Ziekteleer, prof. Van Wijngaerden
Infectieziekten
Definitie
Een infectieziekte is een waarneembare toestand van schade of verandering in de normale fysiologie
van de gastheer die gepaard gaat met een ontstekingsreactie (inflammatie), veroorzaakt door
besmetting met een (micro-)organisme. Wanneer iemand is besmet, maar wanneer niets
aangetoond kan worden, spreken we niet over een infectieziekte. Met andere woorden: De
besmetting gaat een infectie vooraf, maar het leidt niet noodzakelijk tot een infectie, het kan wel tot
kolonisatie leiden. Wanneer er geen besmetting is, is er ook geen infectie natuurlijk. Een besmetting
hoeft niet altijd tot een infectie te leiden (denk aan het dragerschap). Een kolonisatie of dragerschap
gebeurt wanneer de micro-organismen handhaven en vermenigvuldigen op of in de gastheer, echter
zonder inflammatie en zonder schade te veroorzaken. Onder micro-organismen verstaan we
virussen, bacteriën, schimmels, eencellige parasieten en meercellige parasieten (wormen,
geleedpotigen, etc.).
Bij infectieziekten is er altijd een pathogeen
micro-organisme aanwezig: iets externs komt
ons ‘aanvallen’. Ook is er een commensaal
aanwezig, die gaat in concurrentie met het
pathogene micro-organisme. De gastheer is
diegene die de ziekte krijgt, dus de patiënt in dit
geval. We zien aan dit schema dat
infectieziekten veel complexer zijn dan
bijvoorbeeld kanker of hartlijden, omdat we
hierbij met veel meer dingen rekening moeten
houden.
Microbiële virulentie
De virulentiefactoren van de micro-organismen
zijn per organisme weer anders.
Adherentie: Het micro-organisme moet zich ergens aan vasthechten, dit kunnen
bijvoorbeeld receptoren zijn
Proliferatie: Het micro-organisme moet kunnen prolifereren om met zo’n hoeveelheid
aanwezig te zijn om een infectie te kunnen veroorzaken. Vaak zien we de productie of invasie
van exotoxines waarmee de micro-organismen kunnen verspreiden doorheen het lichaam of
dat ze cellen kunnen invaderen doorheen een barrière
Vaak zijn de micro-organismen resistent aan niet-specifieke afweermechanismen van de
mens
Een inflammatoire reactie kan worden uitgelokt door de microbiële bestanddelen, denk aan
oppervlakte receptoren en exo- en endotoxines. De inflammatoire reactie is een reactie van
het lichaam op het agens
We kunnen het verschil beschrijven tussen primaire pathogene micro-organismen, potentiële
pathogene micro-organismen en opportunistische pathogene micro-organismen.
Microbiële virulentie – Primair pathogene micro-organismen
Een besmetting van een primair pathogeen micro-organisme leidt in vele gevallen tot een ziekte bij
een groot deel van een overigens gezonde populatie. Dit zijn vooral exogene infecties die
overdraagbaar zijn en aanleiding kunnen geven tot epidemieën (denk aan HIV, SARS-CoV-2 of het
ebola virus). Preventie kan uitgevoerd worden door het vermijden van blootstelling of door het
eradiceren van het reservoir (uitroeien). Maar, neem dit laatste niet te letterlijk, want het reservoir
zijn de mensen, dus die moeten we natuurlijk niet uitroeien. Maar, we kunnen wel patiënten
behandelen zodat de aandoening ‘uitsterft’. Het reservoir wordt dan fors terug gedrongen.
Pagina 1 van 35
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisaankersmit. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,50. Je zit daarna nergens aan vast.