Dit is een samenvatting van verbintenissenrecht waarbij ik de PowerPoint als leidraad heb gebruikt en de notities heb aangevuld met voorbeelden en uitleg tijdens de colleges in volzinnen.
Inhoudsopgave
Waarover gaat het?.......................................................................................................................................... 3
Ingebakken in dagelijks leven:.......................................................................................................................... 3
Deel II: Het begrip verbintenis en de verschillende soorten verbintenissen ..................................................... 4
Hoofdstuk 1: Het begrip verbintenis ................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 2: De verschillende soorten verbintenissen ....................................................................................... 7
Voorbeeld examenvraag: ................................................................................................................................... 8
Indeling volgens aantal schuldeisers of schuldenaars ........................................................................................ 9
Deelbaarheid als principe (de zogenaamde gezamenlijke of samengevoegde verbintenis) art. 5.159 BW ....... 9
Indeling volgens de modaliteiten ..................................................................................................................... 17
Deel II. De bronnen en gevolgen van verbintenissen ...................................................................................... 27
Hoofdstuk 1: de verbintenis door eenzijdige wilsuiting .................................................................................... 27
Hoofdstuk 2: de schijn- of vertrouwensleer ...................................................................................................... 29
Hoofdstuk 3: de overeenkomst ......................................................................................................................... 31
Soorten overeenkomsten: ........................................................................................................................... 32
Hoofdstuk 4: Grondbeginselen van het contractenrecht ................................................................................ 38
Wilsautonomie ................................................................................................................................................. 38
Socialisering van het contractenrecht .............................................................................................................. 39
Hoofdstuk 5: De totstandkoming van de overeenkomst................................................................................. 41
De Precontractuele fase ................................................................................................................................... 42
Precontractuele afspraken of mudeleren van de precontractuele fase............................................................ 43
Aanbod en aanvaarding – Art. 5.18 & 5.20 BW ........................................................................................... 46
Hoofdstuk 6: Geldigheidsvereisten van de overeenkomst .............................................................................. 49
De wilsovereenstemming ................................................................................................................................. 50
Tweede verieste van artikel 1108 oud BW: De bekwaamheid .................................................................... 56
Derde vereiste van artikel 1108 oud BW – Het voorwerp ........................................................................... 57
Vierde voorwaarde vanartikel 1108 oud BW – De oorzaak (geoorloofde).................................................. 62
Hoofdstuk 7 – Gevolgen van de overeenkomst voor de contractspartijen ....................................................... 64
Interpretatie van de overeenkomst ............................................................................................................ 64
Aanvulling van de overeenkomst ................................................................................................................ 68
De uitvoering ter goeder trouw ................................................................................................................... 69
De contractuele aansprakelijkheid .............................................................................................................. 73
Hoofdstuk 8: sancties bij contractbreuk ........................................................................................................... 87
Uitvoering in natura..................................................................................................................................... 87
Uitvoering bij wijze van equivalent ............................................................................................................. 89
Schade- en strafbedingen ............................................................................................................................ 91
Schorsing van verbintenissen ...................................................................................................................... 93
Het tenietgaan van verbintenissen.............................................................................................................. 95
1
, Nietigheid .................................................................................................................................................... 95
Ontbinding wegens wanprestatie................................................................................................................ 99
Eenzijdige opzegging ................................................................................................................................. 103
Hoofdstuk 9 – Gevolgen voor derden van de overeenkomst .......................................................................... 106
Onderscheid contractspartijen/derden ..................................................................................................... 106
Relativiteit van obligatoire interne gevolgen ............................................................................................ 108
Tegenwerpbaarheid externe gevolgen ...................................................................................................... 114
Hoofdstuk 10 – De rechtsfeiten .................................................................................................................... 119
Bronnen verbintenissen: ................................................................................................................................. 119
Oneigenlijke of quasi-contracten:................................................................................................................... 119
Drie rechtsfeiten: ............................................................................................................................................ 120
Zaakwaarneming ....................................................................................................................................... 120
Onverschuldigde betaling .......................................................................................................................... 122
Verrijking zonder oorzaak .......................................................................................................................... 124
DEEL III. Overdracht van verbintenissen ....................................................................................................... 126
Overgang onder algemene titel ...................................................................................................................... 126
Overgang onder bijzondere titel ..................................................................................................................... 127
Hoofdstuk 1: De overdracht of cessie van schuldvordering = cessie schuldvordering (synoniemen) ............. 127
Veel gelijkenissen tussen cessie en subrogatie, maar .................................................................................... 129
Hoofdstuk 2 – Schuld- en contractsoverdracht............................................................................................... 133
Schuldoverdracht....................................................................................................................................... 133
Contractsoverdracht .................................................................................................................................. 137
DEEL IV: Tenietgaan van verbintenissen ....................................................................................................... 138
Betaling ...................................................................................................................................................... 138
Hoofdstuk II: Schuldvernieuwing .................................................................................................................... 151
Hoofdstuk 3: Schuldvergelijking ..................................................................................................................... 154
Hoofdstuk IV – Kwijtschelding van schuld ...................................................................................................... 156
Kenmerken ................................................................................................................................................ 157
Bewijs......................................................................................................................................................... 157
Gevolgen .................................................................................................................................................... 157
Hoofdstuk V: Schuldvermening ...................................................................................................................... 158
Kenmerken ................................................................................................................................................ 158
Toepassingsvoorwaarden .......................................................................................................................... 158
Gevolgen .................................................................................................................................................... 158
Hoofdstuk VI: De bevrijdende verjaring .......................................................................................................... 159
Hoofdstuk VII: Afstand van recht en rechtsverwerking .................................................................................. 162
Afstand van recht ...................................................................................................................................... 162
Rechtsverwerking ...................................................................................................................................... 163
Hoofdstuk VIII: Verval van recht of bevoegdheid ........................................................................................... 165
2
,Verbintenissenrecht
Waarover gaat het?
Verbintenissenrecht is de Moeder van het recht (= gemene recht)
Omvat:
- Verbintenissen uit eenzijdige (ik zet mijn huis te koop, geef dus een aanbod maar je
moet hier niet op ingaan of vb. trui in de winkel van 80 euro, doet ook een
verbintenis uit een eenzijdige rechtshandeling) en meerzijdige rechtshandelingen =
overeenkomst vb. huurcontract
- Verbintenissen uit de wet (leer van de onrechtmatige daad: afzonderlijk vak
buitencontractuele aansprakelijkheid), meer bepaald rechtsfeiten (stel wagen
geparkeerd openbare weg en iemand maakt krassen met sleutel op mijn wagen, we
hebben geen contract met elkaar, spreken niet over strafrechtelijke luik, geen
contractuele relatie, is een derde maar de wet knoopt gevolgen vast aan de
gedraging van die persoon, fout met schade waarbij er een oorzakelijk verband is
(Art. 1382 Oud BW)
- Overeenkomst en contract zijn synoniemen. Een verbintenis en een overeenkomst
zijn geen synoniemen. Een verbintenis kan voortvloeien uit een overeenkomst maar
dat is niet noodzakelijk de bron van een verbintenis.
Kern van het privaatrecht: regelt rechtsverhoudingen tussen individuen (>< publiek recht:
regelt de rechtsverhoudingen tussen overheid en individuen)
Individu: titularis van subjectief recht (natuurlijk persoon of rechtspersoon)
Ingebakken in dagelijks leven:
- Gebruik sociale media
- Sluiten reis- en annulatieverzekering
- Aankoop smartphone
- Opstellen testament
- Aangaan huwelijk
Bijzondere status:
Doelstellingen verbintenissenrecht:
- Bindende kracht overeenkomst met het oog op een efficiënt en rechtszeker verloop
van het rechtsverkeer, bij niet-nakoming van de overeenkomst kan je de tegenpartij
contractueel aansprakelijk stellen. (Verbintenissen is contractuele aansprakelijkheid
en geen buitencontractuele aansprakelijkheid, vaak gemaakte fout op examen)
3
, Deel II: Het begrip verbintenis en de verschillende soorten
verbintenissen
Hoofdstuk 1: Het begrip verbintenis
Definitie in BW, stond niet in oud BW
Vermogensrechtelijke verbintenis:
BW: 3 boeken (titels oud BW)
1. Over personen
2. Over goederen en beperkingen van eigendom
3. Over wijze waarop eigendom wordt verkregen:
a. Misleidende benaming, dekt al lang de lading niet meer, oud BW vind je de
regels van het verbintenissenrecht terug wat je dus niet zou verwachten.
Definitie vermogensrechtelijke verbintenis: 4 cumulatieve voorwaarden volgens rechtsleer
want geen definitie in oud BW
- Rechtsband tussen personen
- Ontstaan uit een rechtshandeling of een andere menselijke gedragingen waaraan de
wet of rechtspraak rechtsgevolgen vastknoopt
- Met als voorwerp het doen ontstaan van in geld waardeerbare aanspraken
- Kan in rechte worden afgedwongen
Rechtsband tussen personen:
- Tussen minstens 2 personen
- Waarbij de ene een vorderingsrecht heeft op de andere (aanspraak aan een persoon
op een bepaalde gedraging) vb. ik verkoop mijn handboek voor 100 euro, wij hebben
een aanspraak op elkaar, ik krijg 100 euro en zij kan aan mij eisen om het boek te
overhandigen, aanspraakgerechtigd t.o.v. elkaar.
- Verschil zakelijk recht (geeft zeggenschap op een zaak vb. eigendom, vruchtgebruik)
ik ben eigenaar van een bouwgrond geldt dat erga omnes (iedereen moet het
respecteren), is een verschil want een verbintenis geldt enkel tussen de partijen met
een bindende kracht. Kunnen bij een verbintenis enkel contractueel aansprakelijk
worden gesteld door de andere partij. Derden kunnen er in principe geen voordeel
uit halen of plichten door opgelicht krijgen (IN PRINCIPE). Duidelijk verschil is dus de
erga omnes.
- Verschil in geldingskracht
Ontstaan uit een rechtshandeling of een andere menselijke gedraging (zoals rechtsfeiten):
- Een rechtshandeling is een handeling waarbij rechtsgevolgen worden beoogd
(eenzijdig of meerzijdig), koop, huur, lastgeving, aanneming van werk enz.
o Uit overeenkomst (meerzijdig): rechtsband tussen minstens 2 personen
(meerzijdige rechtshandeling) met het oog op het doen ontstaan van
rechtsgevolgen vb. koop, huur…
o Uit eenzijdige rechtshandeling: ook erkend door Cassatie
- Onderscheiden van rechtsfeiten vb. gebrekkige zaak = buitencontractuele
aansprakelijkheid
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittneydeclercq. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.