100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
SAMENVATTING ARBEIDSRECHT €7,99   In winkelwagen

Samenvatting

SAMENVATTING ARBEIDSRECHT

 24 keer bekeken  0 keer verkocht

Samenvatting Arbeidsrecht

Voorbeeld 4 van de 51  pagina's

  • 2 september 2023
  • 51
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (22)
avatar-seller
moreenc
ARBEIDSRECHT SAMENVATTING


Inleiding
Begrip & grondslag
 Begrip
 Arbeidsrecht
 Recht dat van toepassing is op arbeidsprestaties geleverd in ondergeschikt verband
 Geheel van rechtsregels die betrekking hebben op verrichten van arbeid op arbeidsmarkt
& tot doel hebben menselijke waardigheid & sociale rechtvaardigheid te bevorderen
 Dubbele ongelijkheid
 Arbeidsrecht interfereert met premissen van burgerlijk recht : civielrechtelijke invalshoek
 Moderne arbeidsrecht : contractuele relatie
 Antwoord op ongelijkheid in arbeidsverhouding of op arbeidsmarkt
 Ongelijkheid is dubbel
 Feitelijke ongelijkheid : marktongelijkheid of ongelijkheid in
onderhandelingspositie van werknemer & werkgever bij aangaan van
arbeidsovereenkomst
 Werknemer in inferieure onderhandelingspositie
 Juridische ongelijkheid : werknemer in juridische ondergeschiktheid t.o.v.
werkgever
 Tegengewicht
 Functie van arbeidsrecht : tegengewicht t.a.v. superieure positie van werkgever
 Arbeidsrecht als beschermend recht, maar ook als ordenend recht
 Beschermt positie van werknemer, maar regelt & kanaliseert tevens verhoudingen
tussen betrokken partijen
 Arbeidsrecht herordent arbeidsverhoudingen
 Niet eenzijdig
 Arbeidsrecht heeft breder palet aan functies & doelstellingen
 Belangen van werkgever, belang van arbeidsmarkt of bredere maatschappelijke belang

Historische wortels
 Franse Revolutie (1789)
 O.g.v. individuele vrijheids- & gelijkheidsideaal werd vrijheid van nijverheid & arbeid
gepropageerd
 Decreet d’Allarde & Wet Le Chapelier
 Arbeidsrelatie steunde voornamelijk op civielrechtelijke uitgangspunten
 Code Civil (1804)
 Arbeidsrelatie als ‘huur van werk’
 Principiële gelijkheid van partijen & wilsautonomie
 Artikel 1780 BW : diensten slechts voor bepaalde tijd of voor bepaalde onderneming
 1e arbeidsrechtelijke wetgeving (1886)
 Idee van vrije & gelijke contractspartijen beantwoordde niet aan 19 e E realiteit
 1e arbeidswetgeving was rechtstreeks gevolg van sociale wantoestanden

, 20e E
 Meer alomvattende regelingen van arbeidsovereenkomst
 Groeiende interventie van wetgever op verschillende gebieden van arbeidsrecht
 Internationale Arbeidsorganisatie als deel van grotere vredesproject
 Verdrag van Versailles (1919)
 Arbeidsovereenkomstenwetten
 1e arbeidsovereenkomstenwet (1900)
 Vrijheid van individu, voorrang van wil van partijen op in wet voorziene bescherming
 Slechts van toepassing op werklieden
 Arbeidsovereenkomst voor bedienden (1922)
 Collectief overleg
 Wet betreffende vrijheid van vereniging & opheffen van coalitieverbod (1921)
 Bewegingsvrijheid van vakorganisaties leidde tot landelijke stakingen
 Nationale akkoorden tussen vakbonden, werkgevers & regering
 Paritaire comités per sector opgericht
 Ontwikkeling ter verbetering van positie van behoeftige werknemers & werklozen
 Mutualiteiten & werkloosheidskassen
 Sociaal Pact van 1944
 Uitbouw van collectieve arbeidsverhoudingen, sociale zekerheid & arbeidsbescherming
 D.m.v. verregaand staatsinterventionalisme tegemoet komen aan groeiende verzuchting
naar stabiliteit & zekerheid
 Doelstellingen : solidariteit & stabiliteit, verhoging van koopkracht & volledige tewerkstelling
& stelsel van sociale zekerheid
 Duidelijke loonpolitiek : beginselen van sociale zekerheid voor werknemers
 Basis voor collectieve arbeidsverhoudingen
 Breed gamma
 Jaren 60 & 70 : heel breed gamma aan dwingende, wetgevende maatregelen
 1e nationale Cao’s, gesloten i.k.v. Nationale Arbeidsraad
 Arbeidsovereenkomstenwet (1978)
 Referentie voor individuele arbeidsovereenkomstenrecht
 Product van verschillende wetgevende stappen
 GWH 2013 : getracht onderscheid tussen arbeiders & bedienden weg te werken wat betreft
opzeggingstermijnen & carenzdag
 Dereguleringsvraagstuk
 Jaren 80 : nieuwe wetgeving, onder druk van crisisjaren, groeiend werkloosheidsprobleem &
wijzigende economische omstandigheden
 Verlangen om arbeidsrecht te dereguleren of te versoepelen
 Flexibiliseringstrend : flexibiliteit van arbeidsrechtelijke regelingen & relevantie voor
werking van arbeidsmarkt
 Europese Unie
 Jaren 90 : rol van EU neemt toe
 Uitgangspunt : Verdrag van Rome (1957)
 Economische integratie & politieke discussies over arbeidsrecht
 Parijs : sociale beleid even belangrijk als economische & monetaire Unie
 Gemeenschapshandvest van sociale grondrechten van werkenden
 Verdrag van Maastricht
 Overeenkomst betreffende sociale politiek & Sociaal Hoofdstuk VWEU

, Hervorming
 Moeilijke spanning tussen bestaan van sociale dimensie van Europa & interne markt met
economische dimensie
 Europese Groenboek betreffende modernisering van arbeidsrecht
 Efficiëntie van arbeidsrecht in licht van werking van arbeidsmarkt
 Europese pijler van Sociale Rechten (2017)
 Evenwicht tussen verschillende rechten & belangen, economische & sociale, in arbeidsrecht
 Commissievoorzitter Juncker
 Reeks sociale rechten is niet rechtstreeks afdwingbaar
 Toekomst van werk
 Discussies over arbeidsrecht op globaal niveau
 Internationale Arbeidsorganisatie : Global Commission on Future of Work
 Steeds nieuwere vormen van arbeid & steeds nieuwe uitdagingen
 Werk
 Wet betreffende werkbaar & wendbaar werk
 Meer modern arbeidsrecht met flexibiliteit
 Arbeidsdeal (2022)
 Aantal nieuwigheden voor arbeidsrecht
 Opkomst van nieuwe werkvormen & andere kijk op arbeidsrelaties

Inbedding van arbeidsrecht in sociaal recht
 2 Grote delen
 Sociaal recht = arbeidsrecht + socialezekerheidsrecht
 ‘Sociale’ kwestie (19e E)
 Term ‘sociaal’
 Vandaag : verbondenheid van arbeidsrecht & socialezekerheidsrecht met sociaal-
politieke keuzes
 Niet overal gebruikt
 Internationaal gezien is ‘sociaal recht’ als vakgebied niet wijd erkend
 België, Nederland, Frankrijk, Internationale Arbeidsorganisatie, EU
 Sociaal recht als verzamelnaam van arbeidsrecht & socialezekerheidsrecht
 Samenhang & verscheidenheid
 Afzonderlijke benadering van arbeidsrecht & socialezekerheidsrecht heeft goede redenen
 Eigen & volwaardige rechtsgebieden, met eigen structuren, principes, context &
dynamiek
 Gedeelde historische wortels & overlappingen in regelingen & bescherming
 Systeem kent naadloze overgang & afstemming tussen arbeidsrecht &
socialezekerheidsrecht

Inbedding van arbeidsrecht in burgerlijk recht
 Samenhang
 Nauwe samenhang van arbeidsrecht & burgerlijk recht
 Arbeidsrecht kwam tot stand als reactie op premissen van BW & sociale wantoestanden
die wegens ruime contractsvrijheid ontstonden
 Arbeidsrelatie steunt op (arbeids)overeenkomst die in beginsel onderworpen is aan
burgerlijk recht
 Onvermijdelijke samenhang & interactie

 BW heeft algemene strekking : transversale werking (Art 1.1 BW)

,  BW is van toepassing op arbeidsrecht
 Principe van ‘lex specialis’ : afwijking van BW mogelijk
 Arbeidsrecht is autonoom rechtsgebied
 Arbeidswetgeving als ‘lex specialis’ t.o.v. BW
 Nieuw verbintenissenrecht : evenwicht tussen wilsautonomie van partijen & rol van
rechter als behoeder van belangen van zwakke partij & van algemeen belang
 Zaterdag als werkdag
 Notie ‘werkdag’ (Art 1.7, §3 BW)
 Werkdagen zijn alle andere dagen dan wettelijke feestdagen, zondagen & zaterdagen
 Zaterdag in arbeidsrecht principieel als werkdag (voor bepaling termijnen)
 Art 1.7 BW niet van toepassing voor arbeidsrecht & socialezekerheidsrecht
 Zaterdag blijft werkdag in arbeidsrecht

Bronnen van arbeidsrecht
Algemeen
 Grote verscheidenheid aan rechtsbronnen

Hiërarchie van rechtsbronnen
 Hiërarchie van arbeidsrechtelijke bronnen (Art 51 CAO)
 Dwingende bepalingen van wet
 Algemeen verbindend verklaarde cao
 Niet algemeen verbindend verklaarde cao, wanneer werkgever overeenkomst ondertekent
 Geschreven individuele overeenkomst
 Niet algemeen verbindend verklaarde cao, gesloten in paritair orgaan, wanneer werkgever,
hoewel hij overeenkomst niet ondertekend heeft, behoort tot resort van paritair orgaan
waarin overeenkomst is gesloten
 Arbeidsreglement
 Aanvullende bepalingen van wet
 Mondelingen individuele overeenkomst
 Gebruik
 Voorrang van rechtsbronnen
 Hiërarchie : voorrang van verschillende rechtsbronnen wanneer met elkaar in tegenstrijd
 Beperkte partijautonomie
 Wetgeving is van dwingende aard of zelfs van openbare orde
 Zorg voor bescherming van werknemer leidt ertoe dat wetgever wilsvrijheid van partijen
aan banden legt
 Rol van individuele arbeidsovereenkomst neemt af
 Geen ‘gunstigheidsbeginsel’
 Meer gunstige bepaling voor werknemer gaat niet voor op andere bepaling
 Bepaling in lagere rechtsbron is altijd nietig wanneer in strijd met hogere rechtsbron, ook al
zou betreffende bepaling gunstiger zijn voor werknemer
 In praktijk bevatten zowel arbeidswetten als cao’s minimumbepalingen
 Mondelinge overeenkomst
 Partijen kunnen geschreven individuele arbeidsovereenkomst vervangen door mondelinge
overeenkomst

Meergelaagdheid
 Meergelaagdheid van Belgische rechtsorde
 Beïnvloed door internationale & Europese recht + federale staatsstructuur

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper moreenc. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,99
  • (0)
  Kopen