dit is een samenvatting van het van Microbiologie hoofdstuk 12 Gentechnologie
deze samenvatting bevat 4 pagina's
er zijn ook oefenvragen met antwoorden beschikbaar voor dit vak
Biotechnologie maakt gebruik van micro-organismen in een zeer ruime
context.
Dit laat toe om op industriële schaal een aantal producten te produceren
zoals:
o Antibiotica (penicilline, tetracycline, …)
o Enzymen (glucose isomerasen, proteasen, lipasen, …)
o Voedseladditieven (vitaminen, aminozuren, …)
o Chemicaliën (bioethanol, biodiesel, citroenzuur, aspartaam, …)
Onderdeel: moleculaire biologie
Genetische manipulatie mogelijk in MO en in planten
12.1 Restrictie-enzymen
Cruciale ontdekken in jaren 70
Restrictie-enzym / restrictie endonuclease = eiwit geproduceerd door
bacteriën
Eiwit is in staat bepaalde korte sequentie van 4-6 basen te herkennen in DNA-
molecule daarbinnen op specifieke manier knippen DNA in kleinere
fragmenten opgesplitst
Namen verwijzen naar bacterie waarvan afkomstig : bv ECO R1 E. coli , Taq I
1e RE geïsoleerd uit Thermus aquaticus
Gevonden in bacteriën + verdedigingsfunctie tegen
bacteriofagen
Na injectie viraal DNA direct in stukken geknipt door
bacterieel RE
Bacterieel genoom wordt beschermd (op bepaalde plaatsen
gemethyleerd), zodat knipenzymen daar werkzaam zijn.
Voordeel : men weet exact wat de uiteinden van de DNA-fragmenten zijn
Vaak enkelstrengige overhangen die complementair zijn aan elkaar = sticky
ends
Onmisbaar voor moleculaire biologie
Van verschillende bronnen met hetzelfde RE geknipt DNA fragmenten met
complementaire sticky ends aan elkaar kleven = recombinante DNA-
molecule
DNA mens knippen met ER (gem lengte =3000 bp) milioen fragmenten
Aantal/groote verschild per individu door mutaties knipplaatsen
wegvallen/bijkomen
RFLP’s = restrictie-fragment-lengte polymorfismen = de individuele
verschillen in aantal en plaats van de kinpplaatsen
Toepassingen :
o DNA-fingerprinting
o Kloneren
1
, 12.2 TAQ DNA-polymerase
Taq-polymerase = ander belangrijk enzym dat in bacterie zit
Thermostabiel enzym
DNA-polymerase uit thermofieke bacterie Thermus aquaticus leeft in
warmwaterbronnen + overleeft in kokend water
Sleutelrol bij : PCR-techniek = ploymerase chain reaction + DNA-synthese
Exponentieel vermenigvuldigen van één specifiek DNA -fragment (= target
sequence)
PCR-techniek :
Verschillende cycli na elkaar
Tijdens elke cyclus 3 fasen:
1. Denaturatie dsDNA: stijgen temperatuur dsDNA wordt ssDNA
2. Annealing: dalen temperatuur vasthechten primers aan complementaire
sequenties
3. Extension: stijgen temperatuur aanmaak complementaire DNA-strengen
door Taqpolymerase
DNA-polymerase : eigenschap activiteit start pas als er al een begin is
gemaakt
Aan DNA-polymerase wordt stukje ssDNA gebonden in buurt DNA-gedeelte dat
men wilt vermenigvuldigen
Eerst sequentie kennen van ongeveer 20 basen aan beide kanten DNA stukje
Chemische weg maken stukjes ss DNA die op korte basesequenties passen
= primers
Primers in overmaat toegevoegd aan mengsel A, C, G, T bouwstenen + DNA-
fragment
Primers binden aan ds DNA dsDNA gedenatureerd tot 2 enkelvoudige
strengen t = +90°C
Proces in cycli van verwarmen en afkoelen elke cyclus nieuw DNA-
polymerase toegevoegd
Taq DNA polymerase - stabiel tot boven 90 °C volstaat 1 keer enzym
toevoegen
Hoge kostprijs enzyme groot verschil practische bruikbaarheid
Genetisch gemanipuleerd E. coli-stam in staat recombinant Taq DNA-
polymerase produceren
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper saarvercammen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.