- Epidemiologen bestuderen een ziekte en gaan aanbevelingen doen hoe je met de ziekte
moet omgaan
- Een baanbrekend voorbeeld is de cholera epidemie in Londen
o Het is de eerste keer dat ze een ziekte hebben kunnen indijken door het bestuderen
van gegevens/data
o Men heeft de stad in kaart gebracht met alle ziektegevallen en waterputten
o Ze zijn dit systematisch gaan onderzoeken en zagen dan dat ziektegevallen
geassocieerd konden worden met de waterpompen (alleen de pompen die besmet
waren door het rioolwater)
o Ze hebben de ziekte dus overwonnen door data-analyse
Betekenis (scope)
= een studie van frequentie van ziekten in een populatie, en de determinanten van de frequentie om
de gezondheid/economisch rendement van de populatie te verbeteren
- Frequentie
o Aantal zieken/ frequentie/ patroon
o Verband tussen aantal en totale populatie
o Patroon van voorkomen (tijd, geografisch, stad vs platteland, socio-economisch)
- Populatie
o NIET in individu
o Gaat over het collectief welzijn van de populatie
o Interventie: om aantal zieken in populatie te verminderen
▪ Bv. Mondkapjes -> je zorgt ervoor dat het aantal zieken verminderd
o Diagnose: : identificeer oorzaken van verhoogde frequentie in populatie
▪ Waarom is de ziekte ineens veel frequenter geworden?
- Determinanten van frequentie
o Niet noodzakelijk de oorzaak
o Risicofactoren die ziekte frequentie doen toenemen/verschillen tussen populaties
o Oorzaak hoeft niet gekend te zijn
- Gezondheid/economisch rendement van de populatie verbeteren
o = de wetenschap van de volksgezondheid
o In DGK : determinanten van economisch rendement
▪ Het is een economische sector: landbouw, melk, vlees
▪ Rendement hiervan is ook epidemiologie
- Studie
o Het is een wetenschap! -> het gebruikt de wetenschappelijke methode
o Raakpunten met statistiek, biologie, (dier)geneeskunde, economie
▪ Verweven met heel veel andere wetenschappen
Sub-velden
- Beschrijvende epidemiologie
o Frequenties van ziekten
o Patronen in tijd, plaats, bevolkingsgroep
, - Analytische epidemiologie
o Vergelijken met een controle groep
o Hypotheses testen
o Associaties tussen blootstelling en ziektestatus
HOOFDSTUK 2: FREQUENTIEMATEN
Ziektefrequentie
- Het onderzoek starten met een onderzoeksvraag
o Verschilt frequentie van ziekte tussen populaties?
o Is frequentie geassocieerd met aanwezigheid van / blootstelling aan risicofactor?
- De frequentie is meestal uitgedrukt in een verhouding
o NN per 100, per 1,000, per 100,000
- Er zijn absolute en relatieve maten van frequentie
Frequentiematen
- Proportie
o Aantal personen met bepaald kenmerk / de totale aantal personen
o Teller is deel van de noemer
▪ Noemer= aantal personen die je bestudeerd
▪ Teller= sub aantal dat je bestudeerd
- Ratio
o Verhouding tussen aantallen van 2 categorieën
o Bijv. geslachtsratio, 2 verschillende locaties
o Teller is geen deel van de noemer
- Rate (-cijfer)
o Frequentie binnen bepaalde tijdsperiode
o Per persoon per tijdseenheid
o Tijd staat in de noemer
Prevalentie
= Proportie personen met ziekte op bepaald tijdspunt of tijdsperiode
totaal aantal ziektegevallen
*10n
totaal aantal personen in populatie
- = ongeacht of een ziekte in een periode begon
o Hier en nu, hoeveel mensen zijn er ziek?
o Stelt niet de vraag wanneer de ziekte begonnen is
- Het is een combinatie van het aantal nieuwe + bestaande gevallen
o Langdurige ziekte vs. Snel sterven
o Ziekte lang duurt: hoge prevalentie in de populatie
o Sterf je snel: lage prevalentie in de populatie
- Het kan een frequentie over 1 tijdstip zijn= point prevalence
- Of het kan een frequentie over een periode zijn= period prevalence
, - = oude+ nieuwe gevallen
- Het is statisch
- Afhankelijk van incidentie en ziekteduur
- Eender chronische ziektes
Incidentie
= aantal nieuwe ziektegevallen binnen een bepaalde tijdsperiode in een populatie
- = nieuwe gevallen
- Het is dynamisch
- Over een bepaalde periode geschat
- Kan je op 2 manieren weergeven
o Als proportie = incidence proportion of cumulatieve incidentie
o Als rate = incidence rate of incidentiecijfer
▪ Tijdsduur is dan in de noemer
▪ = aantal nieuwe gevallen per persoon per jaar
aantal nieuwe ziektegevallen binnen tijdsinterval
*10n
aantal personen at risk bij begin interval
- Teller= deel van de noemer
- Noemer = populatie at risk (= gezond)
aantal nieuwe ziektegevallen binnen tijdsinterval
som van tijdsperioden waarin elke personen risico liep
- Is de opvolging van personen tot een eindpunt
- Tijd zit mee in de noemer -> persoon per jaar
- Zegt hoe snel een ziekte in de populatie verspreid (personen per jaar)
- In praktijk is de noemer moeilijk uit te rekenen
o Dus we nemen noemer als: totale mid -jaar populatie
▪ Kijken halverwege de tijdsperiode hoeveel mensen at risk waren
▪ => men spreekt dan over zoveel 1000 nieuwe personen per jaar
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliesutherland. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.