In deze samenvatting van fysiologie voor het eerste leerjaar van de opleiding Fysiotherapie is alle stof voor het tentamen van periode 1 volledig uitgewerkt. De behandelde onderwerpen zijn: inleiding-algemeen, kabels en banen, botweefsel, spierweefsel, adaptatie, contractie, mobiliteit, spierkracht...
FYSIOLOGIE ZENUWSTELSEL
Sensor: sensoren nemen iets waar, zintuigen
Exterosensoren - de 5 zintuigen
Properiosensoren - evenwicht en beweging
Interosensoren - sensoren in ingewanden
Centrale zenuwstelsel: gevormd door hersenen en ruggenmerg
→ wordt beschermt door de schedel
Perifere zenuwstelsel: gevormd door zenuwcel-uitlopers die van het lichaam naar het centrale
zenuwstelsel toe of van centrale zenuwstelsel af naar het perifere zenuwstelsel.
- 12 hersenzenuwen (nummer 10 (nervus valgus)= belangrijkste, want stuurt veel organen aan)
- 31 paar spinale zenuwen (ruggenmerg) (+nog verdere vertakkingen)
→ wordt beschermt door de wervels (tot 2de lendenwervel)
Afferente vezels: geleiden prikkels naar CZS ( = sensorisch)
Efferente vezels: geleiden prikkel van CZS af (= motorisch)
Doorsnede ruggemerg
→ in witte stof zitten banen (tractus)
Ascenderende (= opstijgende, naar hersenen)
Descenderende (= afdalend, van hersenen naar beneden)
De grijze stof bestaat uit cellichamen van neuronen en een voorhoorn en achterhoorn.
• In de achterhoorn komt de sensorische informatie binnen en gaat of naar de hersenen via de
sensorische banen in de witte stof, of de informatie wordt binnen het ruggenmerg naar de
voorhoorn en zijhoorn gestuurd.
• De voorhoorn heeft motorische neuronen, die hebben vezels die naar skeletspieren lopen. Deze
zorgen voor de activiteit van de motorische eenheden in de (dwarsgestreepte) spieren.
In de witte stof lopen zenuwvezels naar boven of naar beneden. Elk zenuwvezel heeft zijn
eigen streng met elke streng dezelfde functie, zo’n streng noem je ook wel een baan of
tactus. Er zijn 3 soorten strengen in de witte stof qua ligging: de achterstreng, de zijstreng en
de voorstreng.
, • De achterwortel: Via deze wortel komen de sensorische vezels die bij het ruggenmerg aan,
afferente zenuwvezels. Ze worden daar doorgestuurd naar de grijze stof en daar verder verwerkt.
- Het spinaal ganglion: Een verdikking in de achterwortel, waar de cellichamen van de
sensorische neuronen liggen.
• De voorwortel: Via deze wortel verlaten de motorische vezels het ruggenmerg, efferente
zenuwvezels.
• De spinale zenuw: Hier zitten de motorische en sensorische zenuwvezels nog bij elkaar.
Myelineschede:
→ zorgt voor elektrische isolatie
Snaps maken contact met volgende zenuwcel
In het perifere zenuwstelsel gevormd door cellen van Schwann
Axon (zenuwcel) → geeft prikkel door aan dendriet (zit op einde axon) → op dendriet zit synaps →
overdrachtsplaats naar volgende axon.
De geleidingssnelheid van een zenuwprikkel over een gemyelinïseerd axon is hoger dan die over een
ongemyelinïseerd axon.
Gemyelinïseerd axon: betere isolatie, op een stapeling van celmembranen, prikkelgeleiding = snel
→ Hoe dikker de baan is, hoe fijner de tast (senosrisch) en motoriek (motorisch) is.
Ongemyelinïseerd axon: slechte isolatie, 1 celemembraan, prikkelgeleiding = trager
→ Kan pijn weergeven (sensorisch) en zorgt voor de grove motoriek (motorisch).
Reflex: automatische stereotype reactie op een prikkel. (Vaak onwillekeurig)
• stimulus (=sensor) → reflexboog → respons (= effector)
Komt binnen via de achterhoorn en de reactie gaat gelijk terug
→ is gelijk aan deterministische model = goed voorspelbaar
Reflexboog wordt gevormd door:
- - Afferente gedeelte
- - Centrale verwerking
- - Efferente gedeelte
Reflexen animale of willekeurige zenuwstelsel= teurgtrekreflex & spierrekkingsreflex / kniepeesreflex
Reflexen vegatatieve / onwillekeurige zenuwstelsel= plasreflex & reflexen die de bloeddruk regelen
5 niveaus in de hersenen
1. Myelencephalon – medulla oblongate (= verlengde ruggenmerg)
2. Metencephalon – Pons + cerebellum (=achterhersenen)
3. Mesencephalon (= middenhersenen)
4. Diencephalon (=tussenhersenen)
5. Telencephalon (= hersenhelften / onderdeel eindhersenen)
+ medulla spinalis = ruggenmerg (ligt in het wervelkanaal)
+ cerebrum= grote hersenen
Tractus cerebri = hersenstam (verlengde van het ruggenmerg)
De overgang van ruggenmerg naar hersenstam gaat heel geleidelijk. Het enige verschil in ordening is dat
de grijze stof niet meer zo mooi in het midden ligt als bij het ruggenmerg. De grijze stof ligt nu achterin
(dorsaal) in de hersenstam en de witte stof voorin (ventraal). Bestaat uit:
• Medulla oblongata (mylenencephalon):
Hier worden signalen van het ruggenmerg naar de hersenen gestuurd en andersom.
→ geeft sensorische en motorische signalen door
→ onbewuste reflexen: ademhaling, bloeddruk, spijsvertering en lichaamstemperatuur
• Pons:
→ Stuurt sensorische informatie naar je hersenen, vooral over bewegingen
→ Informatie verwerken over “ademhaling, smaak en waak/slaapritme”
• Mesencephalon:
→ Verwerken van sensorische en motorische functies
→ Visuele en gehoor reflexen worden hier gecoördineerd (pupilreflex)
Cerebellum:
- Zorgt voor coördinatie
- Fijne afstemming van de motorisch die door andere hersendelen is gestart
- Bijsturen van bewegingen, reflexen, taal aandacht en emoties
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joellavandenberg56. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,92. Je zit daarna nergens aan vast.
