Inleiding
Wat zijn intellectuele rechten ?
Intellectuele eigendomsrechten
Private subjectieve rechten : subjectieve rechten die door objectieve recht aan
rechtssubjecten worden toegekend
Persoonlijkheidsrechten (extrapatrimoniaal) : niet-verhandelbare subjectieve rechten
Vermogensrechten (patrimoniaal) : verhandelbare subjectieve rechten
Vorderingsrechten, zakelijke rechten & intellectuele rechten
Intellectuele rechten : zakelijke rechten van bijzondere aard op immaterieel goed
Intellectuele immateriële prestatie : scheppingen van menselijke geest
Exclusief en absoluut
Sommige intellectuele rechten (auteursrecht) sluiten ook
persoonlijkheidsrechten in
Eigendomsrecht : risico op verwarring met eigendomsbegrip (Art 3:50 BW)
Plaats van intellectuele rechten binnen het economisch recht
Het principe van de vrijheid van ondernemen (Art II.3-4 WER)
Vrijheid van handel en nijverheid
Decreet d’Allarde 1791
Recht voor ieder individu om elke handel te drijven of elk beroep, bedrijf of ambacht uit
te oefenen
Vrijheid van ondernemen
Iedereen is vrij om enige economische activiteit naar keuze uit te oefenen
Het principe van de vrije mededinging mits inachtneming van de eerlijke
gebruiken
Vrijheid van mededinging (vloeit voort uit vrijheid van ondernemen)
Vrijmarkteconomie : continue balans tussen vraag & aanbod
Grondbeginselen : vrijheid van kopie, vrijheid van nabootsen
Grenzen : stelsel van mededingingsrecht als beperking op algemene vrijheid mededinging
Regelgeving over (on)eerlijke marktpraktijken als correctiemechanisme
De intellectuele rechten als uitzondering op de vrijheid van mededinging
en kopie
Intellectuele rechten
Exclusieve rechten : houder van recht heeft gedurende bepaald tijd een soort
monopoliepositie m.b.t. exploitatie van creatie
Verbodsrechten : anderen kunnen geen gebruik van creatie maken zonder toestemming van
houder van recht
Algemeen beginsel van verbod op rechtsmisbruik
,De sector van de intellectuele rechten
Overzicht
Auteursrecht
Auteursrecht s.s.
Naburige rechten
Computerprogramma’s
Databanken
Industriële rechten
Octrooirecht
Merkenrecht
Modellenrecht
Kwekersrecht
Topografieën
Geografische oorsprongsbenamingen
In praktijk : synthetische benadering (combinatorial approach)
Veel mogelijkheden tot cumuleren van 1 of meerdere rechten t.a.v. eenzelfde product
Beschermingsvereisten zijn voor elk recht verschillend
Elk recht zal andere aspecten van product beschermen
Voorafgaande strategische overwegingen
Verschilpunten
Intellectuele rechten
Finaliteit
Auteursrecht : culturele finaliteit
Culturele & sociale vooruitgang van gemeenschap
Industriële rechten : economische finaliteit
Algemene systeem van mededinging
Wijze waarop recht ontstaat
Auteursrecht : automatisch door rechtsfeit
Feit van creatie van werk
Industriële rechten : rechtshandeling vereist
Aanvraag tot bescherming
Bijzondere persoonsgebonden rechten in auteursrecht : morele rechten
,Economisch belang
Belang van intellectuele rechten voor groei & innovatie van Europese markt
Streven naar eengemaakte Europese markt & vrijwaren van fundamentele waarden van vrij
verkeer van goederen & diensten
Economische drijfveren
Marktwaarde van toonaangevende bedrijven wordt in toenemende mate bepaald door
immateriële activa
Bevoegdheid inzake intellectuele rechten in België
Wetgevende bevoegdheid
Federale overheid : Minister van Economische Zaken
Industriële & intellectuele eigendom
Meer & meer internationale verdragen & richtlijnen of verordeningen van EU
Intellectuele rechten als onderdeel van WER
WER Boek XI : basiswetboek
Boeken I, XV, XVII
Dienst voor Intellectuele Eigendom (DIE)
Federale overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand & Energie
Afleveren van Belgische titels van intellectuele eigendom
Auteursrecht en naburige rechten
Wetgevend kader
Nationale wetgeving (Boek XI WER)
Europese regelgeving
Europese Commissie : harmonisatie van auteursrecht in EU
2 Verschillende auteursrechtsstelsels : continentale droit-d’auteur ↔ copyright
Step-by-step approach
Territorialiteitsprincipe
Internationale bescherming
2 Doelen
Elkaars auteurs even goed behandelen als eigen onderdanen
Minimale gelijkwaardige bescherming van creaties
Conventie van Bern ter bescherming van letterkundige en kunstwerken 1886 (WIPO)
Vereist dat bescherming door auteursrecht niet afhankelijk mag worden gesteld van
formaliteiten zoals registratie bij auteursrechtenbureau of ‘copyright notice’
Rechtstreekse werking
Auteursrecht
Conventie van Rome ter bescherming van uitvoerende kunstenaars, producenten van
fonogrammen en omroeporganisaties 1961 (WIPO)
Rechtstreekse werking
Naburige rechten
, TRIPS-overeenkomst 1994 (WTO)
“Agreement on Trade-related aspects of Intellectual Property”
Bern+
Alle domeinen van intellectuele rechten
TRIPS verplicht lidmaatschap van Bern & Rome
Ruimere territoriale harmonisatie van minimumregels inzake auteursrecht
WIPO-verdragen 1996 : WCT en WPPT
Auteursrecht (WCT : WIPO Copyright Treaty)
Naburige rechten (WPPT : WIPO Performances and Phonograms Treaty)
Rechtstreekse werking
Andere verdragen
2 Recentere WIPO verdragen
Verdrag van Beijing ter bescherming van audiovisuele uitvoeringen 2012
Verdrag van Marrakesh 2013
Auteursrecht (sensu stricto)
Toepassingsdomein (Art 2 Berner Conventie & XI.165 WER)
Internationale verdragen
Auteur van “werk van letterkunde of kunst”
“Alle voortbrengselen op gebied van letterkunde, wetenschap en kunst, welke ook wijze
of vorm van uitdrukking zij”
Berner Conventie
Niet-exhaustieve lijst van voorbeelden
Belgische auteurswetgeving
Specifieke regels voor bepaalde werken
Letterkunde, beeldende kunst, geluid, audiovisueel, databanken, computerprogramma’s
Uitdrukkelijke uitzondering : officiële akten van overheid & redevoeringen (Art XI.172 WER)
Geen auteursrecht
Beschermingsvereisten
Stelplicht
Vereist dat degene die auteursrecht inroept nauwkeurig aangeeft welk voorwerp
(uitdrukking) in aanmerking komt voor auteursrechtelijke bescherming
Originaliteitsvereiste (oorspronkelijkheidsvereiste)
Originaliteit of oorspronkelijkheid
Uitdrukking van intellectuele schepping auteur : persoonlijke en vrije creatieve keuzes
Objectieve en subjectieve component
Objectief : intellectuele inspanning
Subjectief : stempel van creatieve geest en persoonlijkheid van auteur
Onafhankelijke creatie geen inbreuk
Persoonlijke stempel
Adaptatie of bewerking wel inbreuk indien originele elementen overgenomen
Voorafgaande toestemming van oorspronkelijke auteur vereist
Concrete uitdrukkingsvorm (voldoende nauwkeurig en objectief)
Concrete vorm waarin ideeën worden uitgedrukt (op voorwaarde van originaliteit)
Auteursrecht beschermt geen ideeën, genre, mode, stijl of techniek (Art 9 TRIPS)
Idee-expressie dichotomie : niet beschermbare idee ↔ beschermbare vorm
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moreenc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.