Sociale ongelijkheid: klasse, gender en
etniciteit
1 Inleiding
Ongelijke verdeling van middelen, macht en status over verschillende sociale groepen in
cruciaal kenmerk van de samenleving
Doelstellingen cursus
• ongelijkheid en gevolgen ervan herkennen
• verschillende dimensies van ongelijkheid (klasse, gender en etniciteit) en samenhang
ertussen begrijpen
• analyseren van mechanismen die sociale ongelijkheid (re-)produceren, met nadruk op
sociologische analysekaders
Je ziet de ongelijkheid
Links: arme wijk, rechts chique
appartementsgebouwen à heel dicht
bij elkaar, maar van elkaar gescheiden
door een muur (waarschijnlijk
beveiligd)
Links vooral vrouwen, mensen van
kleur; vrouw in het midden heeft
duidelijk andere (hogere) functie
Rechts: vooral blanke mannen
1
,2 Sociale ongelijkheid: een sociologische kijk
2.1 Een aantal feiten over (inkomens)ongelijkheid
Inkomensongelijkheid in OESO-landen
• Gini coëfficiënt = economische maat om ongelijkheid te meten
o Altijd getal tussen 0 en 1
o 0 = totale gelijkheid
o 1 = totale ongelijkheid
o Scandinavische landen hebben een zeer lage gini-coëficiënt
o België is ook redelijk gelijk
o Pijltjes geven de evolutie aan (stijging of daling)
Verdeling van belastbaar inkomen in België
• Bevolking in decielen opgedeeld
o (op rij zetten van laag naar hoog en we nemen er 10% van)
o 1e deciel zijn 10% armsten
o 10e deciel zijn 10% rijksten
• Progressief belastingsysteem = hoe meer je verdient hoe meer belastingen je betaalt
o Ook percentage wordt hoger
2
, o Sterkste schouders dragen het meest
o 48,5% van de belastingen wordt betaald door de 10% rijksten
Verdeling belastbaar inkomen in België: focus op de superrijken
• 1% van de rijksten betalen 10% van de belastingen
Ongelijkheid (gini) volgens inkomensbron
• Hoogste staafje = gini coëficiënt = ongelijkheid voor er transfers gebeurd zijn
o (ziekte-uitkeringen, werkloosheidsuitkeringen, …)
• Als er geen vervangingsinkomens zijn ligt de gini in alle landen hoger
• Vervanging à mensen die te oud, ziek, jong zijn om te werken krijgen toch nog geld
om te kunnen leven
• Middelste staafje: enkel pensioenen
o Terwijl we werken dragen we geld af om later een pensioen te kunnen krijgen
= uitgesteld loon ≠ werkloosheidsuitkering
• Linker staafje: alle vervangingsinkomen
Bruto maandloon van voltijds werknemers, volgens geslacht regio en onderwijs
3
, • Mannen verdienen meer dan vrouwen, ook in gelijkaardige functies
• Brussel is heel rijk en arm tegelijkertijd
o Produceert veel rijkdom, maar veel rijke werknemers wonen er niet en gaan
naar Brussel om te werken
• Hoger onderwijs à hoger loon (ook verschil tussen hogeschool en universiteit)
Vermogensongelijkheid: kunnen gezinnen in armoede terugvallen op vermogen?
• 1 tot 10 zijn inkomensdecielen
o Wat is het mediaan vermogen (niet gevoelig voor extremen)
o Wat is het gemiddelde (gevoelig voor extreem rijk of extreem arm)
• Gemiddeld genomen ligt er wel wat vermogen bij de 10% armsten à er zit een groot
verschil in vermogens
2.2 Wat is ongelijkheid?
Sociale ongelijkheid verwijst naar ongelijke verdeling van schaarse, maar maatschappelijk
gewaardeerde middelen (vb: geld, toegang tot diensten of kennis, erkenning, macht ..) en de
ongelijke behandeling van individuen en groepen op basis van hun sociale positie
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julievandermueren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.