Samenvatting Live Colleges
College 1- Openbaar beleid introductie
Waar gaat openbaar beleid over: veel verschillende soorten problemen. Niet altijd duidelijk of iets
een publiek probleem is of bijv. een privaat probleem. Klimaatverandering is een duidelijk publiek
probleem. Racisme en Black Lives Matter werden altijd beschouwd als private/individuele
problemen.
Dit vak
Begrijp de ontwikkeling van openbaar beleid
De verschillende theorieën van het beleidsproces begrijpen, toepassen en vergelijken
Geef strategisch beleidsadvies
De beleidscyclus:
Agendavorming: De identificatie en selectie van die problemen, onder vele, die de serieuze
aandacht van overheidsfunctionarissen behoeven; aangezien er actie moet worden ondernomen.
Beleidsontwikkeling: Ontwikkeling van een voorgestelde aanpak om een publiek probleem aan
te pakken; nadenken over wat voor alternatieve acties/opties
mogelijk zijn; het beoordelen van mogelijke effecten van de opties.
Beleidsbeslissingen maken: Beslissen door de politiek over de
mogelijke acties die geschikt zijn door het meest geschikte voorstel
te accepteren, zodat het relevant wordt.
Beleidsimplementatie: Toepassing van het beleid door een of meer
overheidsorganisaties, daarbij gebruikmakend van de maatregelen
en instrumenten die zijn opgesteld om de problematiek aan te
pakken.
Beleidsevaluatie: Om te bepalen of de inspanningen die de overheid
heeft geleverd om het probleem aan te pakken effectief waren, en
waarom werkte het beleid wel/niet?
Wat drijft het openbare beleid:
Rationalisme: geloof dat meer kennis en informatie zorgen voor een betere maatschappij
Politiek: het gaat allemaal om macht, conflicten en belangen
Institutionalisme: regels, instituties structureren het beleidsproces
Constructivistisch/culturalistisch: alles gaat om verhalen, ideeën en taal die we gebruiken om de
wereld te begrijpen etc.
1
,Meta structuur van dit vak:
Dit college
Het cursusoverzicht
Wat is openbaar beleid
Maatschappelijke perspectieven op openbaar beleid
Perspectieven op het beleidsproces
De slang van openbaar beleid: thematische lijn in colleges en werkgroepen
Wat is openbaar beleid
Beleid omvat inspanningen om met specifieke middelen publieke doelen te bereiken
- Voorbeelden van publieke doelen: veiligheid, gelijkheid, ontwikkeling, gezondheid, sociale
integratie etc.
Opzettelijke collectieve actie (door, met of zonder overheid -> hoeft niet altijd met de overheid)
Een instelling in sociologische zin; zowel beperkend als sociaal gedrag mogelijk maken
Definitie van Dye versus Jenkins
2
, Welke soorten beleid zijn er?
Regelgevingsbeleid: beleid dat overheidscontrole/regels op specifieke gebieden definieert
Constitutioneel beleid: beleid om nieuwe institutionele of organisatorische operaties tot stand te
brengen
Distributief beleid: het verdelen/toewijzen van nieuwe middelen onder actoren
Herverdelingsbeleid: het verdelen/toewijzen van bestaande middelen onder de actoren
Voorlopig beleid: beleid gericht op het creëren van specifieke voorzieningen/faciliteiten
Voorbeeld spijkerhuizen -> om wat voor soort beleid het gaat
Het is een voorlopig beleid, omdat de huizen niet veilig zijn. Dus het beleid dat nodig is, moet
veiligere voorzieningen creëren voor de mensen die in dit type huis wonen. Een groot deel is ook
regelgevingsbeleid.
Maatschappelijke perspectieven op openbaar beleid
Wat drijft het openbare beleid?
Beleid in maatschappelijke context
- Maatschappelijke transformaties stellen nieuwe eisen aan het beleid
- Beleid biedt antwoorden op maatschappelijke uitdagingen
Een gebrek aan aanpassing leidt tot beleidsfiasco's
4 belangrijke maatschappelijke transformaties: risicomaatschappij, netwerkmaatschappij, liquide
samenleving, holle staat
1. De risicosamenleving
Postindustrialisatie: tijdens de industriële periode kreeg men de controle over de samenleving,
terwijl in de oude wereld de risico's natuurlijke risico's waren (ziekten, aardbevingen), maar in de
nieuwe post-geïndustrialiseerde wereld -> gefabriceerde risico's (klimaatverandering).
Oude risico's: natuurlijke risico's
Nieuw risico: vervaardigd, berekend
Risico's stoppen niet bij de grenzen: de wereldrisicomaatschappij
Wereldrisicomaatschappij leidt tot complexiteit -> onzekerheid, eisen, reflexiviteit
Openbaar beleid: politiek op het niveau van beleidssubsystemen om reflexiviteit te bevorderen
Voorbeelden wereldrisico’s: eurocrisis, klimaatverandering, etc. De risico’s verspreiden zich snel door
globaliteit, infrastructuur etc. Het succes van moderniteit neemt de risico’s met zich mee.
2. Netwerkmaatschappij
Rol van technologie (ICT, transport)
Globalisering -> richt zich op connecties tussen landen, regio’s etc.
Toenemende verbondenheid -> meer onderlinge afhankelijkheden en complexiteit
Nieuwe divisies: winnaars en verliezers -> sommige mensen staan centraal in de netwerken,
anderen hebben geen toegang tot bronnen/kennis etc., voor hen is het moeilijk om de
netwerkmaatschappij bij te houden. (Wie hebben er wel toegang tot de netwerkmaatschappij en
wie niet?)
Veranderende politiek: kan beleid inspelen op de netwerksamenleving. Waar ligt het
beleidsproces, op nationaal of internationaal niveau? Wat kan beleid nog doen?
3. De vloeiende samenleving
Individualisering
De-institutionalisering
Vrijheid versus onzekerheid
Paradox: individualisering tegenover culturele hypes (massasamenleving) -> sociale media spelen
hier een belangrijk rol. De vrijheid van individualisering komt samen met het verlangen om
dingen met anderen te delen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieskezijlstra2002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.