100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting F710347A - Publieke economie €7,49
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting F710347A - Publieke economie

2 beoordelingen
 161 keer bekeken  10 keer verkocht

F710347A - Publieke economie

Voorbeeld 4 van de 136  pagina's

  • 10 oktober 2023
  • 136
  • 2022/2023
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (2)

2  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: verbekenilsjp • 11 maanden geleden

review-writer-avatar

Door: verbekenilsjp • 11 maanden geleden

avatar-seller
zoeverbeek
SAMENVATTING PUBLIEKE
ECONOMIE
Inhoudsopgave
Inleiding.....................................................................................................................................................................6
Introductie.................................................................................................................................................................7
De staat/overheid..................................................................................................................................................7
Ideologische visie op relatie individu en staat: organische vs mechanistische visie............................................7
Consequentionalisme en itentionalisme/deontologie..........................................................................................7
Economie zonder overheid...................................................................................................................................7
Idee van de ‘minimale staat’.............................................................................................................................8
Basisbegrippen micro-economie...........................................................................................................................8
Marktefficiëntie.................................................................................................................................................8
Pareto-verbetering............................................................................................................................................9
Markten en Pareto-efficiëntie.........................................................................................................................10
Positieve en normatieve analyse........................................................................................................................11
Efficiëntie van markten en algemeen evenwicht................................................................................................11
Veronderstellingen..........................................................................................................................................12
Consumptie: de ruileconomie.............................................................................................................................12
Edgeworth box................................................................................................................................................14
Edgeworth box en ruil.....................................................................................................................................14
Edgeworth box met prijslijn............................................................................................................................15
Edgeworth box met voorkeuren.....................................................................................................................15
Contractcurve..................................................................................................................................................16
Conclusie Edgeworth consumptie...................................................................................................................17
Productie.............................................................................................................................................................18
Edgeworth box voor productie.......................................................................................................................18
Productiemogelijkhedencurve (PMC).............................................................................................................18
Top level efficiëntie.............................................................................................................................................20
Competitie leidt tot.............................................................................................................................................20
Eerste welvaartstheorema..................................................................................................................................21
Tweede welvaartstheorema...............................................................................................................................21
Hoe decenraliseren?.......................................................................................................................................21
Observaties..........................................................................................................................................................22
H19: Externe effecten..............................................................................................................................................23


1

, Negatieve externaliteiten in een markt..............................................................................................................23
(negatieve) Externe effecten en het maatschappelijk optimum....................................................................24
Pigouviaanse belastingen................................................................................................................................25
Drie conclusies.................................................................................................................................................26
‘Markt’ van de vervuiling.....................................................................................................................................26
Link met milieu-economie...............................................................................................................................28
Doel van de overheid..........................................................................................................................................30
Pigouviaanse belastingen................................................................................................................................31
Normen en standaarden (commond and control)..........................................................................................33
Emissierechten ‘cap and trade’.......................................................................................................................35
Positieve externe effecten..................................................................................................................................36
Alternatieven om externaliteiten op te lossen...............................................................................................37
Internaliteiten......................................................................................................................................................39
Merite en demeritegoederen.........................................................................................................................39
H20: Publieke goederen..........................................................................................................................................40
Vier soorten goederen en diensten....................................................................................................................40
Publieke goederen...............................................................................................................................................40
vrijbuiters en de financiering van publieke goederen....................................................................................40
Optimale voorziening van privaat en publiek goed............................................................................................41
Private voorziening van een publiek goed......................................................................................................43
Evaluatie..........................................................................................................................................................49
Sociale normen als oplossing..........................................................................................................................50
Gemeenschappelijke bronnen............................................................................................................................51
Clubgoederen......................................................................................................................................................52
Hoe beslissen tot voorziening van publiek goed?...............................................................................................52
Kosteneffectiviteitsanalyse.............................................................................................................................53
Maatschappelijke kosten en baten analyse (MKBA).......................................................................................57
Waarderingsmethoden voor niet markt-goederen............................................................................................63
Soorten waarde...............................................................................................................................................63
Voorkeuren......................................................................................................................................................64
Compenserende variatie en equivalente variatie: exacte welvaartsmaatstaven...........................................65
Waarderingsmethoden...................................................................................................................................67
H18: Mededinginsbeleid/marktmacht....................................................................................................................70
De overheid als bewaker van competitie............................................................................................................70
Competitie...........................................................................................................................................................71
Efficiëntie.............................................................................................................................................................71
Competitie en allocatieve efficiëntie..............................................................................................................71

2

, Competitie en technische efficiËntie...............................................................................................................71
Volmaakte mededinging bij perfecte concurrentie........................................................................................72
Volmaakte mededinging bij monopolistische concurrentie...........................................................................73
Verschillende marktvormen............................................................................................................................74
Dynamische efficiËntie?..................................................................................................................................75
Perfecte informatie.........................................................................................................................................75
Assymetrische informatie...............................................................................................................................76
Introductie rationaliteit, speltheorie en behavioural economics...........................................................................78
Rationeel keuzemodel.........................................................................................................................................78
Ecpected utility model.........................................................................................................................................78
Speltheorie......................................................................................................................................................79
Vraag................................................................................................................................................................79
Streepjesspel...................................................................................................................................................79
Kaartjessspel....................................................................................................................................................79
Conclusie.........................................................................................................................................................80
Nash-evenwicht...................................................................................................................................................81
Potentiële strategieën?...................................................................................................................................81
Vier karakteristieken van goede strategie (Axelrod)......................................................................................82
Behavioural economics...........................................................................................................................................83
Het ‘neoklassieke’ basismodel: rational choice..................................................................................................83
Als economische agenten niet het rationeel keuzemodel volgen..................................................................83
Behavioural economics (gedragseconomie).......................................................................................................84
Gedragsvertkeningen (bias)................................................................................................................................84
Kritieken..............................................................................................................................................................89
Gevolgen voor beleid..........................................................................................................................................89
H7: Gevolgen van overheidsingrepen.....................................................................................................................90
Inleiding...............................................................................................................................................................90
Indirecte belastingen en subsidies......................................................................................................................91
Belasting op het aanbod..................................................................................................................................92
Belasting op de vraag......................................................................................................................................94
Gevolgen van de indirecte belasting...............................................................................................................97
Twee observaties...........................................................................................................................................100
Leiden hogere belastingtarieven tot hogere belastingsontvangsten?.........................................................101
Subsidies........................................................................................................................................................102
Prijsinterventie..................................................................................................................................................103
Maximumprijs of prijsflafond........................................................................................................................103
Minimumprijs of prijsbodem.........................................................................................................................105

3

, Quota = hoeveelheidsinterventie.....................................................................................................................107
Optimale belastingen........................................................................................................................................108
H22: Publieke keuze en sociale keuze...................................................................................................................109
Normatieve welvaartstheorie...........................................................................................................................109
Publieke dienstverlening...............................................................................................................................109
Publieke keuzetheorie.......................................................................................................................................110
Politieke markt: ‘marktevenwicht’................................................................................................................110
Verkiezingen en het onmogelijkheidstheorema van Arrow.............................................................................111
Stemprocedures (soorten kiessystemen).....................................................................................................111
Voorkeuren en onmogelijkheid.....................................................................................................................112
Theorie van de mediaankiezer..........................................................................................................................113
Evaluatie mediaankiezer...............................................................................................................................116
Evolutie van de overheid...................................................................................................................................117
Budgetmaximaliserende ambtenaar (Niksanen)..........................................................................................118
Budgetmaximalisernede manager (Niksanen)..............................................................................................118
De wet van Wagner (vraag)...........................................................................................................................119
De wet van Baumol (aanbod)........................................................................................................................119
Pal- of Ratchet-effect....................................................................................................................................119
H21: Ongelijkheid en herverdeling........................................................................................................................120
Beoordeling van ongelijkheid............................................................................................................................120
Verschil allocatie en distributie.....................................................................................................................120
Voorbeeld......................................................................................................................................................121
Gelijkheid van kansen....................................................................................................................................122
Waarom aandacht voor ongelijkheid?..........................................................................................................123
Argumenten pro ongelijkheid.......................................................................................................................123
Discriminatie..................................................................................................................................................124
Discriminatie van wat? Wat is welvaart?......................................................................................................125
Geëquivaliseerd inkomen = equivalent inkomen.........................................................................................126
Hoe ongelijkheid meten....................................................................................................................................127
(Cumulatieve) inkomensverdeling................................................................................................................127
Decielenmethode..........................................................................................................................................128
Lorenz-curve..................................................................................................................................................129
Problemen met meting van ongelijkheid......................................................................................................130
Branko Milanovic: toename van het inkomen tussen 1988 en 2008...........................................................132
Armoede............................................................................................................................................................132
Armoedemeting............................................................................................................................................133
Gevolgen van armoede.................................................................................................................................133

4

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√  	Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper zoeverbeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 49160 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,49  10x  verkocht
  • (2)
In winkelwagen
Toegevoegd