100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Facilitair Voeding, alle tentamenstof ! Haal een 8 met deze samenvatting! €6,92   In winkelwagen

Samenvatting

Facilitair Voeding, alle tentamenstof ! Haal een 8 met deze samenvatting!

1 beoordeling
 54 keer bekeken  3 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling
  • Boek

Facilitair Voeding Propedeuse , alle tentamenstof ! Haal een 8 met deze samenvatting!

Voorbeeld 4 van de 54  pagina's

  • Nee
  • Onbekend
  • 9 oktober 2023
  • 54
  • 2022/2023
  • Samenvatting

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: juliabosch70 • 5 maanden geleden

avatar-seller
Facilitair voeding:

Chemie 1:

Koolwaterstoffen en koolwaterstofverbindingen

Organische verbinding = een chemische verbinding die in ieder geval één koolstof atoom bevat, en
meestal meerdere koolstofatomen, die via een covalente binding aan elkaar zijn geschakeld tot een
koolstofketen.

Uitzonderingen
koolstof houdende verbindingen die toch tot de anorganische verbindingen gerekend worden =
koolstofdioxide, carbonaten, cyaniden, cyanaten en thiocyanaten
organosiliciumverbindingen die wel tot de organische verbindingen worden gerekend =
bindingen die silicium in plaats van koolstof bevatten

groepen:
1. Koolwaterstoffen
2. Alcoholen
3. Carbonzuren
4. Biomoleculen (koolhydraten, vet, eiwit)

Koolwaterstoffen
opgebouwd uit koolstof ( C ) en waterstof (H)
Afkomstig uit: aardolie, aardgas (fossiele brandstoffen)
Bijvoorbeeld: aardolie (mengsel van alkanen), aardgas (m.n. methaan en ethaan) en rubber.

Alkanen (Cn H2n+2)

n Cn H2n+2 Voorbeeld
Methaan 1 CH4 biogas
Ethaan 2 C2H6 Aardgas
Propaan 3 C3H8 Campinggas
Butaan 4 C4H10 Vaak gas in aanstekers

LPG = mengsel butaan en propaan
- Gasvormig (bij kT): C1 t/m C4
- Vloeibaar (bij kT): C5 t/m C17
- Vast (bij kT): C18 en hoger
-
Verzadigde en onverzadigde koolwaterstoffen
Verzadig = alle C-bindingen bezet met H-atomen of C-atomen
Onverzadigd = Niet alle C-bindingen bezet met een H-atoom of C-atoom
- Dubbele binding: alkenen
- Driedubbele binding: alkynen

,Alkenen = CnH2n
Enkelvoudig onverzadigd
1 dubbele binding
Vb: C4H8


Alkynen = drievoudige binding




Isometrie = zelfde molecuulformule, verschillende structuren




Onvertakt Vertakt

Bijzondere vorm: cyclische koolwaterstoffen
Heptaan:
- ongewenst bestanddeel van benzine
- Goed apolair oplosmiddel
Tolueen:
- Thinner
- Lijmsnuiven (solutie)

Volledige en onvolledige verbranding: (verbrandingsreacties leveren energie)
Volledig = reactieproducten zijn CO2 + H2O
Onvolledig = reactieproducten zijn CO2 + H2O + C + CO

, Chemie 2:

Koolwatersofverbindingen

Alcoholen:
CnH2n+2O
Hebben allemaal een -OH groep aan het eind (polair)
Voorbeelden:
Methanol:
- Reinigingsmiddelen (ramen lappen)
- Giftig, leidt tot blindheid, dodelijke dosis 25 gram
Ethanol; ‘alcohol’
- Genotmiddel
- Ontsmettingsmiddel
- Reinigingsmiddel
- Brandstof
Propanol:
- Reinigingsmiddel (brillen glazen)

Carbonzuur
CnH2nO2
Hebben een -COOH groep aan het eind
Zuur want: -COOH -> -COO- + H+
In combinatie met alcohol -> ester
Ester: geur + kleurstoffen

amine
hebben een -NH2 groep aan het eind (zwakke basen)
amide: verbinding amine en carbonzuur (belangrijk voor eiwitten)

polymeren
macromoleculen = een heel groot molecuul, groot molecuul is opgebouwd uit verschillende
deelmoleculen die na een reactie bij mekaar komen. Bv. Ester, amide
monomeer = verschillende deelmoleculen die na een reactie bij mekaar komen
polymeer = meerdere monomeren bij elkaar
natuurlijk; eiwit
synthetisch: plastics

plastics:
thermoplasten Thermoharder
Lange ketens, Worden zacht bij hogere Ketens liggen vast in een structuur
temperatuur
Weekmakers kunnen schadelijk zijn Blijven stevig bij hoge temperatuur
Vb. poly-ethyleen (zakjes en flesjes) VB. bakeliet
PVC
Terlenka
Nylon
Teflon

, Chemie 3:

Biochemie

Biomoleculen = stoffen die wij in ons lichaam om kunnen zetten als brandstof naar energie
- Koolhydraten
- Vetten
- Eiwitten
- Olie

Samenstelling levende organismen;
- Water
- Koolhydraten, vetten, eiwitten
- Mineralen (in de vorm van zouten, zoals NaCL, calciumionen, ijzer(II)ionen..)
- Vitaminen (organische stoffen)
- Vezels (onverteerbare koolhydraten)

Koolhydraten: sacchariden (suikers)
Hoe kleiner het suikermolecuul -> hoe sneller het in het bloed wordt opgenomen
Hoe groter het suikermolecuul -> hoe langer je er gebuik van kunt maken
Monosacchariden = glucose , galactose en fructose -> dient als basis voor meer sacchariden
(druivensuiker)
Disacchariden = opgebouwd uit twee monosacchariden (rietsuiker)
Polysacchariden = opgebouwd uit meerdere monosaccharide (zetmeel, aardappels)

Monosacchariden (C6H12O6)
Glucose: druivensuiker
- Ring van 6 atomen
- Bloedsuiker
Galactose
- Ring van 6 atomen
Fructose: fruitsuiker/vruchtensuiker
- Ring van 5 atomen
- 2,5 x zo zoet als glucose
- Langzamer in het bloed, sneller in het lichaam
- Relatief veel in honing (40%), weinig in fruit

Disacchariden; allen C12H22O11
Sucrose (riet/bietsuiker) = glucose + fructose, veel gebruikt in de keuken
Lactose (melksuiker) = galactose + glucose, vulmiddel van pillen, lactoseintolerantie
Maltose (moutsuiker) = glucose + glucose, basis voor bier, minst zoet

Polysacchariden = suikers opgebouwd uit verschillende monosaccaride
Zetmeel
- Glycogeen = dierlijk (in spieren), sterk vertakte ketens glucose
- Amylose = plantaardig, lange vertakte ketens van a-glucose
- Amylopectine = plantaardig, lange sterk vertakte ketens van glucose, onverteerbaar (vezel)
Cellulose (houtstof) = plantaardig, voedingsvezel (ketens B-glucose), onverteerbaar

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sannabenjamins. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,92. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€6,92  3x  verkocht
  • (1)
  Kopen