Ziekteleer, prof. Wilmer
De ziekteleer gaat over de epidemiologie, etiologie (oorzaken en ontstaansmechanismen),
symptomen, diagnose, behandeling, prognose en de prevalentie. We beschrijven ziekten bij de
slokdarm, maag, functionele darmstoornissen, coeliakie, inflammatoire darmziekten, diverticulitis en
hemorroïden.
Slokdarm
De slokdarm kent twee belangrijke functies:
1. Aboraal transport van de voedselbolus en speeksel. Aboraal transport betekent van de mond
weg
2. Voorkomen van reflux van de maaginhoud
Dit voert de slokdarm uit via de peristaltiek (het samentrekken van de slokdarm). Primaire
peristaltiek is het slikken en secundaire peristaltiek is wanneer het einde van de slokdarm
samentrekt wanneer de maaginhoud terug naar de slokdarm wilt gaan. Wanneer een voedselbolus
passeert, zullen de spieren gaan relaxeren. Maar de spieren boven de voedselbolus zullen
samentrekken om zo de bolus naar beneden te duwen. De slokdarm heeft sfinctermechanismen
hiervoor: de cricopharyngeus (de kringspier bij de slokdarmingang) en de GES (de onderste
slokdarmsfincter) en deze worden gecontroleerd door neuronen via inhibitie en excitatie. Op het
moment dat je slikt, zal de GES relaxeren. De rest van de slokdarm zal via peristaltiek het speeksel of
het voedsel naar de maag bewegen. Omdat de pH in de maag (1 a 2) heel anders is dan in de
slokdarm (8), zal tijdens het slikken de pH in de slokdarm ook gaan verlagen. Deze stijgt langzaam
weer totdat de pH ongeveer 8 is.
Symptomen bij slokdarmpathologie
Dysfagie betekent dat men moeite heeft of problemen heeft bij het slikken. We kunnen dit
onderverdelen in hoge dysfagie, waarbij het gevoel bestaat dat “het hoog blijft zitten” of lage
dysfagie waarbij dit gevoel lager in de slokdarm zit
Odynofagie ofwel pijn bij het slikken
Regurgitatie: Als de maaginhoud terug komt in de slokdarm en in de mond
Pyrosis: Een branderig gevoel achter het borstbeen
Aspiratie: Wanneer de inhoud van de maag in de slokdarm en mond terecht komt en het via
hier naar de longen gaat. De maaginhoud komt dus terecht in de luchtwegen. Dit kan komen
omdat beide sfincters (cricopharyngeus en GES) niet goed werken. Dit wordt als heel
irriterend ervaren, omdat de lage pH van de maag in de luchtwegen terecht komt
Gewichtsverlies: Door de pijn zal de patiënt minder/niet meer eten waardoor er gewicht
wordt verloren
Bloedverlies: Een ontsteking van het slijmvlies in de slokdarm kan zo uitgesproken zijn dat
het kan gaan bloeden
Globusgevoel: Het gevoel dat er iets in de keel blijft hangen
Halitose: Een slechte geur uit de mond
Onderzoek bij slokdarmpathologie
De arts kan een oesofagoscopie uitvoeren. Hiermee wordt er met de endoscoop in de slokdarm
gekeken. Dit wordt meestal gecombineerd met een gastroscopie (met de endoscoop in de maag
kijken). Bij een röntgenonderzoek zal de patiënt eerst contrastmiddel moeten innemen waarna er
röntgenfoto’s gemaakt worden en het gastro-intestinale systeem gevisualiseerd wordt. Een
manometrisch onderzoek betreft verschillende meetpunten in de slokdarm waarbij de druk wordt
gemeten. Op basis van het patroon na het slikken, kan je verschillende ziekten direct diagnosticeren.
Een ambulante pH meting is de gouden standaard voor GERD (zie verder). Er wordt een katheter
ingebracht in de slokdarm tot 5 cm boven én onder de sfincters. De patiënt loopt hier 24 uur mee
rond en zo kan de pH worden gemeten in de slokdarm. Dit wordt vaak gecombineerd met de
drukmetingen (manometrisch onderzoek).
Pagina 1 van 32
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaankersmit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,50. Je zit daarna nergens aan vast.