Alle inhoudelijke colleges volledig uitgewerkt tot een samenvatting. plaatjes zijn bijgevoegd om het makkelijker te maken stof te onthouden en ezelsbruggen te vormen. Als je de samenvatting van de colleges goed vond, geef dan gerust een review!
Kernthema’s B&O
Aantekeningen HC-2
Opkomst van de bureaucratie
Door taken te verdelen wordt elk persoon in elke specialisatie een stuk handiger en gaat de
productierate omhoog. Frederick Taylor is de man voor efficiëntie.
Kenmerken van taylorisme (Scientific management):
- standaardisatie van werkprocessen en formalisatie van gedrag in regels en procedures:
Strakke analyse van de arbeider, selectie en scholing voor specifieke taken. Alle taken en werkprocessen
worden gestandaardiseerd.
Formalisatie gaat om de mensen en niet de werkprocessen, de mensen moeten zich namelijk houden
aan al die strakke regels en procedures. Alles wordt een gewoonte (standaardisatie)
- Horizontale en verticale taakverdeling
- alle taken deel je precies op in een hiërarchische structuur. Van iedereen is precies duidelijk wat er van
je verwacht wordt. Scherpe scheiding tussen denken en doen, plannen en uitvoeren, leiding en
uitvoerenden.
- prestatieloon (niet standaard van bureaucratie), als je harder werkt krijg je ook meer betaald. Directe
koppeling tussen beloning en productieniveau.
Soldiering: Lui zijn, het inefficiënte werken. Vaak kregen ze zo weinig betaald dat ze dit expres deden om
de werkgever te testen.
Henry Ford met het Fordisme lijkt heel erg op het taylorisme.
Hij heeft de lopende band uitgevonden. In plaats dat je de mens naar het product haalt wordt het
product naar de mens gehaald. De baas kan de snelheid van die band bepalen.
Henry Ford kwam met de revolutionaire 8uur op een dag werken en ook nog voor een goede betaling.
Hiermee was hij altijd verzekerd van personeel. Lopende band = horizontale taakdifferentiatie.
Verticale taakverdeling: controleren, commanderen en constant toezicht
Als arbeider vroeger werd je geacht niet na te denken en alleen te doen wat je gevraagd werd. Je bent
niet het hoofd van de organisatie maar simpelweg een paar handen.
Bureaucratie heeft een dehumaniserend effect op de werknemers, klanten etc. Weinig werkruimte enz.
Public relations, Elton Mayo
In het licht experiment bij de vrouwen die apart gezet werden en het werkniveau die maar omhoog
bleef gaan kwam omdat ze de werknemers aandacht gaven en niet door het licht. Wat de aanwezigheid
van een manager dus op de werkvloer.
Chester Bernard: Organisatie als een communicatiesysteem waarin managers respect en gezag moeten
verdienen
Mary (vrouw): anti-hiërarchie
Na WO2>
Douglas McGregor: bekend door de vorm van theorie Y (heeft het niet bedacht)
- decentraliseren/delegeren, niet hiërarchisch
,- participatie & consulterend management, samen met werknemers erover praten. Inspraak geven
- taakverdeling, job enlargement, niet maar 1 handeling, meer taken, is leuker voor werknemer
- taakverrijking, job enrichment, hetzelfde maar dan in hiërarchische zin
Maslow, behoefte piramide:
- lichamelijke behoefte
- veiligheid en zekerheid
- sociaal contact
- waardering en erkenning
- zelf- ontplooiing
Theorie X: mens is van nature lui en houdt niet van werken, ze zoeken werkzekerheid
Theorie Y: mens wil graag werken en heeft er zin in, ze houden van uitdaging
Heeft allebei een andere managementstijl.
Kritiek op humanistisch management:
- a-contextueel: aandacht gaat vooral naar individuen en groepen en nauwelijks naar de organisatie als
geheel of naar de maatschappelijke processen
- apolitiek: de ogen zijn zozeer gericht op de psychische behoeften van medewerkers. Rationeel
- achter overheersing: het lijkt alsof er verandering is omdat de baas aardiger is maar nog steeds trekken
de medewerkers de kar en de baas heeft het gezag. Minder harde beheersing maar niet minder
dwingend
- minder regels, meer willekeur
- minder controle
- meer risico
- stroperige besluitvorming
Aantekeningen HC-3
Henri Fayol en Taylor zijn er voor de managers, Max Weber is kritisch-afstandelijk en kijkt er op een
meer kritische manier naar, hij is een wetenschapper.
, Weber zou gespeeld hebben bij de opkomst van het kapitalisme, dit kwam door de basisprincipes
volgens Weber over de protestantse ethiek.
Kapitalisme is er om zo goedkoop mogelijk alles uit te voeren en zo efficiënt mogelijk. Niet veel geld
uitgeven, alles sparen. Dit noemde weber een proces van rationalisering.
Modernisering is een vorm van rationalisering.
Rationalisering = een overgang van waarde rationeel handelen naar doel rationeel handelen. ↓
Waarde rationeel handelen -> doel rationeel handelen (niet de waarde waarom je het doet maar het
doel)
Substantiële rationaliteit -> formele rationaliteit
Traditioneel/charismatisch gezag -> rationeel gezag
De baas is niet uitgekozen op basis van charisma maar puur op basis van het organogram.
Er is geen ruimte voor enthousiasme, anders handelen we niet meer rationeel.
Webers ideaaltype bureaucratie
- formele vastgelegde taken (horizontale taakverdeling)
- formele vastgelegde bevoegdheden (verticale taakverdeling)
- taakuitvoering door regels (standaardisatie)
Volgende punten zijn verschillend van Weber en Taylor, deze 2 punten zijn alleen van Taylors scientific
management.
- zakelijke uitoefening van regels zonder vriendjespolitiek/nepotisme, onderscheid tussen persoon en
functie
- aanstellingen op grond van kwalificaties en prestaties. Meritocratie, het gaan om wat je kan en niet wie
je kent/bent
Weber zag bureaucratie als een snel en efficiënt model maar anderzijds zag hij het wel als een “ijzeren
kooi” die de mens “dehumaniseren”.
Kritieken op de bureaucratie:
- de-humaniserende werking op werknemers, klanten, patiënten etc.
- inflexibel/rigide, stelt precies vast wat en wanner moet gebeuren
- inefficiënt en stroperig, paarse krokodil
- differentiatie en desintegratie
- beperkte rationaliteit (het draait niet om het juiste, maar of het doel wordt bereikt)
- beperkte moraliteit (waarde rationaliteit)
Maar... het beschermt, regelt en versnelt en vergemakkelijkt ook! Het is prettig om in een organisatie te
zitten waar alles duidelijk is en zo loopt.
Kritiek op humanistisch management:
- minder harde beheersing maar niet minder dwingend, zachte sturing
- onduidelijkheid
- stroperige besluitvorming
- commitment is louter calculerend
- minder regels, meer willekeur
- minder controle, meer risico
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper parhamghotbedini. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,39. Je zit daarna nergens aan vast.
