Samenvatting
Samenvatting Praktische Psychofarmacologie
- Instelling
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
De files zijn te groot om in 1 geheel PDF samen te voegen; koop de BUNDEL voor de volledige samenvatting!
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 143 pagina's
Voorbeeld 4 van de 143 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
INLEIDINGINHOUDSTABEL
1 PRAKTISCH ............................................................................................ 2
2 ANATOMIE EN FUNCTIE VAN DE HERSENEN ............................................ 2
2.1 CEREBERUM (GROTE HERSENEN) ................................................................... 2
2.1.1 Cortex Cerebri.................................................................................... 2
2.1.2 Motorische cortex ............................................................................... 3
2.1.3 Sensorische cortex (tastzin) ................................................................. 3
2.1.4 Visuele cortex .................................................................................... 3
2.1.5 Auditieve cortex ................................................................................. 4
2.1.6 Gnotisch centrum ............................................................................... 4
2.1.7 Prefrontale cortex ............................................................................... 4
2.1.8 Cerebrum .......................................................................................... 4
2.2 DIENCEPHALON ................................................................................................. 4
2.3 HERSENSTAM..................................................................................................... 5
2.4 CEREBELLUM (kleine hersenen) ........................................................................ 5
2.5 SENSIBEL SYSTEEM VOOR ZINTUIGLIJKE WAARNEMINGEN ........................ 6
2.6 MOTORISCHE SYSTEEM VOOR BEWEGING .................................................... 7
2.7 LIMBISCH SYSTEEM VOOR EMOTIONEEL GEDRAG ....................................... 8
2.8 NUCLEUS ACCUMBENS OF VENTRAAL STRIATUM ......................................... 8
3 NEUROTRANSMISSIE .............................................................................. 8
3.1 KLASSIEKE NEUROTRANSMISSIE .................................................................... 8
3.2 RETROGRADE NEUROTRANSMISSIE (E.G. NO, ENDOCANNABINOÏDEN) .... 12
3.3 EXTRASYNAPTISCHE NEUROTRANSMISSIE .................................................. 12
4 AANGRIJPINGSPUNTEN VOOR PSYCHOFARMACA ................................... 14
4.1 RECEPTOREN ................................................................................................... 14
4.2 TRANSPORTERS OF CARRIER-MOLECULEN .................................................. 17
4.3 ENZYMEN .......................................................................................................... 18
4.4 IONKANELEN .................................................................................................... 18
5 MECHANISMEN VAN NEUROMODULATIE ................................................ 19
5.1 NEUROTRANSMISSIE EN NEUROMODULATIE ............................................... 19
5.2 DESENSITISATIE .............................................................................................. 20
5.3 DOWN-REGULATIE ........................................................................................... 20
5.4 UP-REGULATIE ................................................................................................. 20
5.5 SUPERSENSITIVITEIT ....................................................................................... 21
5.6 SYNAPTISCHE PLASTICITEIT LTP & LTP ........................................................ 21
1
,1 PRAKTISCH
Vooraleer je psychofarmaca kan gebruiken moet er een diagnose zijn
Bij deze les (de inleiding) hoort een ondersteunende tekst die op pointcarre
staat
Examen: multiple choice. Het kan dat er meerdere correct zijn
Handboek (aangeraden maar niet te kennen): handboek van Steven Stael
Wat kennen?
Je hoeft nooit een merknaam te kennen, wel moet je de generische naam
kennen (want er bestaan per generisch medicijn zeer veel verschillende
merknamen). Bij een merknaam staat er altijd een teken op de slides.
Als ze een groep moleculen bespreekt moet je enkel de groep kennen,
bespreekt ze de molecule afzonderlijk moet je ze afzonderlijk kennen.
2 ANATOMIE EN FUNCTIE VAN DE HERSENEN
Hersenen bestaan uit:
Cerebrum (telencephalon)
Diencephalon
Hersenstam (mesencephalon, pons,
verlengde merg)
Cerebellum
Ruggemerg
2.1 CEREBERUM (GROTE HERSENEN)
Frontaalkwab
Pariëtaalkwab
Temporaalkwab
Occipitaalkwab
De oorzaak van het feit dat de mens zich qua
intellectuele vermogens onderscheidt van
andere diersoorten is door een grote totale
oppervlakte van de grote hersenen van de
mens, o.a. door de sulci (instulpingen) en gyri
(windingen); bv. sulcus centralis & sulcus
lateralis (groeve van Sylvius)
2.1.1 Cortex Cerebri
Een neuron bestaat uit een cellichaam met enkel dendrieten en een axon.
Alle cellichamen en dendrieten samen noemen we de grijze stof
De hersenschors bestaat uit grijze stof (opeenhoping van cellichamen en
dendrieten).
In ieder van de kwabben van de cortex liggen gebieden met gespecialiseerde
functies = functionele schorsgebieden:
Primaire en secundaire motorische schors
Primaire en secundaire sensorische schors
Primaire en secundaire visuele schors
Primaire en secundaire auditieve schors
Prefrontale schors
2
,2.1.2 Motorische cortex
Primaire motorische cortex
Staat in voor de willekeurige bewegingen
Voor het uitvoeren van fijnere motoriek zijn meer
zenuwcellen betrokken dan voor het uitvoeren van
grovere bewegingen
Bepaalde lichaamsdelen (o.a. tong, lippen, duim)
nemen bijgevolg relatief grote delen in van de primaire motorische cortex
van de frontaalkwab.
Secundaire motorische schors (gelegen voor de primaire)
Regelt aangeleerde motorische vaardigheden met een repeterend karakter
(o.a. typen, autorijden, veters knopen)
Bv. Na verloop van tijd kan je autorijden zonder na te denken
De motorische vaardigheden moeten wel in een bepaalde fase
geleerd worden bv. Een baby kan je niet leren veters knopen
Bij uitval in dit gebied (frontaal tov primaire motorische schors) kunnen
er nog bewegingen worden gemaakt doch de automatismen zijn
verdwenen
Gebied van Broca = motorisch spraakcentrum (taalgebruik)
2.1.3 Sensorische cortex (tastzin)
Primaire sensorische cortex
Deze regio van de pariëtaalkwab ontvangt signalen uit de omgeving i.v.m.
de tastzin (voelen) signalen afkomstig van receptoren in de huid voor
warmte, koude, druk, tast en pijn.
Deze regio is in staat de juiste locatie van de prikkel vast te stellen
De gevoeligste delen van het lichaam (o.a. mond, genitaliën) nemen
representatief de grootste oppervlakte in (net zoals bij de motorische
cortex)
Secundaire sensorische schors geeft context interpreteren
Dorsaal van de primaire sensorische schors
Hier wordt alle informatie die de primaire sensorische schors binnenkomt
geanalyseerd en vergeleken hierdoor ontstaat er begrip van wat men
voelt
Bijvoorbeeld: je kan uw portefeuille in je tas zoeken zonder te kijken. De
secundaire schors gaat u doen begrijpen wat je allemaal voelt. Je vindt je
portefeuille ook gemakkelijk in uw eigen tas dan iemand anders omdat je
ongeveer weet waar je hem hebt gestoken. Je hebt dus een bepaalde
context nodig.
Bijvoorbeeld: iets zoeken in het donker.
Ook voor de taal ligt hier een deel, nl. het gebied van Wernicke =
sensorisch spraakcentrum (taalbegrip).
2.1.4 Visuele cortex
Ter hoogte van de occipitaalkwab
De primaire visuele cortex ontvangt de impulsen van het netvlies via de
nervus opticus (hersenzenuw II)
3
, De secundaire visuele cortex = visuele databank, laat ons begrijpen wat we
zien alle beelden die we kennen worden bewaard, vergeleken en er wordt
door associatie een betekenis aan gegeven.
2.1.5 Auditieve cortex
De primaire auditieve cortex bevindt zich ter hoogte van de bovenste winding
van de temporaalkwab en verwerkt rechtstreeks informatie van het
gehoorszintuig
De secundaire auditieve cortex = auditieve databank laat ons begrijpen
wat we horen door vergelijking en associatie.
2.1.6 Gnotisch centrum
Het gnostisch centrum bevindt zich in overgangsgebied tussen temporaal-,
pariëtaal- en occipitaalkwab.
Het is de plaats waar de zintuiglijke input wordt geïntegreerd tot één beeld
van de werkelijkheid signaal doorsturen naar hogere schorsgebieden &
nemen van gepaste beslissingen.
2.1.7 Prefrontale cortex
Betrokken bij de vorming van
Persoonlijkheid, volharding, concentratie, initiatief
Logisch redeneren, intelligentie, planningsvaardigheden en decision
making, kritisch denken,
Sociaal gedrag, rekening houden met anderen, geweten
Sterke connecties met het limbisch systeem, bijgevolg belangrijk
voor
Emoties en stemming (het is één van de belangrijkste
hersengebieden die betrokken zijn bij een majeure depressie).
Controle van impulsen & seksueel gedrag.
Ook van belang voor integreren van reukzin.
2.1.8 Cerebrum
Binnenin het cerebrum zit de witte stof = efferente en afferente banen van
de zenuwcellen
Verschillende banen in het cerebrum
Associatiebanen binnen de hemisferen = verbindingen tussen de
verschillende schorsgebieden
Tussen de hemisferen, bijvoorbeeld corpus callosum
Tussen het cerebrum en het ruggemerg, bijvoorbeeld
via de thalamus
Tussen cerebrum en cerebellum
Twee laterale ventrikels.
Hier zit cerebrospinaal vocht in die als ‘bumper’ dienen.
Subcorticale kernen van grijze stof (e.g. basale kernen
(=belangrijk voor moriek), amygdala (=emotie),
hippocampus, ect.)
2.2 DIENCEPHALON
Thalamus = gepaarde structuur van grijze stof ter hoogte van de 3e ventrikel.
Het is een belangrijk relais centrum voor alle voor sensorische en
motorische inputverwerking naar de cortex (behalve reukzin)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimadant. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 50843 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen