Duurzame Ruimtelijke ontwikkeling Samenvatting van de ppts uit de les
H1 – Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling
1 Duurzame ontwikkeling
1.1 Inleiding
Sinds industriële revolutie staat alles in het teken van ontwikkeling en economische groei
-> waarbij productie en consumptie centraal staan
+ : welvaart is toegenomen
- : - ongelijkheid
- impact op planeet -> hierdoor limieten van draagkracht bereikt en overschrijdt
-> consumptie en productie moet veranderen ! -> streven naar duurzame ontwikkeling
=> World Commission on Environment and Development
-> opgericht door VN-commissie om na te denken over 2 uitdagingen: ontwikkeling & milieu (= Brundtland-rapport)
-> RIO CONFERENTIE (1992)
“Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van
toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.”
Duurzame ontwikkeling -> 3 aspecten:
- PEOPLE = sociale ontwikkeling
- PROFIT = economische ontwikkeling
- PLANET = milieubescherming
? Earth Overshoot Day ?
= De dag (vanaf 1 jan) wanneer de mens wereldwijd net zoveel consumeert als wat de Aarde in 1 jaar kan
produceren en geproduceerde afvalstoffen kan verwerken -> Valt in AUGUSTUS !!!!! = NEFAST
? Agenda 2030 voor Duurzame Ontwikkeling ?
= Alle lidstaten van VN die zich geëngageerd hebben om de nodige initiatieven te nemen die nodig zijn om onze
planeet op een duurzame koers te brengen -> 17 doelstellingen
= een breed en wereldwijd actieplan die economische-, sociale- en ecologische uitdagingen samenbrengt
17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen = Sustainable Development Goals = SDG’s
1.2 Sustainable Development Goals (SDG’s)
SDG’s = de 17 doelstellingen met 169 subdoelstellingen, onderverdeelt in 5 groepen, die de komende jaren moeten
aanzetten tot actie in domeinen die van cruciaal belang zijn voor de mensheid en de planeet
- Mensen (People)
- Planeet (Planet)
- Welvaart (Prosperity)
- Vrede (Peace)
- Partnerschap (Partnership)
-> We schakelen over van 3 P’s naar 5 P’s !
SDG’s moeten op internationaal, nationaal en regionaal niveau werken -> Maatregelen op ALLE beleidsniveaus
? Vizier 2030 ? = De Vlaamse Regering wil 48 doelstellingen realiseren tegen 2030. (Goedkeuring in 2019)
,1.2.1 De 17 internationale doelstellingen zoals deze door de VN werden aangenomen
1. GEEN ARMOEDE
Stop armoede overal en in al haar vormen! Het komt nog veel te veel voor, daarom stelden de VN een
ambitieus plan op: het uitroeien van armoede in al haar vormen overal ter wereld
2. GEEN HONGER
Stop honger, bereik voedselzekerheid en verbeterde voeding en promoot duurzame landbouw! Vandaag
nog steeds 690 miljoen mensen bedreigd door honger en malnutritie. Malnutritie is de oorzaak van de helft
van sterfgevallen bij kinderen onder de 5 jaar
3. GOEDE GEZONDHEID EN WELZIJN
Verzeker een goede gezondheid en promoot welvaart voor alle leeftijden! 4 grote pijlers:
✓ Duurzame ontwikkeling van moeder en kind: door aantal moedersterftes te verminderen. Dit is
voornamelijk in de ontwikkelingslanden! Hierbij ook het overlijden van pasgeboren baby’s verminderen.
✓ Aandacht voor ziektes (zoals: aids, tuberculose, malaria …) ! Ook hier vooral in ontwikkelingslanden. Dit
door gebrek aan kennis van medicatie etc.
✓ Verkeersveiligheid! Verkeersgewonden en verkeersdoden met helft verminderen tegen 2030
✓ Algemeen toegankelijk gezondheidszorg en ontwikkeling! Gezondheidszorg moet universeel gedekt zijn,
maar ook moet medicatie voor iedereen verkrijgbaar en betaalbaar zijn.
4. KWALITEITSVOL ONDERWIJS
Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen! ->
onderwijs ligt aan de basis van alle andere mensenrechten.
5. GENDERGELIJKHEID
Bereik gendergelijkheid en empowerment (= Machtiging) voor alle vrouwen en meisjes! Meer dan de helft
van de bevolking zijn vrouwen, toch krijgen zij te maken met discriminatie. Ze spelen een belangrijke rol bij
de SDG’s.
6. SCHOON WATER EN SANITAIR
Verzeker toegang tot duurzaam beheer van water en sanitair voor iedereen. Veel sterfgevallen door slechte
waterkwaliteit en het gebrek er aan. Water vormt de kern van duurzame ontwikkeling. Watervoorraden
moeten op verschillende manieren een bijdrage leveren aan armoedebestrijding, eco-groei en
milieubescherming. Water is essentieel!
7. BETAALBARE EN DUURZAME ENERGIE
Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen! In elke
uitdaging in de wereld staat energie centraal. Toegang tot energie is essentieel! Velen op de wereld hebben
daarentegen geen toegang tot de moderne elektriciteit. Als we dit oplossen beperken bij de CO2-uitstoot.
8. WAARDIG WERK EN ECONOMISCHE GROEI
Bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling
en waardig werk voor iedereen! De arbeidsmarkt moet veranderen, 168 miljoen kinderen werken, 74
miljoen jongvolwassenen zijn werkloos en 60% van de arbeiders werkt zonder contract. Deze doelstelling
streeft naar afschaffing van dwangarbeid, slavernij uitbanning, verbod op kinderarbeid en meer.
,9. INDUSTRIE, INNOVATIE EN INFRASTRUCTUUR
Bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer
innovatie! Investeringen in infrastructuur leiden tot groei in productiviteit en inkomen en verbeteringen in
gezondheidszorg en onderwijs. Het creëert nieuwe jobs en zorgt voor betere energie-efficiëntie. Nieuwe jobs
genereren meer inkomen, leidt tot hogere levensstandaard!
10. ONGELIJKHEID VERMINDEREN
Dring ongelijkheid in en tussen landen terug!
11. DUURZAME STEDEN EN GEMEENSCHAPPEN → BELANGRIJKSTE DOELSTELLING
Maak steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam! 2/3 Europeanen en
4 miljard mensen leven in steden !!! Dit aantal zal alleen maar toenemen! Tegen 2030 leeft 60% in steden!
Het zal het snelste toenemen in ontwikkelingslanden.
De snelle stedelijke groei brengt uitdagingen met zich mee:
- Als we duurzame ontwikkeling willen bereiken, zullen we eerst de sloppenwijken moeten
opknappen en ruimtelijke planning verbeteren! Overheden kunnen met moeite de nodige
voorzieningen verzekeren voor groeiende bevolking. 828 miljoen mensen leven in sloppenwijken,
daar begint het.
- Steden moeten investeren in de juiste voorzieningen voor ouderen en openbare ruimten veiliger
en toegankelijker maken. Tegen 2050 zullen er namelijk 900 miljoen senioren in steden leven.
- Impact op milieu ! Steden beslaan 3% van aardoppervlak maar verbruiken 60% van energievoorraad
en zijn verantwoordelijk voor 70% van de globale CO2 uitstoot. Verstedelijking zet ook voorraad zoet
water, rioleringen, de leefomgeving en publieke gezondheid onder druk.
Volgens Vice-Secretaris-Generaal van de VN, Jan Eliasson, zal de strijd gewonnen of verloren worden!
European Green Capital Award (AGCA) = jaarlijkse award voor de stad die milieuvriendelijkst leeft.
12. VERANTWOORDE CONSUMPTIE EN PRODUCTIE
Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen! We verspillen veel te veel eten. We houden
onvoldoende rekening met de impact op de natuurlijke rijkdommen. We moeten “meer doen met minder”.
13. KLIMAATACTIE
Neem dringend actie om klimaatverandering en haar impact te bestrijden! Het heeft effect op elk
continent, beïnvloedt levens, met grote kosten voor mensen, nu en in de toekomst. Gevolgen: veranderende
weerpatronen, stijgende zeespiegel, extreme weerverschijnselen. De uitstoot van broeikasgassen door
menselijke activiteiten versnelt dit alleen maar! Zonder maatregelen zal de aarde meer dan 3 °C stijgen.
14. LEVEN IN HET WATER
Behoud en maak duurzaam gebruik van de oceanen, de zeeën en maritieme hulpbronnen! Een impact op
de maatschappij en de economie. Vooral op vlak van gezondheid, voedselproductie, hygiëne, energie,
industrie en werking van ecosystemen. Visvangst is bovendien de bron van inkomsten van 200 miljoen
mensen. Verandering van waterkwaliteit kan leiden tot verlies aan biodiversiteit, gezondheidsrisico’s voor de
mens en belemmert activiteiten op zee (vissen, toerisme). Afval op de bodem ! Zoals plastic …
15. LEVEN OP HET LAND
Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen, beheer bossen duurzaam, bestrijd
woestijnvorming en landdegradatie en draai het terug en roep verlies aan biodiversiteit een halt toe! 18%
van onze voeding is plantaardig! Landbouw is een belangrijke economische hulpbron en instrument voor
ontwikkeling. Vandaag een ongekende landdegradatie (= dat de bodem haar vruchtbaarheid kwijt raakt en
daardoor economisch weinig waard is). We verliezen elk jaar 13 miljoen hectare bos! Hierdoor stata
levensonderhoud onder druk alsook habitat van alle dieren, planten en insecten.
, 16. VREDE, JUSTITIE EN STERKE PUBLIEKE DIENSTEN
Bevorder vreedzame en inclusieve samenlevingen met het oog op duurzame ontwikkeling, verzeker
toegang tot justitie voor iedereen en creëer op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke en open
instellingen! Vreedzame samenlevingen is het ultieme doel ! Vandaag de dag is er te veel instabiliteit en
conflicten. We moeten de bronnen van geweld aanpakken.
17. PARTNERSCHAP OM DOELLSTELLINGEN TE BEREIKEN
Versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame
ontwikkeling! Engagement voor internationale partnerschappen en samenwerking is nodig! Verscheidene
landen hebben ontwikkelingshulp nodig om de groei en handel te stimuleren. Wereld is onderling
verbonden, dit moet zorgen voor betere toegang tot technologie en kennis om ideeën uit te wisselen en
innovatie te bevorderen. De nadruk ligt vooral op de ontwikkelingslanden!
2 Landgebruik en ecosystemen
2.1 Globaal landgebruik
Ons uit de hand gelopen landgebruik -> meest kritische globale probleem!
-> BODEM IS DE MOTOR VAN ONZE PLANEET
OVERBEVOLKING ! -> We leven nu met 8 miljard , tegen 2030 met 8,5 miljard
Ook : Habitatverlies => Dieren verdwijnen vooral omdat hun habitat of natuurlijke leefgebied verdwijnt!
-> Hier is de mens verantwoordelijk voor !
We moeten inzetten op een duurzame ruimtelijke ontwikkeling!
2.2 Europees landgebruik
80% van opp. van Europa gevormd door steden en dorpen en landbouw
+
Steeds meer wegen spoorwegen, kanalen
-> versnippering van landschap -> verlies biodiversiteit
Natuur moet plaatsmaken voor woonplaatsen, bedrijfsterreinen …
-> onmogelijk om zo Europese beleidsdoelstelling ‘no net land take by 2050’ te halen
- ruimtebeslag in de eu28 tussen 2012 – 2018 nog steeds 539 km2 / jaar
