Fotografie & new media
Les 1
Lewis Hine, Empire State Building, 1932.
een reeks foto’s in opdracht
documentatefotografe
amerikaanse werkers tijden hun lunch break
op de empire state building
o op dit moment het hoogste gebouw ter wereld
deel van de bouw van grote gebouwen
iets te kunnen betekenen voor het hedendaagse
de reeks is uitgegeven in een boek ‘Men At Work’
een blik op wat eigenlijk ontoegankelijk is, niemand kan zo gemakkelijk die plaats van
de foto bezien
fotografe als betekenis van de brede beeldcultuur van die periode, fotografe als
toegang om de blik op de wereld te verbreden.
--> Geeft een idee over hoe fotografie in geschiedenis gebruikt werd, dit is een vb van hoe
een foto een bepaald perspectief van de realiteit te tonen, een ordinaire persoon mocht dit
niet beklimmen
We krijgen een weergave van iets dat we niet te zien krijgen als een toeschouwer/ non
arbeider van deze site, de foto verbreed onze visie en horizon want we krijgen hier een inkijk
in.
Foto uit het boek “Men at Work” --> images of labour
David, Wrobel, Fangtooth Fish
Foto genomen diep onder water --> bodem van de zee
Een plaats waar wij als mens niet kunnen komen
Niet de grootste vis ooit maar wel de vis met de grootste tanden in proportie met zijn
lichaam
De druk in deze diepte van de zee is zo hoog dat wij als mens hier niet kunnen leven, niet
veel dieren kunnen dit. De dieren die hier leven hebben de mogelijkheid ontwikkeld om hier
te overleven.
Weer de functie van fotografie die ons een plaatst toont die wij nooit zouden kunnen zien
--> de technologie die dit voor ons mogelijk maakt
solar eclipse from 1919, which the English astronomer Arthur Eddington used as evidence
for Albert Einstein’s general theory of relativity. Niels Bohr Insttute.
Historische foto gemaakt door de astroloog Eddington --> het toont niet enkel een solar
eclipse maar heeft ook een tweede functie
Hij maakt dit beeld om een visueel bewijs te krijgen van Einsteins relativiteitstheorie van
1915, deze leek heel onwaarschijnlijk op dit moment. Het was moeilijk te vatten of bewijzen.
Eddington wou aantonen dat de relativiteitstheorie waar is
1
,Als het licht langs grote objecten passeert (bv sterren) dan zal dit buigen --> er is een relatie
tussen het traject van licht en de zwaartekracht rond grote objecten. Dit is een solar eclipse
die hij op een specifieke plaats heeft vastgelegd --> de theorie kan hij visualiseren
Het licht van verre sterren, op het moment van de eclipse, is gebogen rond de zon. De foto
toont dus niet enkel dit fenomeen maar het wordt ook gebruikt als wetenschappelijk bewijs
voor een theorie die heel moeilijk te visualiseren is
A macaque monkey on the Indonesian island of Sulawesi took a fatering selfe with a Britsh
nature photographer’s camera. Photograph: AP David Slater.
o Aap heef zelf de foto genomen, selfe. Hij heef de camera genomen van de fotograaf
o De camera was in handen van David Slater
o De aap zou de copyrights moeten hebben want hij heef de foto genomen. De aap heeft
auteursrecht. De winst zou naar de aap moeten gaan. Dierenorganisate heef het voor
de aap opgenomen maar ze zijn verloren.
That lazy eye is always such a bother. Photo: Olivia Muus/Museum of Selfes.
Men ging opzoek naar oude schilderijen waar de figuren een zekere kijkrichtng hadden die
voor een bizar efect zorgden. Net alsof ze een selfe namen.
Een oud schilderij linken met een nieuwe technologie is gewaagd, het is een anachronisme,
het is niet mogelijk, een illusie.
Ze moedigt mensen aan om naar het museum te gaan en ook foto’s als deze te maken om
een online museum van selfie’s te bekomen
Foto’s als praktijk hebben een heel diverse gebruiken, worden gebruikt voor verschillende
redenen:
History: construction of Empire State Building
Biology: deep sea life (The Scientist, fictional narrative)
Exact sciences; astronomy, relativity theory
Zoology; National Geographic, selfie-mania, juridical controversy
Reproduction of an artwork, selfie
--> In deze disciplines wordt fotografie gebruikt als ondersteunend
Kunst is maar 1 element hiervan
Is vaak het geval in de geschiedenis van de fotografie, er is altijd een artistieke component
maar deze is nooit centraal, wij gaan kijken naar het artistieke aspect van fotografie maar in
gedachten houden dat dit maar een aspect is van de hele fotografische geschiedenis.
Wat is fotografie?
Vele definities, geen consensus over een compleet antwoord voor deze vraag
Ethymology: writing with light (afkomstig van het grieks)
Geen oude term maar voorgesteld in de 19e eeuw, gemaakt om te lijken op andere oude
termen die we overnamen van de Grieken zoals biologie, democratie, filosofie,… --> moest
een gerespecteerde term zijn die al oud leek, strategie
Het heeft dus een jongere oorsprong dan men zou denken aan de naam van de term
2
,Thomas Ruff, Night, 1992
Beeld: licht is nodig om een foto te maken
Dit is een beeld tijdens de nacht met bewakingstechnologie, een beld van Dusseldorf, effect
van groen licht die van de bewakingstechnologie komt. Er moet een beetje licht zijn om een
foto te kunnen maken, zonder licht is fotografie onmogelijk
Maar Fotografie is niet alleen licht, dit kan geen definitie op zich zijn
Andere definities doorheen de tijd:
o Pencil of nature – Talbot --> contrast met kunstenaar die zijn hand gebruikt om een
beeld te maken --> fotografie is niet gemaakt door menselijke handelingen maar door
de natuur. De natuur is de kunstenaar. 1 van de eerste pogingen om dit poces te
vatten.
o Walter Benjamin: voor hem is het belangrijkste aan fotografie de
reproduceerbaarheid, het feit dat er meerdere beelden zijn en verspreid kan worden.
Dit is het belangrijkste aspect
--> maar niet alle foto’s zijn reproduceerbaar (bv daguerrotype dat een uniek beeld is
en onreproduceerbaar)
Wendy McMurdo, 'Helen, Backstage, Merlin Theatre, 1996.
Fotografe creëert een fcteve wereld. Een meisje ontmoet zichzelf. Niet mogelijk natuurlijk,
een fotomontage. Digitale beelden hebben geen origineel omdat ze digitaal zijn en ze
kunnen helemaal vervormd worden zonder enige link nog met de realiteit
Maar al deze definities zijn niet voldoende
Een mogelijke definite van fotografie: een camerabeeld (een stille foto, een video of een film
worden onder een noemer gebracht) hierdoor letten we niet op de aspecten van
reproduceerbaarheid of het beeld zelf. Maar we zeggen puur dat het een beeld is die
gemaakt werd door een camera!
--> Maar er zijn uitzonderingen: fotogram: afdruk van een voorwerp direct op lichtgevoelig
materiaal - foto zonder camera
Fotografie en film zijn heel dicht bij elkaar, vele issues die wij bespreken tijdens de lessen
kunnen ook bij film besproken worden. Het documentaire aspect van fotografie en film
hebben ze gemeenschappelijk. Maar als we dit gebruiken als de definitie van fotografie zijn
er uitzonderingen die buiten dit idee van ‘camera image’ vallen --> zoals de fotogram
Foto gemaakt zonder camera, het enige wat je nodig hebt is een foto-sensitive papier
die je aan licht “exposed”, er ligt hier op een object --> wanneer je het object
wegneemt is dit spoor van het object nog aanwezig.
Bv Nagy die een abstract beeld bekomt met fotogrammen, hij gebruikt ordinaire
objecten hiervoor om een geometrisch beeld bijna te bekomen. Vaak keuken spullen.
3
, --> Fotografie heeft meer te maken met een verlangen dan met de uitkomst van dit
verlangen
Dit heeft Peter Galassi aangekaart in : Before Photography: Painting and the
Invention of Photography (New York: The Museum of Modern Art, 1981)
Dit werd verder gediscussieerd bij Goeffrey Batchen, Burning with Desire: The
conception of Photograpy, 1999.
Galassi stelde voor om te kijken naar schilderijen gemaakt voor de uitvinding van fotografie,
Hier zien we een de cover van de catalogus van de tentoonstelling die in 1782 gemaakt. Dit
schilderij is véél voor fotografie uitgevonden was & voor dat men de resultaten van de
experimenten zelf kon zien.
We zien een schilderij met een muur, een deel van de realiteit, weinig context hier rond, we
zien een architecturaal structuur met een streep blauw vanboven die de lucht suggereert.
Maar het schilderij is heel vlak, bijna 2D. enkel de
schaduw suggereert 3D. Galassi wou aantonen in
deze tentoonstelling dat sommige schilders dachten
op een fotografische manier
--> dit is ook een fotografische blik volgens hem:
Een cut out, van de realiteit, dit is hoe een fotograaf
naar de realiteit kijkt, we hebben een frame van
een beeld. Een schilder zou een hele context
kunnen tonen maar de schilder kiest er hier voor
om een incomplete view te tonen.
Hij toont hele tijd voorbeelden van hoe de schilders deze blik uitvoerden in hun schilderijen
Zoals constable die niet de volledige boom weergeeft, het lijken telkens hele fotografische
beelden, of met zijn wolkenstudies waar een boom is weergegeven in de hoek van het beeld
Volgens Galassi dachten deze schilders al als fotografen nog voor deze technologie werd
uitgevonden
--> Dit is een belangrijk argument want hij wou tonen dat fotografie al bij de artistieke
ontwikkeling hoorde, fotografie is deel van het proces die veel groter was dan enkel de
technologische uitvinding van fotografie. Fotografie is het kind van de picturale traditie
volgens hem. Kunstenaars zochten al langer manieren om de realiteit weer te geven op een
realistische manier. Fotografie is 1 manier om dit te kunnen bereiken.
Fotografie behoort dus tot het domein van de kunst maar is tegelijkertijd een kans om
fotografie te definieëren in termen van verlangen. Het bestaan van de technologie is dus niet
noodzakelijk voor het fotografische verlangen, dit verlangen kan dus ook hier buiten
bestaan!
Fotografie volgens Galassi:
- Behoort tot de traditie van de westerse beeldende kunst
- Een product van de kunstgeschiedenis gefascineerd door 'meer realiteit'.
- Fotografie heeft de criteria en canons van de kunst omvergeworpen (toen het uitgevonden
werd)
2 teksten zijn verplicht:
- Roland Barthes, La chambre claire
- Walter Benjamin, the work of art in the age of technological reproducibility
4