Hoofdstuk 27: Grondrechten: concept, types en gelding
→ Grondrechten = De basisrechten / fundamentele rechten van een staat (wijzen naar de
grondrechten en internationale gedragen)
- Het zijn subjectieve rechten, die het objectief recht zo belangrijk vindt dat ze worden
vastgelegd in de hoogste nationale norm (8-32 GW)
→ Er zijn 3 verschillende grote clusters in verband met wijzigingen in de grondwet.
1. Hervorming van het kiesrecht
○ 1830-1893: Cijnskiesrecht voor Rijke Belgische burgers
○ 1893-1918: Algemeen meervoudige stemplicht voor mannelijke Belgische burgers
○ 1921-1947: Algemeen enkelvoudige stemplicht voor mannelijke Belgische burgers
○ 1948 tot heden: Algemeen enkelvoudige stemplicht voor alle Belgische burgers
○ ...
2. Invoering van nieuwe grondrechten
○ In 1831 vooral afweerrechten tegenover de overheid (bv. ‘blijf van mijn vrijheid’).
⇒ De grondrechten waren vooral negatieve vrijheidsrechten /
afweerrechten, je moet je vrijheid kunnen verdedigen (bv. vrijheid van
meningsuiting, vrijheid van vergadering, vrijheid van vereniging,..)
○ In de loop van 20ste eeuw (1994) werden modernere grondrechten toegevoegd (bv.
gelijkheid man- vrouw (2002), sociale zekerheid, recht op onderwijs,..).
⇒ Invoering van de economische, sociale en culturele grondrechten, die het recht
op een menswaardig bestaan zouden garanderen. De overheid moet zich dus
inspannen met het oog op de economische, sociale en culturele ontwikkeling van de
maatschappij.
⇒ Een menswaardig leven omvat (art 23 GW):
1. Het recht op arbeid en de vrije beroepskeuze (iedereen die wil werken, moet
kunnen werken in goede omstandigheden)
2. Het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale
geneeskundige en juridische bijstand
, 3. Het recht op een behoorlijke huisvesting
4. Het recht op een gezond leefmilieu en de bescherming ervan
5. Het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing
⇒ In de praktijk wordt er aan deze economische, sociale en culturele grondrechten,
niet allemaal voldaan. De overheid kan hier niet voor vervolgd worden, je kan de
deze grondrechten niet juridisch afdwingen. De overheid wordt verwacht haar
uiterste best te doen.
- Het zijn als het ware programma rechten (politieke beginselverklaring) = Het
is een bepaald beleid dat je verwacht van de overheid, waarbij ze zo goed al
mogelijk haar best doet resultaten te behalen. Rechtssubjecten kunnen deze
rechten niet rechtstreeks voor de rechter inroepen noch doen afdwingen.
3. De staatshervorming
○ https://www.vlaamsparlement.be/over-het-vlaams-parle
○ ment/geschiedenis/samenvatting-zes-staatshervormingen-een-handig-schema
→ Ook buitenlanders hebben de bescherming van hun grondrechten (art 191 GW)
Hoofdstuk 28: Analyse van een aantal grondrechten
1. Gelijkheid der Belgen
→ De belangrijkste artikelen
1. “De belgen zijn gelijk voor de wet” - art 10 GW
2. Verbod op discriminatie en de vrijheid van de ideologische en filosofische
minderheden - art 11 GW
3. De wet stelt regels vast teneinde elke discriminatie om ideologische en filosofische
redenen te voorkomen - art 131 GW
→ Dit resulteert uit volgende bepalingen:
○ Er is geen standen onderscheid
○ Alle burgers hebben toegang tot de burgerlijke en militaire ambten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sennaschaes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.