Hoofdstuk 4: diversiteit
Evolutie
- Diversiteit is een gevolg van evolutie
- Evolutie is verandering in populaties en soorten over tijd. (niet verandering van individuen
maar op soort niveau!)
- Evolutie is de verandering van de frequentie van bepaalde gen-varianten (allelen) in een
populatie over tijd.
- Zie voorbeeld bacteriën
Evolutie heeft zich afgespeeld over naar schatting 3,5 miljard jaar. Verschillen in diersoorten en dieren
onderling zijn het gevolg van mutaties en recombinatie van genetisch materiaal. Soms zorgt deze
afwijking in genetische code ervoor dat de fitness van een individu stijgt, wat voortplantingssucces
vergroot en daarbij dus de genetische mutatie door de populatie heen verspreid wordt.
Enkele begrippen en defenities
• Fitness (in the context van evolutie en natuurlijke selectie): hoeveel nakomelingen een
individu produceert (die op hun beurt nakomelingen produceren)
Kwantitatief (geen getallen)
Succesvolle individuen “hebben een hogere fitness” dan minder succesvolle
Hangt af van de situatie wat hoge of lage fitness betekent
• Adaptatie: een erfelijk kenmerk dat de fitness van een individu met dat kenmerk verhoogt
(tov individuen die dat kenmerk niet hebben)
“Dit individu is beter aangepast aan deze omgeving dan dat individue omdat het een
erfelijk kenmerk bezit waardoor het uiteindelijk meer nakomelingen kan
produceren”
• Selectiedruk: externe factoren in een bepaalde omgeving die een effect hebben op de
overlevingskans en/of reproductiekans van individuen.
Negatieve selectiedruk : nadeel voor individuen met een bepaald kenmerk daling
in frequentie van dat kenmerk
Positieve selectiedruk : voordeel voor individuen met een bepaald kenmerk
stijging in frequentie van dat kenmerk
Selectiedrukken in een omgeving kunnen veranderen doorheen de tijd.
Selectiedrukken kunnen variëren in de ruimte. (bos, zee, …)
vormen van evolutie
natuurlijke selectie: is afhankelijk van het biologische voordeel/nadeel dat een mutatie oplevert in
relatie tot de leefomstandigheden (predatie/voedselopname/parasieten etc.)
1) er zijn variaties tussen individuen in het reproductieprocess
sommige eigenschappen zijn ergelijk (genetisch bepaald) en worden overgedragen naar
het volgende individu door:
o crossing over bij meiose
o mutaties bij kopieren van DNA (maar gebeuren niet vaak genoeg om echt
veranderingen in een populatie teweeg te brengen niet altijd evolutie)
o allelen: verschillende varianten van hetzelfde gen
, 2) voordelige eigenschappen = hoger productiesucces
3) voordelige eigenschappen erfelijk = volgende generatie hogere frequentie in die eigenschap
frequentie stijgt in de loop van de tijd
Seksuele selectie: is gebaseerd op de voorkeur van de partner.
Een kenmerk hoeft niet per se nuttig te zijn, wanneer deze aantrekkelijk
gevonden wordt, kan dit ook zorgen voor vermeerdering van het gen.
Maar meestal probeerd men een partner te kiezen met een hoge fitness
(bv. Goede gezondheid in vogels wordt gelinkt aan het hebben van veel
opvallende kleuren)
sommige kenmerken nadelig voor overleving maar verhogen kans op
voortplanting
“overgestimuleerde voorkeur”
“Sexy-zoon” hypothese
Genetic drift: is wanneer toeval bepaalt dat er een neutraal of insignificant kenmerk zich verspreidt.
Wanneer een aap met toevallig een grote neus vroegtijdig komt te overlijden, of juist als
enige vruchtbaar is, dan kan dit zorgen voor een ‘toevallige’ grote-neuzen populatie.
Vooral in kleine populaties
Er zijn twee verschillende typen van evolutie, gebaseerd op schaal. (dankzei natuurlijke selectie)
1. Micro-evolutie is wanneer er binnen een soort iets verandert, maar dit niet zorgt voor een
nieuwe soort (dwz dat populaties onderling, ongeacht genetische verandering nog kunnen
voortplanten)
Kleine verschillen vaak zeer snel
2. Macro-evolutie is het ontstaan of afscheiden van nieuwe soorten, die niet meer in staat zijn
zich voort te planten met de ‘oude’ populatie.
Belangerijke verschillen in het bouwplan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper SarahStevens04. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.