doen aan de verkiezingen en concurrentie tussen partij moet eerlijk zijn
Oppositie: Het moet mogelijk zijn aan de macht te kunnen komen. Er is dus wel
sprake van partijen etc. Bij republicanisme is er geen sprake van een oppositie, omdat
alles samen besloten is en iedereen het dus eens is met elkaar.
Algemeen kiesrecht
Belangrijke punten
Er ligt ook nadruk op andere onderdelen van een democratie. Zo is er een focus op
vrijheid van meningsuiting, vrijheid van vergadering, persvrijheid etc.
Wel minder belangrijk dan vrije en eerlijke verkiezing etc.
Liberale democratie
Kernpunten
Scheiding der machten (om eigen rechten te beschermen)
Verband tussen staat en de maatschappij (representatie) d.m.v. politieke partijen
Pluralisme, verscheidenheid, ruimte voor verschillende partijen en meningen (sociaal
en politiek)
Aanvullende punten (Larry diamond)
Vertegenwoordigers zijn democratisch gekozen
Vrije en eerlijke verkiezingen
Niet alleen partijen maar ook belangroepen zijn beschermt
Verschillende vormen (mogelijkheden) om je mening te kunnen uiten
Verschillende vormen van media (geen staatsmonopolie)
Gelijkheid door de wet → Geen etnische exclusie (buitensluiting) --> dus rechten van
groepen en individuen zijn beschermd
Bescherming tegen onrechtmatige detentie/arrestatie
→ Deze zijn vaak ook verankerd in de grondwet.
Radicale democratie
1. Communisme; economische gelijkheid
Het probleem met een liberale democratie is dat de staat niet neutraal is.
De staat is daar voor één klasse: kapitaal.
Liberalisme gaat om beschermen van privé-eigendom. De basis is ongelijkheid en
exploitatie.
Oplossing: einde van privé-eigendom, klassen en politiek.
Kritiekpunten communisme → Hoe kom je hier? Wat is politiek überhaupt?
Kun je een democratie hebben zonder gelijkheid? Economisch, maar ook andere vormen van
ongelijkheid. Zie bv de diplomademocratie
Communisme is radicaal omdat ze nog verder willen gaan dan een liberale democratie → ze
willen de grens verleggen door te pleiten voor volledige gelijkheid.
1. Deliberatieve democratie: democratisch extremisme → Burgers moeten meer direct meedoen
aan het politieke proces
Instrumenten voor andere vormen van participatie in de politiek
Burger jury’s, eventueel loting: instrumenten om dit waar te maken.
Overheid moet achterhoudende rol spelen
Hoe wordt democratie gemeten
Verkiezingen
Algemeen kiesrecht
Scheiding der machten
Verschillende regimes
Autocratie = autoritair regime
Democratie = democratisch
Anocratie = zit tussen autocratie en democratie in
Democratische Golven
Eerste golf (1800-1920)
Voor 1760 was er geen democratie. Er waren wel instituties om klassen en groepen te
vertegenwoordiger; maar waren niet autonoom → ze hadden geen eigen rechten
De eerste democratieën waren: de VS, de VK en FR
a. De VS was de eerste democratie → Amerikaanse revolutie
VS voor democratie: de rijkdom was relatief hoog, mobiliteit was relatief open, maar
vertegenwoordiging was nog onder de controle van de VK
Amerikaanse revolutie: reden = wel belasting betalen, maar geen vertegenwoordiging
Amerikaanse grondwet 1787: was vrij radicaal
Volks Kiesrecht voor mannen met lage vermogensbepalingen (breed)
Op federaal niveau wetgevende en uitvoerende macht gekozen
Onafhankelijke rechterlijke macht
Burgerrechten en politieke rechten
VS een van de eerste electorale democratie, maar een beperkte electorale democratie: vrouwen en
slaven geen stemrecht, niet echt politieke partijen
b. VK was ook vroeg
Macht van de koning kon worden beperkt, parlement had ook rechten
Maar was geen democratie: veel corruptie, beperking op eigendom → veel mensen
uitgesloten
Politiek was scheef: het platteland en aristocratie hadden meer macht dan steden
Sterke veranderingen onderweg
Industrialisatie
Begin van een sterkere middenklasse
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper loisvdweijden. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
