Samenvatting

Samenvatting toegepaste voedingsleer 1 (tvl)

0 keer verkocht

Vak
Toegepaste voedingsleer

Instelling
Hogeschool Gent (HoGent)

Dit is een samenvatting van het vak toegepaste voedingsleer 1 (theorie), gegeven in het tweede jaar voedings- en dieetkunde door mevrouw Vandenhaute. Het omvat een samenvatting van de cursus, alsook toevoeging van eigen notities & opzoekwerk.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 50 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 27 september 2023
Aantal pagina's 50
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

€6,49

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Toegepaste voedingsleer 2 theorie
https://docs.google.com/document/d/1eBujMoXcW78vM5bUmFLuN1Q8rzP7lU71/edit

1. Voeding zwangere vrouw

Zwangerschap = 280d = 40w = 10 cycli
Fysiologische veranderingen
Gewichtstoename:
10 – 12 kg = 20% v/h referentiegewicht:
- 1e trimester: + 1,5 kg
- 2e trimester: + 3 kg  toename bloedvolume en lichaamsvocht, opslag vetweefsel
- 3e trimester: + 6 kg  groei kind, placenta en baarmoeder
Aanbevolen gewichtstoename ~ BMI
- Foetus: 3,5 kg
- Placenta: 0,5 kg
- Vruchtwater: 0,6 kg
- Baarmoeder: 1 kg
- Borsten: 0,5 kg
- Bloedvolume: 1,2 kg  bloed wordt dunner
- Lichaamsvocht: 1,5 kg
- Vetreserve: 2-3 kg = voorraad brandstof voor lactatie
Hormonale veranderingen:
- Oestrogenen: Rol bij groei baarmoeder, toename bloedvolume, opslag lichaamsvocht
- Progesteron:
 invloed op gladde spiercellen in baarmoeder  trekken niet te vroeg samen
 betrokken bij vetopslag
- Prolactine:
 geprod door moederlijke en foetale hypofyse en uterus
 lactogeen (= borstvoeding komt beter op gang)
- Insuline: gevoeligheid door zwangerschapshormonen  zwangerschapsdiabetes
 slecht Kh-metabolisme  zwaardere baby  diabetes/obesitas
Zwangerschapshormonen  anabole fase in eerste 30 weken
Nadien  katabole fase  opgeslagen VS komen beschikbaar voor snelle groei kind
Cardiovasculaire veranderingen:
- Hartdebiet stijgt (pompt meer bloed)
- Bloedvolume stijgt  meer plasma  hematocrietgehalte daalt  gunstig voor hart
 moet minder krachtig samentrekken om minder visceuze bloed te pompen
- Bloeddruk daalt in 2e trimester en stijgt in 3e trimester
 Extra aanvoer van bloed naar baarmoeder
Respiratoire veranderingen: meer belasting
Veranderingen v/d huid: verkleuringen, vasculaire afwijkingen, meer zweet, …
Renale veranderingen:
Bloedtoename  meer nierdoorbloeding (stijging glomerulaire filtratie)
 Meer glucose w gefilterd, tubulaire resorptie blijft gelijk
 Glucosurie = meer glucose in urine

,Meer afvalstoffen moeten worden verwijderd  voldoende drinken
Pollakisurie = frequente urinelozing  foetus drukt op blaas
Gastro-intestinale veranderingen:
- Vascularisatie tandvlees neemt toe  meer kans op gingivitis
- Eetlust neemt toe
- Pica = tegenzin/zin in bepaalde VM
- Nausea en braken: ochtendmisselijkheid
 door HCG
 vaker per dag kleine hoeveelheden eten + 1 ste maaltijd voor opstaan
- Invloed progesteron op gladde spieren  motiliteit daalt  tragere peristaltiek
 reflux: cardiosfincter blijft ontspannen en maag w nr boven geduwd
 = zuurbranden: verholpen door kauwgom en melk (neutralisatie)
 constipatie: colon trekt minder goed samen en waterabsorptie in colon neemt toe
 tragere werking  ijzer w beter opgenomen
- Sneller galstenen doordat galblaas minder goed contraheert
Energie- en nutriëntenbehoefte tijdens zwangerschap
Energie:
Totaal energieverbruik voor:
- Groei foetus  weefselgroei
- Samenstellingswijzigingen v/h organisme v/d moeder
- Toename v/d energiebehoeften voor behouden van foetus
Toename REE  +5%, +10%, +25% voor 1e, 2e en 3e trimester
 + 72.100 – 77.100 kcal voor totale zwangerschap
En-behoefte zwangerschap = En-behoefte voor zwangerschap + extra En + energiereserves
Afh. van stadium, PAL en BMI voor zwangerschap
Pregorexia = zwangerschaps-eetstoornis: te weinig En innemen tijdens zwangerschap
 Te lichte baby  meer kans op metabole aandoeningen
Uitzonderingen:
- Volledige rust  minder extra En
- Overgewicht  geen extra En
- En-verbruik stijgt  vrouw minder actief door
omvang buik
Eiwit: extra nodig voor foetus, placenta en borstklieren
Normale volwassene: 0,83 g/kg LG
- 1e trimester: + 1g
- 2e trimester: + 9g
- 3e trimester: + 28g
Vetten:
 PUFA: rol hersenontwikkeling
 n-3: visuele & cognitieve ontw
 EPA en DHA verhogen
- vb. margarine, lijnzaad, …

,Koolhydraten:
Relatieve hypoglycemie in nuchtere toestand:
1. Glucose bij voorkeur eerst nr foetus
2. Aanmaak glucose moeder vermindert  glucogenetische AZ preferentieel nr foetus
Tijdens vasten: daling glycemie  stimulatie productie HPL  lipolyse bevorderd
 Vrije VZ (niet transplacentair) = voorname En-bron moeder
 Omgezet tot ketonlichamen (wel transplacentair) = toxisch
 Calorie-tekort = nadelig vr foetus door stijging ketonlichamen  slechte hersenontwikkeling
 Min 130g koolhydraten/dag
Diabetogeen effect: glycemie stijgt tot hogere waarden en normaliseert trager
 Oorzaak: insuline minder actief en w sneller afgebroken  toedienen insuline
 Beperken v snel resorbeerbare suikers
 Geregeld maaltijdschema met inbegrip tijdig ontbijt
Zwangerschapsdiabetes  risico voor later ontwikkelen diabetes mellitus
 Hoger geboortegewicht en grotere baby  moeilijke bevalling
 Kans op sterfte baby na week 34
 Overmatige productie vruchtwater
 Baby direct na geboorte lage glycemie, geelzucht, voedingsstoornissen, stuipen
Aanbevelingen:
- Totale inname Kh: 50-55 En%
 VM rijk aan vdvz, vit en min: Volkoren granen, aardappelen, peulvruchten, groenten en fruit
- Toeg. suikers: max. 10 En%
- Vdvz: min. 30g
Vocht: 2,3l – 3l
- Meer afvalstoffen door hogere stofwisseling
 Hogere nierbelasting
 Meer kans op urinaire infecties
Tot. lichaamswater stijgt door foetus, expansie bloed en vergroting reproductieve organen
 Nadien: overvloed water stapelt op  oedeem (gelaat, benen en handen)
Alcohol: vermijden  laag geboortegewicht, mentale achterstand
Calcium: verhoogde absorptie (adaptief mechanisme)  zelfde aanbeveling (27g vastgelegd dr foetus)
Fosfor: zelfde aanbeveling (16g vastgelegd dr foetus)
IJzer: hoger risico op ijzerdeficiëntie:
- IJzerinname  adequate toevoer zuurstof nr foetus
- Behoefte hele duur zwangerschap ~ 1040 mg
- behoefte foetus = 300 mg
- placenta = 50 mg
- toename circulerend bloedvolume moeder = 450 mg
- dagelijkse obligate verliezen = 240 mg
- Na bevalling: daling plasmavolume compenseert verliezen bevalling
 IJzerbalans = positief  draagt bij tot overdracht nr kind tijdens borstvoeding
 15 mg/dag
Grootste deel foetale Fe w tijdens laatste weken v/d zwangerschap opgebouwd:
 Vroegtijdige geboorte  Fe-tekort  supplementen
Magnesium: zelfde aanbeveling
Zink: toename 1,6 mg voor aanleg foetale en maternale weefsels

, - Aanbeveling hoger bij gebruik Fe-supplementen en vegetariërs/veganisten (vnl. in dierlijke prod.)
- Zinktekort  foetale hypotrofie en aangeboren misvormingen
Na: laatste weken zwangerschap  zoutarm eten  betere bevalling (minder vochtretentie)
 Controle bloeddruk!
 Beperken bij toxicose
Cl en K: zelfde aanbevelingen
Koper:
- Prematuren: weinig Cu-voorraad  extra Cu-behoefte beperkt tot laatste 2-3 maanden
- + 0,15 mg/dag bij zwangerschap, + 0,30 mg/dag bij borstvoeding
Jodium: nodig vr optimale psychomotorische ontw  verhoogde aanbeveling  supplement
Mangaan, selenium, molybdeen en chroom: zelfde aanbevelingen
Fluor: zelfde aanbeveling (rekening houden met toxicologie)  gefluoriseerde tandpasta
Vit A: + 50 µg/dag voor behoefte foetus
- Te hoge innam (>3000 µg/dag)  teratogene effecten  lever(producten) vermijden
Vit D: voldoende nodig voor toename Ca-absorptie en optimale botconditie:
- Tekort  groeivertraging, skeletafwijkingen en verhoogd risico op heupfracturen
- Door beperkte blootstelling aan UV-straling en te weinig melkproducten
- Supplement van 20 µg/dag
Vit E en vit K: zelfde aanbevelingen
B-vitamines: in graan- en melkproducten:
vitamine Aanbeveling zwanger Aanbeveling normaal
B1 1,5 mg 1,1 mg
B2 1,5 mg 1,3 mg
B6 (grotere Eiw-behoefte) 3 mg 2 mg
B12 (enkel dierl prod) 4,5 µg 4 µg
Niacine = PP 16 mg 14 mg
Foliumzuur: preventie embryonale afwijkingen
- Spina bifida = openblijven tubus medullaris
- Supplement van 400 µg/dag min 1 maand voor conceptie en 3 maand na conceptie
- Enige nutriënt waarbij aanbeveling zwangere vrouw hoger ligt dan lacterende vrouw
Pantotheenzuur, biotine en vit C: iets meer
Voedingsadviezen voor de zwangerschap:
Toxoplasmose: door parasieten veroorzaakte infectieziekte:
- Meeste mensen beschikken over antilichamen
- Zwangere komt eerste keer in aanraking (ziekteverwekkers kunnen door placenta)
 Lichamelijke & geestelijke gebreken ongeboren kind
 Hersenschade, waterhoofd, stuipen, lever- en miltvergroting, blindheid, miskraam, doodgeboorte
- Besmetting: via geïnfecteerde katten, besmet vlees (varken en schaap)
- Bloedonderzoek voor zwangerschap  antistoffen zoeken
Maatregelen:
1. Geen rauw vlees
2. Vermijd contact met katten
3. Draag handschoenen in tuin
4. Spoel groenten en fruit
Rubella = rodehond  misvormd kind  immuniteit laten nakijken voor zwangerschap

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maxinemasse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69052 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen