Volledige samenvatting gemaakt obv slides en notities tijdens de les. Samenvatting bevat beide delen (prof Proost & prof Matthys). Door enkel deze samenvatting te leren haalde ik in 1e zit een 18/20 :)
4 klassen van pathogenen
1. Virussen: vb. poliovirus, HIV
2. Schimmels: vb. candida albicans, tinea corporis
3. Parasieten: vb. plasmodium species, leishmania major
4. Bacteriën: vb. myobacterium tuberculosis, vibrio cholerae
Virus = heel klein, overleeft enkel in een gastheercel
Bacterie/parasiet/schimmel = groter, overleven wel zonder gastheercel
- Niet specifieke immuniteit - Specifieke immuniteit
- Bij vertebraten en invertebraten - Enkel bij vertebraten
- Snelle eerstelijnsverdediging - Traag bij eerste contact
- Snel bij volgende contacten
Cellen - Fagocyterende cellen (anti-bacterieel) - B-lymfocyten uit beenmerg (B-cellen)
Monocyten & macrofagen humorale respons
Neutrofiele granulocyten - T-lymfocyten uit thymus (T-cellen)
Natural killer cellen (anti-viraal) cel-gebonden respons
→ herkennen geïnfecteerde cellen &
doden deze zodat virus niet kan
vermenigv.
Proteïnen - Lysozyme (anti-bacterieel) - Antistoffen of antilichamen (Ab)
- Defensinen (anti-bacterieel) - Specifieke receptoren op T-cellen (TCR)
- Complement - Cytokinen/chemokinen
- Acute-fase-eiwitten: vb. CRP
- Psoriasin op huid: doodt E. coli
- Cytokinen/chemokinen
- Pattern recognition receptors (PRR’s)
Toll-like receptors (TLR’s)
Eig. - Werkt direct (minuten) - Zwak bij eerste contact, werkt pas na enkele
- Geen geheugen: respons is gelijk bij 2e contact dagen
- Weinig specifiek (uitz. PRR’s) - Geheugen: sterker bij tweede contact & werkt
- Stimuleert de verworven immuniteit via sneller bij nieuwe contacten
cytokinen - Zeer specifieke reactie
- Verschil tussen eigen en niet-eigen
- Versterkt de aangeboren immuniteit via
cytokinen
Cytokinen/chemokinen = hormonen van het immuunsysteem (communicatie)
,Barrières als onderdeel van de aangeboren immuniteit
- Vooral: huid, gastrointestinaal systeem & luchtwegen → plaatsen waar er vooral contact gemaakt
wordt met micro-organismen van de buitenwereld
- Lysoszyme = enzyme in traanvocht dat de bacteriewand van gram+ bacteriën afbreekt
- Defensines = kleine eiwitten die zich inbouwen in celmembraan → vormen een cilindervormige
structuur waardoor water in de cel kan komen → cel dood door necrose
- Complement = complex van eiwitten dat gaten in de membranen van bacteriën maakt → bacteriën
afgebroken
- Acute-fase-eiwitten: gaan omhoog bij ontsteking
- Toll-like receptoren: herkennen patronen van micro-organismen
Primaire ciliaire dyskinesie (PCD)
Epitheel bevat trilharen om bacteriën te verwijderen:
- 3-4 eiwitten vormen een cilinderachtige structuur
- Mutaties in: DNAI1, DNAH5 & DNAH11
└ Trilharen niet gevormd
- Symptomen
└ Terugkomende longinfecties, sinusitis en otitis
└ Situs inversus (verstoring links/rechtsconfiguratie in het lichaam)
└ Mannelijke onvruchtbaarheid
└ Zeldzaam: afwijkingen thv hart of hersenen en nieren
Werking lysozyme
Knipt tussen 2 suikerverbindingen in de celwand van gram+ bacteriën:
,Efficiënte immuunrespons vereist herkenning
2 manieren van herkenning:
- Door patern recognition receptoren
└ Moleculen gecodeerd in het DNA en voorkomen op vele cellen met een beperkte specificiteit
└ PRR’s binden aan met pathogenen geassocieerde moleculaire patronen (PAMPs) op
pathogenen vb. bacteriële peptidoglycanen, lipopolysacchariden, …
- Door specifieke binding van B en T celreceptoren
└ Binden aan specifieke antigenen
└ Random DNA reorganisaties in B en T cellen
└ Vele van deze cellen zijn niet leefbaar en worden uitgeschakeld gedurende hun ontwikkeling
└ Vele van deze receptoren/cellen kunnen eigen moleculen herkennen en worden
uitgeschakeld door tolerantie
Oorsprong van cellen
- Ontstaan allen uit stamcellen die in het beenmerg differentiëren tot subpopulaties van cellen
└ B-lymfocyten gaan antistoffen maken en delen tot x aantal identieke dochtercellen → maken
allemaal diezelfde antistof
Vergelijking responstijd
Geheugen is een kenmerkt van het specifiek immuunsysteem
- De primaire respons: veroorzaakt bij het 1e contact met antigeen
└ Geheugenlymfocyten blijven aanwezig nadat het antigen geklaard is
- Tweede blootstelling aan hetzelfde antigen: herstimuleert de geheugenlymfocyten
└ De reactivatie resulteert in een sneller, beter & significanter immunologisch antwoord
Geheugen is niet aanwezig bij de aangeboren immuniteit
, 2 fasen in ziekteverloop
Voor- en nadelen van ons immuunsysteem
- Slecht functioneren
1. Algemeen actieve, slecht gerichte immuunantwoorden
└ Allergie = reageren van het immuunsysteem tegen moleculen waartegen het niet
moet reageren
└ Astma
└ Auto-immuunziekten = immuunrespons tegen lichaamseigen materiaal, vb. multiple
sclerosis
2. Immunodeficiëntie
└ Primair: verlies van immuunfunctie (genetisch)
└ Secundair: verlies van immuunfunctie (verkregen)
Opportunistische infectie kan voorkomen bij personen met disfunctioneel
immuunsysteem
- Transplantatie: zeldzaam voorbeeld van situatie waar we geen immuunrespons willen
└ Ons lichaam zal als natuurlijk antwoord proberen vreemde weefsels/cellen aan te vallen en
te vernietigen
- Covid-19
└ Te traag opruimen van het virus omdat er geen snelle specifieke reactie is
└ Aantal patiënten: geen downregulatie van het immuunsysteem als virus verdwenen is
- Kanker
└ Situatie waarbij de gevaarlijke cellen onze eigen cellen zijn
└ Immuuntherapie → in ontwikkeling
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ankevanwesenbeeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.
