Samenvatting Transportbedrijfseconomie
Samenvatting Transportbedrijfseconomie
1 Logistieke kosten (deel 1)
1.1 Het concept bedrijfslogistiek (business logistics)
- beheer van vervoer, opslag en gerelateerde activiteiten tussen oorsprong van grondstoffen en plaats
van consumptie
o levering van grondstoffen interne activiteiten distributie naar klanten
grondstoffen ook half-afgewerkte producten
o geïntegreerde benadering => samenhang van functies beschouwd
o bv. keuze transport: schip, vliegtuig, trein, vrachtwagen, … (kosten vs. baten)
1.2 Het concept “totale kosten”
- totale logistieke kosten omvatten
o transport, goederenbehandeling, VR, stockbreuk, verpakking, orderverwerking, administratie,
opstart, klantenservice, locatie
1.2.1 Transportkosten
- eigen vervoer of inhuren transportdienst?
- SV niet altijd maximaal benut rekening houden met andere logistieke kosten
- traag of snel
o afhankelijk van het soort goederen
bv. diamant (snel, dus luchtvaart), staal (traag, dus zeevaart)
o factor tijd!
1.2.2 Goederenbehandelingskosten
- eigen beheer of door derden?
- transportbeslissingen invloed op behandelingskosten
o bv. binnenschip vs. vrachtwagen
- soms verwaarloosbaar
o gebruik van flat rate (= vast bedrag)
- belang van goederencategorie
o bulk – pallet - …
1.2.3 Voorraadkosten
- oorzaak
o verschil in tijd en HH tussen verschillende transportmodi
bv. strooizout: schip (38000 ton) opslag vrachtwagen (20 ton)
- trade-off tussen voorraad- en transportkosten
o kapitaal zit vast in voorraad (of op schip) nadelig
o sleutelelement in trends
bv. nulVR of JIT
- cyclische voorraad
Polle Lemmens 1
, Samenvatting Transportbedrijfseconomie
o VR gecreëerd door transport
o zaagtandmodel
assumpties vraag lineair en constant, directe aanvulling van VR, …
gemiddelde cyclische voorraad = Q/2
o keuze transportmodus heeft gevolgen voor VR kosten
- veiligheidsvoorrraad S
o = buffervoorraad
o VR die wordt aangehouden bovenop de cyclische VR, door onzekerheid over
niveau van de vraag naar producten
tijd tussen het plaatsen en aankomen van de bestelling (= order lead time)
oplossing = aanhouden van een reserve
bv. schip van India naar Antwerpen 35 dagen nog genoeg VR hebben
o doel = vermijden dat een klant een product niet kan kopen omdat dit niet in VR is
risico op klantverlies
o nieuw zaagtandmodel
safety stock S
gemiddelde cyclische voorraad = S + Q/2
o berekenen VVR
order lead time
vraag (en wisselvalligheid in vraag)
aanvaardbaarheid van voorraadtekort (stock-out)
methode van VR bewaking
continu of periodiek
hoe meer onzekerheid, hoe groter de VVR
- goederen in transit
o = VR tijdens vervoer
o goederenbehandeling
schip is drijvend magazijn
o speculatie
o alle kostenelementen van toepassing, uitgezonderd magazijnkosten
o VR tijdens vervoer kan groter zijn dan cyclische voorraad
bv. zeevaart (traag en veel)
o cyclische VR kost prikkel tot kleine zending
o in-transit VR kost prikkel tot snelle zending
neigt naar meer luchtvaart kost goederen in transit zo laag mogelijk
ALTIJD KIJKEN NAAR TOTALE LOGISTIEKE KOST
- 4 kosten gekoppeld aan VR
o interestkost
interestvoet vermindert met verwachte prijsstijging
1+ nominaleinterest
−1
1+inflatie
opportuniteitskost van kapitaal dat in VR zit
o verzekeringskost
tegen diefstal, brand, piraterij
zijn risicokosten
o ontwaarding van goederen
fysieke ontwaarding
bv. transport Chinese vazen 1 breekt, aardbeien verkeerd geladen verrot
aankomen
economische ontwaarding
bv. computer wordt minder waard door technologie, houte couture niet
gekocht
verschil met ruwe materialen veel minder volatiel
Polle Lemmens 2
, Samenvatting Transportbedrijfseconomie
o magazijnkosten
kosten verbonden aan opslag goederen
public warehouse
prijs/m³
privé magazijn
capaciteit over samenwerken met ander product
bv. ijsjes en sneeuwschoenen
geen magazijnkost tijdens transport rest van de kosten loopt door tijdens transport
o h = holding cost
VRkostprijs van 1 eenheid van een specifiek goed per jaar
4 kosten opgeteld
- VR opgesplitst in VVR, cyclische VR en in-transit VR (zie hierboven)
- complexer model
o hiervoor gelijke kans in levertijd en vraagniveau
o nu: vraag is normaal verdeeld
vereiste VVR wordt dan
S= K∗σ
met σ de standaardafwijking van de vraag tijdens de levertijd
K = constante, afhankelijk van het stock-out risico dat men tolereert
o berekening van σ
❑
Li vraag
L=∑ met Li de geobserveerde lead ׿
i n n
gemiddelde nemen van geobserveerde vraag
√
n
∑ (Lt −L)²
t =1
σ=
n−1
probleem geen info over effect van wijziging in order lead times of wijziging
vraag
σ =√(Tv +V t )
2
σ =standaardafwijking vraag tijdensOLT
T = gemiddelde OLT
V = gemiddelde vraag
t = variantie van de OLT
v = vraagvariantie
alle vier impact op sigma dus ook impact op VVR
n n
∑ (T i−T )² ∑ (V i−V ) ²
t= i=1 en v = i=1
n−1 n−1
opmerking
vierkantwortel geen proportioneel effect op sigma bij wijziging T, t, V of v
gebruikte eenheden gelijk (bv. dag, week, uur, minuut, …)
assumptie = fluctuaties zijn onafhankelijk van elkaar
snelheid 1e factor: T*v
hogere snelheid lagere gemiddelde OLT
sterke fluctuatie in vraag belangrijkere rol van leveringssnelheid
stiptheid 2e factor: V²*t
sterke fluctuatie in leveringstijd minder stipte leveringen
sterkere vraag stiptheid van leveringen wordt belangrijker
o bepalen van K
afh. van risico dat men bereid is te nemen voor een stock-out tijdens de lead time
Polle Lemmens 3