wat betekent het om
Ethiek/Moraalfilosofie een goed mens te
zijn?
Filosofie:
- Kennisleer (epistimologie), wnr heb je een goede
Rechtsfilosofie
- Metafysica (wat bestaat allemaal) wet/ wetgever etc.
- Esthetica (wat is mooi?)
wat betekent een
Politieke Filosofie
goede samenleving
Normatieve disciplines (moraalfilosofie, rechtsfilosofie, politieke filosofie) zoeken oplossingen voor de normatieve
problemen
- Wat mag je doen? Wat behoor je te doen?
- Mag een maatregel toegelaten, verboden, verplicht worden?
- Voorbeelden uit de actualiteit = discussiepunten kun je zien als casusen
o Bv. Mogen dove ouders voor een doof kind kiezen?
o Bv. Moet profeet Mohammed uit Divina Commedia verdwijnen?
o Bv. Mag overheid coronavaccin verplichten?
Normatieve problemen kan je opdelen in 2 categorieën
Gerelateerde normatieve problemen Ongerelateerde relatieve problemen
Sociale rollen en natuurlijke determinanten zijn Sociale rollen en natuurlijke determinanten zijn
bepalend voor de oplossing van het probleem irrelevant, want het probleem heeft betrekking op alle
(afstand, plaats, tijd, toeval, aantal…) mensen
Bv. mag een politicus de verkeerswet overtreden? Bv. mag abortus
Bv. mag een arts soms beroepsgeheim verbreken? Bv. mag ik een wapen dragen
Deze vragen kan je niet oplossen zonder in te gaan op
bijkomende informatie over de concrete
omstandigheden (natuurlijke determinanten) of
specifieke plichten (sociale rollen)
GELOOF – WIL VAN GOD: HET GEBRUIK MAKEN VAN RELIGIEUZE ELEMENTEN
o PLATO (427-347 v Chr.)
- Schreeft over Socrates die Euthyphro tegenkomt (wiens vader een slaaf heeft gedood)
- Socrates vraagt waarom Euthyphro hierover aangifte doet
- Waarom is het doodslaan onrechtvaardig? Omdat het strijd is met de wil van God
- Maar waarom is het in strijd met de wil van God?
- CONCLUSIE: Waarom heb je de wil van God nodig? Deze is overbodig om het verschil tussen
moreel verantwoord en immoreel gedrag te kennen. Je kan verwijzen naar de principes van
rechtvaardigheid en goedheid.
Zijn redenen zijn
Bijv. even goed
onbekend, God weet
GOD is Willekeurig plicht tot stelen in
niet waarom hij
plaats van verbod
stelen verbiedt
Dilemma van
Euthyphro Zijn redenen zijn wel
bekend, en ligt bij Bijv. even goed
externe redenen bv. GOD is Overbodig redelijke
het imoreel karakter argumenten
van stelen
Dilemma: ofwel zijn de redenen bekend ofwel zijn ze onbekend
Daarom zijn religieuze elementen niet relevant bij de discussie ‘wat is goed en wat niet?’
o Mist ook overtuigingskracht voor mensen die geloven in een ander Opperwezen/ niet geloven
3
, Naomi Vlaemynck
EMOTIES – INSTINCTEN
o Emoties kleuren je opinie. Dankzij de emoties komt men in actie tegen onrecht en voor meer
rechtvaardigheid. Idealen worden dus omgezet in daden.
o Bv. Man naakt vastgebonden aan paal na meermaals bestelen van krantenboer met opschrift ‘Je suis un
voleur’ (Charleroi)
- Hier is de krantenboer gearresteerd aangezien deze doet aan eigenrichting
- Dergelijk gedrag zit in de mens
- in de verlichting komt men tot inzicht (18e eeuw)
• Wat is een goed mens?
• Afstappen van het emotionele, conflicterende antwoord met het rationele
o Ongenoegen over morele emoties
- Bv. homofobie, lijfstraffen, incest
o Grenzen, beperkingen van morele intuïties
- Vaak geeft ons buikgevoel ons geen of een onduidelijk antwoord bij nieuwe problemen
• Bv. comatueuse mensen in leven houden?
• Bv. vaccinatie verplichten?
- Voor onze sentimenten zijn deze problemen te complex
- ‘wanneer de economische, politieke en wetenschappelijke situaties tegenwoordig zo vlug en
ingrijpend veranderen, dan is het de constructie van morele oordelen die aandacht verdient,
eerder dan het bestaan van een veelheid van kant-en-klare intuïties.’ Dewey en Luft
o Democratie vraagt rechtvaardiging
- In een democratie bestaat autoriteit bij de gratie van het volk
- Autoriteiten moeten dus hun beslissingen verantwoorden
• Bv. Motiveringsverplichting van de rechter
• Maar bv. assisen werkt zonder motivering
• Ook in andere situaties bv. een sollicitatie
- Motivering vraagt om een rationele aanpak
• Men mag geen gebruik maken van emoties of sentimenten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nmvl. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.