Praktijkonderzoek in de school
SAMENVATTING
1
,1. Een inleiding op praktijkonderzoek
Intentioneel leren: bewust via bepaalde systematiek antwoord krijgen op je vragen.
3 componenten van het onderzoekend vermogen van een professional:
- onderzoekende houding bezitten
- kennis uit onderzoek van anderen toepassen
- zelf onderzoek doen
3 basisingrediënten van een onderzoekende houding:
- ontwikkelingsgericht: voortdurend verbeteringen zoeken
- samenwerkend: school als geheel, leergemeenschap
- reflectief: vragen stellen bij eigen en andermans handelen
Reflectie kan plaatsvinden op 3 niveaus:
- instrumenteel niveau: opbouw van les, instructies,…
- substantieel niveau: visie op onderwijs en leren (vanuit de leerkracht)
- kritisch niveau: morele, ethische, .. overwegingen van leerkracht
Leeman en Wardekker: leraren moeten aan het denken gezet worden en afstand
nemen van hun dagelijkse routines. 3 samenhangende elementen volgens hen voor
een onderzoekende houding:
- vaardigheid om onderzoek te ontwerpen en uit te voeren
- positieve houding tov. onderzoek
- onderzoekende, kritische kijk op eigen lespraktijk
3 hoofddoelen om onderzoek uit te voeren:
- je wilt theorieën ontwikkelen of toetsen, het onderzoek levert kennis op.
- je wilt kennis toepasbaar maken.
- Je wilt op zoek gaan naar antwoorden op vragen in specifieke
beroepssituatie om situaties beter te begrijpen.
Fundamenteel onderzoek Toegepast onderzoek Praktijkonderzoek
Kennis is generaliseerbaar Kennis is probleemgebonden Kennis is contextgebonden
Accent ligt op ontwikkeling Accent ligt op kennis die tot Praktijk verbeteren en beter
en toetsing van theorie oplossing van problemen ligt leren begrijpen
Welke problemen ervare Welke professionele Hoe kunnen wij leerlingen
kinderen in de leeftijd van ondersteuning hebben met Asperger die instromen
10 – 12 jaar met Asperger kinderen in de leeftijd van 10 op school ondersteunen bij
bij het aangaan van nieuwe – 12 jaar met Asperger nodig het aangaan van nieuwe
relaties? om nieuwe relaties aan te relaties?
kunnen gaan?
Onderzoeksbenaderingen: verschillende opvattingen over wat goed onderzoek is.
- De constructieve onderzoeksbenadering: er bestaat niet 1 juiste visie.
(De ene lln gaat naar school voor kennis, andere voor sociaal contact)
- De positivistische onderzoeksbenadering: er is 1 bestaande werkelijkheid.
(lesmethoden, onderwijstijd, schoolinrichting,..)
2
, Definitie: praktijkonderzoek in de school is onderzoek dat wordt uitgevoerd door
leraren en leraren in opleiding, waarbij op systematische manier met de omgeving
antwoorden verkregen worden op verbetering van deze praktijk.
Internationale bestaan er volgende onderzoeksvormen: actieonderzoek,
praktijkonderzoek, ontwerponderzoek.
Leercyclus Kolb: (beginpunt n.v.b.
De regulatieve cyclus van Van Strien:
Praktijkonderzoek is een vorm va participatief onderzoek De belanghebbende worden
binnen de organisatie, zoals leerlingen, ouders, collega’s, directie en
onderwijsadviseurs, actief bij het onderzoek betrokken. 2 kenmerken altijd aanwezig:
- kennisverwerving wordt direct aan de ontwikkeling en toetsing van nieuwe
handelingsmogelijkheden verbonden.
- De onderzoekers en de mensen van wie het leven of werk onderwerp van
onderzoek zijn, werken samen en zijn gelijkwaardig.
Cyclus van praktijkonderzoek:
3