INLEIDING IN DE FARMACOLOGIE
Farmacokinetiek
Begripsomschrijving: farmacokinetiek
= studiegebied dat zich bezighoudt met processen die plaatsvinden nadat een
geneesmiddel in het lichaam is toegediend.
Proces van farmacokinetiek
Absorptie: geneesmiddel wordt opgenomen in het lichaam.
o Verschillende routes mogelijk: oraal, I.V., I.M, transdermaal enz.
o Snelheid en mate van absorptie is afhankelijk van geneesmiddel en
toedieningsroute.
Distributie: geneesmiddel verspreidt zich door het lichaam via bloedbaan
naar verschillende weefsels en organen.
o Beïnvloedende factoren: bloedstroom, eigenschappen van mediatie,
doorlaatbaarheid van weefsels, aanwezigheid van eiwitten in het
bloed enz.
Metabolisme (= biotransformatie): chemische veranderingen die een
geneesmiddel ondergaat in het lichaam om het stof te deactiveren of om
te zetten in inactieve metabolieten.
o Voornamelijk in de lever: via enzymen.
o Verschillend per persoon.
Eliminatie: proces waarbij het lichaam het geneesmiddel verwijdert en uit
het lichaam verwijdert.
o Meestal via de nieren: urine.
o Kan ook via andere routes zoals: lever en gal.
Compartimenten
= onderdelen van de weg die een medicijn aflegt in het lichaam.
1: Absorptiecompartiment: organen
o Na inname bereikt het geneesmiddel de maag voordat het in de
bloedbaan wordt opgenomen.
2: De bloedbaan: via de bloedbaan verspreidt het geneesmiddel zich
doorheen het hele lichaam.
3: Het weefsel waar het geneesmiddel zijn werking uitoefent
4: Weefsels waar het geneesmiddel zich kan ophopen
o Afhankelijk van de doorbloeding van weefsels en affiniteit van het
geneesmiddel voor deze specifieke locaties.
5: Excretiecompartimenten: organen die een rol spelen bij de excretie
Per oraal geneesmiddel versus intraveneus geneesmiddel
Absorptie
Per oraal
o Inname via de mond waarna het geneesmiddel de maag en darmen
moet passeren voordat het wordt opgenomen in de bloedbaan
o Trager en minder voorspelbaar omwille van maaglediging en voedsel
in de maag.
, Intraveneus: geneesmiddel gaat direct naar de bloedbaan
onmiddellijke absorptie.
Distributie
Per oraal: na absorptie in de darmen, wordt het geneesmiddel door de
vena porta naar de lever gebracht voordat het in de algemene circulatie
terechtkomt.
Intraveneus: geneesmiddel wordt direct in de bloedbaan afgegeven,
waardoor het snel door het lichaam verspreid wordt zonder first-pass
effect.
Metabolisme
Per oraal: leverenzymen metaboliseren het geneesmiddel in de lever. Dit
kan de biologische beschikbaarheid verminderen.
Intraveneus: metabolisme wordt verminderd doordat er geen first-pass
effect is.
Eliminatie
Per oraal: meestal via nieren, maar kan ook via lever en de gal.
Intraveneus: voornamelijk via nieren, maar snelheid varieert van de
eigenschappen van het geneesmiddel.
Sublinguale toediening
= opname via mondslijmvlies, geen first-pass effect effect is sneller zichtbaar.
Waarom geen bruistabletten geven aan cardiologische en dialyse patiënten?
Bruistabletten bevatten heel veel zout.
Voorbeelden van verschillende toedieningswijzen
Inhalatiemedicatie
= voorbeeld van lokale toediening om systemische bijwerkingen te voorkomen.
Bronchodilatatoren
o Orthosympatomimetica (orthosympaticus = gaspedaal)
Mimetica: stimulator
Bv. adrenaline: hartslag gaat sneller.
Bv. Ventolin
o Parasympatolytica of anticholinergica (parasympaticus =
rempedaal)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper serhatkl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.