Dit is een samenvatting over urologische problemen (blaaskatheterisatie). Het hoort bij leerpad B van de module 'Algemene Medische zorg' (nieuwe naam van verpleegkundig redeneren en handelen: verdiepend 1)
VPKI – UROLOGISCHE PROBLEMEN
Inleiding
Dwarsleasie
= beschadiging van de ruggenmerg. Hierdoor is er een stoornis in de
communicatie tussen twee locaties, namelijk de blaas en de hersenen.
Ruggenmerg
= Tweerichtingsverkeer d.m.v. banen tussen hersenen en de blaas.
Sensoriek: verantwoordelijk voor vullingsgraad van de blaas.
Motoriek: verantwoordelijk voor aansturing van de interne en externe
sfincter van de blaas.
Onderscheid tussen
Tetraplegie en Paraplegie (plaats van letsel)
o Tetraplegie: Het letsel situeert zich hoger de T2. Patiënt kan armen
niet bewegen. Er kan dus geen zelfsondage plaatsvinden.
o Paraplegie: Het letsel situeert zich lager dan T2. Patiënt kan armen
wel bewegen, zelfsondage is dus een optie.
Complete en incomplete dwarsleasie
o Complete dwarsleasie: er kan geen signaaloverdracht plaatsvinden.
o Incomplete dwarsleasie: er kan signaaloverdracht gebeuren.
Concreet op urologisch vlak
Uittredende perifere zenuwen naar de blaas zijn sacraal gesitueerd.
o Geen info v.d. blaas naar de hersenen: volheid van de blaas.
o Geen info v.d. hersenen naar de blaas: aansturen van de sfincter.
Concreet op niet-urologisch vlak
Gestoorde reflexen onder de vorm van (urethra) spasmen.
Darmlediging is verstoord: dagelijks manuele verwijdering is noodzakelijk.
Problemen met de bloeddrukregulatie.
Geen controle over de lichaamstemperatuur.
Seksuele disfunctie.
Slappe blaas vs. reflexblaas
De urineproductie blijft doorgaan en de blaas blijft zich verder vullen.
Reflexblaas: reflexboog is niet beschadigd.
o Reflexmatig antwoord kan uitgelokt worden.
o Er is geen katheterisatie nodig, condoomkatheter is een optie.
Slappe blaas: reflexboog is beschadigd.
o Er moet steeds gekatheteriseerd worden.
o Spinale shockfase: eerste fase na een ongeval. In deze fase heb je
steeds een slappe blaas, dus steeds afwachten.
Urineretentie (ten gevolge van dwarsleasie)
= patiënt probeert om te plassen, maar is niet in staat zijn om de blaas te
ledigen.
,Symptomen
Normale vochtinname
Overvulling van de blaas: globus is zichtbaar
Soms kleine urinelozingen (overloopincontinentie)
Gevoel van volheid
Dysurie
Urineretentie vs. urineresidu
Urineresidu: kunnen plassen, maar een deel van de urine blijft achter in
de blaas.
Normaal residu: 10ml.
Te grote urineresidu: gevaar voor stase en infectie.
Terminologie
Algemene begrippen
o Diurese: de hoeveelheid urine die je urineert per 24 uur (1-1,5L/ 24
uur).
o Urinedebiet: verzameling van hoeveelheid urine die uitkomt
o Vochtbalans: het verschil tussen wat opgenomen wordt en wat
uitgescheiden wordt.
o Uitzicht urine: lichtgeel, helder, geurloos, pH-6.
Termen i.v.m. diurese
o Pollakisurie: frequent urineren, maar in kleine hoeveelheden.
o Dysurie: moeilijk urineren, persen om te plassen.
o Algurie: pijn bij het urineren.
Termen i.v.m. urine
o Pyurie: etter, witte bloedcellen in urine.
o Hematurie: bloed in urine.
o Glucosurie: glucose in urine.
o Ketonurie: ketonen in urine.
o Proteïnurie: eiwitten in urine.
Van diagnose naar interventie
Diagnostiek: symptomen nagaan en bladderscan uitvoeren.
o Pas sonderen vanaf 500ml urine + voorschrift van arts.
Mogelijke verpleegkundige interventies: hoe minder katheterisaties, hoe
beter voor de patiënt.
o Eenmalige katheterisatie
o Zelfkatheterisatie
o Appendico-Vesico-stomie (AVS): appendix wordt weggenomen, er
wordt een verbinding gemaakt tussen de navel en de blaas.
o Suprapubische katheter.
Herhaling anatomie en fysiologie (lezen)
Ureters
Blaas
o Uitmonding van ureters achteraan.
o Klepmechanisme: verhindert vesico-uretherale reflux.
Urethra
, o Man: lang, doorheen de prostaat (beter beschermd tegen UWI).
Uitmonding via de meatus.
o Vrouw: kort, groter gevaar voor UWI. Uitmonding t.h.v. de vulva.
Eenmalige katheterisatie
Inleiding
= inbrengen en onmiddellijk verwijderen van eenmalige blaassonde. Dit is een
B2-handeling, voorschrift van arts is vereist.
Indicatie
Retentie
Afnemen van urinecultuur: bacteriologische staal.
o Steriel afnemen om ziekteverwekker na te gaan.
o Staal bewaren in koelkast: UWI veroorzakende bacteriën zijn
bestand tegen koude temperaturen, er is dus geen effect op de
samenstelling van urine.
o Geen kamertemperatuur: andere bacteriën kunnen dan de UWI-
veroorzakende bacteriën overgroeien vals-resultaat.
o Antibiogram na onderzoek: er wordt niet gewacht op het resultaat.
R: resistent.
S: sensitief
Opstart van doelgerichte therapie.
Bepalen van urineresidu bij urineretentie.
o Pseudo-anurie: volledige retentie
Pre partum: de blaas moet leeg zijn voor dat de vrouw gaat persen.
o Wanneer dit niet gebeurt kan het vrouw urine verliezen en de
episiotomie (= operatieve verwijding van de schede-ingang door
insnijding van perineum) besmetten.
Voorbereiding van blaasspoeling/ blaasinstillatie.
Bij kinderen: blaaspunctie.
Tegenindicatie
We proberen om een blaaskatheterisatie zoveel mogelijk te vermijden omwille
van het feit dat we de zorgvrager moeten beschermen tegen infecties. De VPK
zal andere alternatieven proberen vooraleer over te gaan tot katheterisatie.
Hematurie
Bloed t.h.v. de meatus.
Wat zijn de voorwaarden voor een degelijk intiem toilet bij de zorgvrager?
Man: pH-neutrale zeep, voorhuid naar achter doen, washandje vervangen,
water verversen.
Vrouw: reinigen van boven naar onder.
Materiaal
Eenmalige katheter
Maat of Charrière: buitenmaat
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper serhatkl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
