Dit is een volledige samenvatting voor het schrijftelijk examen van relationele vorming. Achteraan het document staan enkele voorbeeldvragen die we kregen voor het examen!
Relationele vorming 3
Hoofdstuk 1: de preventiepiramide
→ 5 niveaus
2 delen:
• Preventie als uitgangspunt en als doel
• Piramidestructuur: maatregelen op niveau 1 zijn uitgebreider, dit gaat over het aantal acties
en over de reikwijdte van de actie
Preventie = het voorkomen van een bepaald probleem
Curatief = het ‘genezen’ of oplossen van een bepaald probleem
Actoren = personen (bv. directie, leraren, leerlingen, ouders, …)
Factoren = hebben invloed op de actoren (bv. thuiscontext, motivatie, financiële context, …)
Niveau 0: Brede, maatschappelijke context
= politiek, sociaal, cultureel, ecologisch, …
→ Weinig vat op, wel invloed.
Niveau 1: Fundamentele preventie of leefklimaatbevordering
= bevordering van het school- en klasklimaat
• Niet probleemgericht - Positieve focus
• Preventie is een neveneffect – geen doel
• Investeren in leer- werk- leefklimaat
o Op school
o In de klas
Niveau 2: Algemene preventie
• Niet probleemgericht - Positieve focus
• Wat willen we zien?
• Preventie is het doel.
Niveau 3: Specifieke preventie
• Probleemgericht – negatieve focus
• Rechtstreeks bedoeld om problemen te voorkomen
,Niveau 4: Curatieve maatregelen
• Probleemgericht – negatieve focus
• Aanpak van het gestelde probleem
!! fysiek geweld = meteen curatieve benadering!
,Hoofdstuk 2: Zicht op kernkwaliteiten
Het kernkwadrant van Ofman!
→ kan richtinggevend zijn voor ons ingrijpen in interacties, voor onze aanpak in relatie met
leerlingen en collega’s.
Starten bij het individu → kijken naar persoonlijkheidskenmerken, karaktereigenschappen, …
• Kans om naar ons eigen functioneren te kijken (spiegel voorhouden)
• Eigen ontwikkeling leert vaak iets over de andere.
• Kernkwadranten tonen verschillende invalshoeken:
o het beste van onszelf
o wat de schaduwkanten zijn van onze kwaliteiten
o hoe we kunnen ontwikkelen
o waar we ons aan ergeren en waarom
Kernkwaliteiten
of uitdagingen:
Valkuilen
of allergieën:
, Hoofdstuk 3: Klasmanagement
Mogelijke definities
• "de deskundigheid van de leraar om leer- en onderwijsactiviteiten zo te organiseren, dat de
voorwaarden vervuld zijn om de beoogde doelen of leeruitkomsten bij de leerlingen te
realiseren."
• "...een verzameling organisatorische vaardigheden van de leerkracht met het doel die
voorwaarden te vestigen en handhaven waardoor instructies van de leraar en de
leeractiviteiten van de leerlingen succesvol zijn."
Link met preventiepiramide
• BASISvoorwaarden creëren (onderste actieniveau van preventie)
• Preventief (als neveneffect)
• Werken aan gewenst gedrag
• Goed klasmanagement = bevordert het leefklimaat/leerklimaat
Wat te doen vooraf?
Opmaken van een goede les!
• Beginsituatie: Ken je klas
o Niveau
o Werkhouding
o Gedrag
• Wees voorbereid op valkuilen
o Maak zelf de oefeningen vooraf!
o Reflecteer over eerdere ervaringen (moeilijkheden, …)
• Didactische handvatten
• Kies de juiste werkvorm
o Wek interesse op bij de start van je les
o Varieer in werkvormen
o Wat kan je verwachten van jouw klasgroep op vlak van zelfstandigheid/zelfsturing?
o Wat kan in jouw lokaal? Waarvoor moet je elders naartoe?
• Wees organisatorisch voorbereid
o Materialen etc. klaarleggen
▪ Werkboeken klaar
▪ Juiste aantal kopieën (zeker voldoende)
▪ Bronnen openen op het digibord
▪ Zorg voor extra schrijfgerief (achter de hand)
▪ Start computers voordien op indien nodig
Wat te doen tijdens de les?
Gestructureerd leerklimaat (4 pijlers)
1. Zekerheid, veiligheid en duidelijkheid bieden
o Duidelijke opdrachten en instructies
o Duidelijke procedures
▪ Routines
▪ Wie doet wat? Taakjes – Volgorde
▪ Lesovergangen
o Duidelijke afspraken: Afspraken – Regels - Eisen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julieguldentops. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
