Samenvatting
Samenvatting MPA - Interne geneeskunde - Thema 5 rectaal bloedverlies
- Vak
- Instelling
Samenvatting MPA - Interne geneeskunde - Thema 5 rectaal bloedverlies
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
Verkoper
Volgen
nickkjonk
Voorbeeld van de inhoud
Thema 5 – Rectaal bloedverliesBC oncologie
Kanker is niet één ziekte, maar een verzamelnaam van een grote verscheidenheid aan ziekte. Er zijn
grote verschillen in orgaan van origine, celtype, biologisch gedrag en de daarop volgende
behandeling en prognose.
Algemene kenmerken kanker:
- Op hol geslagen cel-proliferatie en cel-differentiatie
- Multistap proces
- Schade aan DNA
- Multifactorieel
o Genetisch
o Omgevingsfactoren
Oncogenese
Normale cel: sterk gereguleerde groei en differentiatie
Cel aanmaak gelijkwaardig aan cel verlies. Celdeling gelijkwaardig aan apoptose (proces waarin een
cel zichzelf dood, ‘geprogrammeerde celdood’).
Tumor cel: Ontregeling van de celgroei en differentiatie. Er is geen reactie meer op groei regulerende
mechanismen en er vindt hyperplasie van weefsel plaats.
Tijdsduur ontstaan van tumor: Van normale cecl naar klinisch manifeste tumor duurt gemiddeld 5-10
jaar. Om 1 tumorcel naar een volume van 1cm3 te krijgen ondergaat deze ca. 30 verdubbelingen.
Afhankelijk van snelheid van groeien duurt dit een bepaalde tijd. (100dagen verdubbelingstijd =
30x100 = ca. 8jaar).
Bestaat grofweg in 3 fasen;
1. Initiatie fase, cel maakt verandering door waardoor hij ‘mogelijk’ zich kan ontwikkelen tot
een kanker cel. Kan nog onschadelijk gemaakt worden via apoptosis.
2. Promotie fase, cel die zich steeds meer ontwikkeld tot een tumor cel, afhankelijk van
differentiatie eigenschappen. Er worden in deze fase meer cellen gedeeld die zich gaan
afwijken tot normaal. Nog geen definitieve vorm van kanker, wel moeilijk te corrigeren
door het lichaam zelf.
3. Progressieve fase, vermeerdering van tumor ‘stamcellen’ waarbij de cellen steeds meer gaan
afwijken en uiteindelijk kankercellen worden. Wanneer de cellen deze fase en
dit stadium van afwijking hebben bereikt is het proces irreversibel en niet
meer te corrigeren door het lichaam zelf.
Normale cel dysplasie carcinoma in situ invasief carcinoom metastase
Dysplasie; niet meer een normaal functionerende cel maar ziet er uit tot een anders
ontwikkelde, afwijkende, cel.
Carcinoma in situ; afwijkende cellen, ingekapseld en niet verspreid, carcinoom. Blijft
beperkt tot de basaalmembraan. Niet betrokken of verspreidend via de lymfe en/of
bloedbaan.
Invasief carcinoom: gaat door de basaalmembraan heen en kan zich gaan verspreiden
via bloed- en lymfebanen, met metastasen als gevolg.
,Factoren van invloed:
- Exogeen:
o Chemisch (sigaretten, asbest, alcohol)
o Fysisch (UV, röntgenstraling)
o Viraal (HPV virus, Hepatitis-B)
- Endogeen:
o Erfelijk (APC gen, BRCA1 gen)
o Hormonaal (DES, Oestrogeen)
o Immunologisch (Immunosuppressiva)
Classificatie van tumoren:
Karakter:
- Goedaardig / benigne
o Groeit langzaam en expansief (op het oppervlak)
o Frequent gekapseld en lijkt histologisch op normale cel
- Kwaadaardig / maligne
o Groeit snel en invasief
o Afwijkende histologie met frequente necrose
o Metastaserend
Histogenetische eigenschappen
- Carcinoom epitheel (maligne)
- Sarcoom bind- en steunweefsels (maligne)
Exofytische groei, groei omhoog naar de oppervlakte toe
Endofytische groei, groeit de diepte in
Indeling benigne tumoren:
- Epitheel: poliep, papilloom, adenoom
- Bind- en steunweefsels: fibroom, lipoom, chondroom, osteoom, myoom
Indeling maligne tumoren:
- Epitheel: plaveiselcelcarcinoom, adenocarcinoom
- Bind- en steunweefsels: fibrosarcoom, liposarcoom, osteosarcoom, chondrosarcoom
- Carcinoom epitheel (maligne)
- Sarcoom bind- en steunweefsels (maligne)
Solide/ niet solide: Niet-solide betekent vloeibaar of los. Deze vorm van kanker ontstaat in weefsels
of cellen die op verschillende plaatsen in het lichaam zitten. Deze kankercellen zitten dus niet in een
orgaan, maar in het bloed, het lymfestelsel of het vloeibare deel van het beenmerg
Adeno-/plaveicelcarcinoom: Het carcinoom is het meest voorkomende type kanker. Carcinomen
ontstaan uit epitheelcellen. Hieronder vallen o.a. het adeno- en plaveiselcelcarcinoom.
Adenocarcinoom -> vanuit epitheelcellen die lichaamssappen en slijm produceren (klierweefsel).
Plaveiselcelcarcinoom -> vanuit de plaveiselcellen. Deze bedekken veel verschillende organen en
zitten ook in de huid, net onder de epidermis. Onder de microscoop zien plaveiselcellen er plat uit.
Sarcoom: gaat uit van steun- en bindweefsel (ook wel wekedelentumor genoemd). De meeste
patiënten presenteren zich met een enkele weken tot maanden bestaande pijnloze zwelling
Apoptose/oncogenese: Oncogenese is het proces waarbij de normale cel uiteindelijk ontspoort tot
kankercel. Apoptose is het proces van geprogrammeerde celdood.
, Metastasering: Metastasering is een evidente tumoreigenschap. Wordt gekenmerkt door aantal
stappen: penetratie in bloed en/of lymfevaten, hematogene of lymfogene verspreiding v/d
tumorcellen, hechting van tumorcellen aan de wand van capillairen met penetratie v/d vaatwand en
vermeerdering van tumorcellen buiten het vat in het omliggende weefsel. Slechts een fractie van de
circulerende tumorcellen is in staat tot metastasen uit te groeien.
Kan dus: hematogene-, lymfogene-, cavitaire (lichaamsholte)- en entmetasten zijn.
Sketelmetastasen zijn vaak in het axiale skelet (70% van botmetastasen komen vanuit: borst-, long-,
prostaat-, nier-en schildklierkanker). Gemiddeld overlijdt 50% v/d pte met botmeta’s binnen 6mnd.
Je hebt bij skeletmetastasen: osteoblastische (toename botactiviteit) en osteolytische (botafbraak).
Uitzaaiingen in beeld brengen d.m.v. —> PET scan (middels radioactief glucose).
TNM-classificatie: De stadiëring van tumoren is gebaseerd op het TNM-systeem. In dit
stadiëringssysteem zijn de grootte en uitbreiding v/d primaire tumor opgenomen (T-stadium), het
al dan niet aangetast zijn van de regionale lymfeklieren (N) en de aanwezigheid van metastasen op
afstand (M).
Tumormarkers: Ook wel tumormerkstoffen genoemd, zijn stoffen die een
afspiegeling vormen van de in het lichaam aanwezige tumormassa.
Probleem is echter het gebrek aan sensitiviteit en specificiteit van veel
van deze markers. Daarom zijn tumormerkstoffen meestal ongeschikt
voor screening of diagnostiek. Wel kunnen tumormerkstoffen een
werkdiagnose gebaseerd op klinische kenmerken en beeldvorming
ondersteunen en worden gebruikt voor het monitoren van tumorrespons
op therapie en in de follow-up van bepaalde patiëntengroepen
Prognose: Voorspelling
Remissie/recidief: Remissie wordt gedefinieerd als't volledig verdwijnen
van alle ziekteactiviteit gedurende ten minste vier weken. We spreken
van een recidief als er een nieuwe kanker ontstaat in een orgaan dat
eerder al werd getroffen door een eerste kwaadaardige tumor.
Stadiering; wordt gedaan op basis van drie kenmerken van de kanker
TNM classificatie
Anamnese/symptomen bij kanker:
Lokaal: zwelling, ulceratie, obstructie, bloedverlies, pijn bij ingroei, functie verlies
Systemisch: gewichtsverlies, anorexie, koorts, vermoeidheid, verwardheid
Therapie opties:
- Chirurgie
- Radiotherapie (adjuvant/aanvullend of neoadjuvant/ voor een operatie)
- Chemotherapie (adjuvant/neoadjuvant)
- Hormonen
- Immunotherapie
- Moleculair gerichte therapie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nickkjonk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72001 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen