Sociaal recht 2
Hoorcollege
Hoofdstuk 5: Pensioenen en
aanvullende pensioenen
Inleiding
1.1 Pensioenstelsels (= Hoe we de wettelijke pensoeien berekenen?)
Vele soorten pensioenstelsels
= Je kan een bepaalt pensioen verkrijgen binnen een bepaalde regel (= stelsel)
WN's
Ambtenaren
Zelfstandigen
1.2 Pensioenpijlers (= Hoe kan een individu een pensioen beïnvloeden?)
3 zogenaamde “pijlers” van het pensioen
Eerste pijler: wettelijke pensioenen
o Via sociale zekerheid: rustpensioenen en overlevingspensioen
o Belangrijkste bron van inkomen voor gepensioneerde mensen
Tweede pijler: aanvullende (groeps-)pensioenen
o Gefinancierd door WG’s (en WN’s)
o Om te compenseren dat werknemers een laag pensioen hebben in opzichte van
ambtenaren, kunnen ze gebruik maken van een aanvullend pensioen
Derde pijler: vrijwillig en individueel pensioensparen
o Het pensioensparen dat een belastigsvoordeel heeft van 30%
o In België kan je 82,50 euro per maand sparen voor het pensioen
1.3 Pensioensystemen
Kapitalisatietechniek versus repartitiesysteem
Kapitalisatie: Ieder spaart voor zijn eigen pensioen
o Niet gevoelig voor demografische veranderingen
Het maakt niet uit of je weinig mensen hebt die werken of veel mensen. Want
iedereen spaart toch voor zijn eigen pensioen.
o Stond onder druk wegens geldontwaarding, inflatie en financiële behoeften en werd in
België vervangen door repartitiesysteem
o Kritiek:
Geen solidariteit
Onderhevig aan ontwikkelingen op de financiële markten
30
, Sociaal recht 2
Hoorcollege
Repartitie: bijdragen van actieve bevolking dienen voor de uitbetaling van de pensioenen van de
gepensioneerden
o Verworvenheid ikv sociale strijd
o Niet gevoelig voor ontwikkelingen op de financiële markten
o Kritiek
Huidig repartitiesysteem staat o.a. onder druk van vergrijzing van de bevolking en
latere intrede van jongeren in actieve loopbaan wegens langere studieperiodes
Sterk onderhevig aan demografische veranderingen
Moet worden aangevuld door andere publieke middelen (bv. BTW-opbrengsten)
o Sommige experten pleiten voor gemengd systeem: deels kapitalisatie en deels repartitie
1.4 Organisatie
Centrale instelling: Federale Pensioendienst (FPD)
o Kent de pensioenen toe, berekent ze en betaalt ze uit
o Moet ook publiek informeren over pensioenen
Automatisch pensioenraming via www.mypension.be
Ombudsdienst Pensioenen
o Onderzoeken klachten tussen sociaal verzekerde en FPD
o Bemiddelen tussen beide
2. Rustpensioen voor WN's
2.1 ALGEMEEN: wie heeft recht op een rustpensioen als WN?
Personen die arbeid verricht hebben met een arbeidsovereenkomst
En onderworpen waren aan de Belgische sociale zekerheid voor WN’s
Voorwaarden
Loopbaan
Leeftijd
Verblijfsvoorwaarde
Toegelaten arbeid
Weetje: gemiddelde loopbaan in de EU (Bron: OESO)
EU in haar geheel: gemiddelde loopbaan = 36 jaren
Nederlanders
o Gemiddelde loopbaan = 42 jaren
o Langst van de hele EU
Duitsers: 40,7 jaren
Duitsers met 40,7 jaar
Frankrijk: 36,5 jaren
31