Samenvatting
Samenvatting infectieziekten & vaccins
- Instelling
- Universiteit Antwerpen (UA)
Volledige pakket, alles wat je nodig hebt voor het examen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 75 pagina's
Voorbeeld 4 van de 75 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
INFECTIEZIEKTENKiemen van 2de bachelor goed kennen!!! Phylum, Gram+, ..
Indien de student voor één van de onderdelen (infectieziekten/vaccins) 8/20 behaalt is het
eindcijfer max 9/20. Minder dan 8/20 behalen op één van de onderdelen = eindcijfer max
7/20.
- 1 grote vraag over griep / meningitis, .. groot deel
- vergelijk griep met neusverkoudheid, wie is verwekker, pathogenese, symptomen,
behandeling
- is preventie mogelijk? vaccin, tabletten, muggennet, ..
H1: CZS: HET ZENUWSTELSEL
Meninges = hersenvliezen:
- dura mater: hard hersenvlies
- subarachnoïdale ruimte: hierin zit CSF cerebrospinaal vocht
(via arachnoïdale vili afvoer CSF naar sinus sagittalis superior)
- pia mater: zacht hersenvlies: aanvoer van voedingsstoffen naar CSF
Bloed-hersenbarrière (BHB): enkel toegankelijk voor kleine moleculen!!
Functie CSF: shock absorber, bescherming hersenen + elektrolyten, suikers,
O2,..: voedingsstoffen voor de hersenen.
Neuronen zijn nooit rechtstreeks in contact met de bloedvaten: BHB = los
van meninges
In subarachnoïdale ruimte ligt ook een bloedvat: ook contact tussen CSF &
bloedvat!
-> 2 barrières:
● bloedvat - neuronen (hersenen): bloed-hersen barrière
● bloed-CSF barrière
ENCEFALITIS: bloed-hersen barrière
- ontsteking in hersenen
- achter astrocyten zitten neuronen: neuronen zijn via
astrocyten verbonden met bloedvat
- bloedvat bevat endotheelcellen: geen openingen in
MENINGITIS: bloed-CSF barrière
- ontsteking van de meninges
- choroïde plexus (plaats waar CSF wordt aangemaakt)
- bloedvat bevat endotheelcellen: in endotheel meer
openingen in dus makkelijker om contact te hebben met CSF
Lumbale punctie: tussen 2e & 3e of 3e & 4e lendewervel zonder dat
het een risico is: belangrijk voor diagnostiek
,BACTERIËLE MENINGITIS (ex)
Typische symptomen meningitis:
- koorts (>38.5)
- hoofdpijn (meestal >5 jaar)
- nekstijfheid
- braken: convulsies (vaker bij kids)
- doofheid bij kids
Onderscheid tussen kleine kinderen (<5 jaar) en mensen boven 5 jaar: percentage
symptomen verschilt tussen deze 2 groepen
Hoger percentage bij kids: koorts, bewustzijnsverandering (kan richting coma gaan),
convulsies, doofheid
<1 jaar: minder duidelijke symptomen: ARTS!!!
-> koorts, suf, prikkelbaar, huiduitslag, bomberende fontanel
(fontanel=opening dus druk kan daar weg gaan dus zwelling ontstaat),...
===> DRINGENDE INTERVENTIE
Hoe komt dat je braakt, bewustzijnsverandering hebt door meningitis: ontsteking geeft vocht,
zwelling.
Schedelpan met eronder hersenvliezen met daaronder hersenen.
Als hersenvliezen veel vocht opnemen kan dat vocht niet door harde hersenpan dus druk
ontstaat op hersenen!
Kiemen die bacteriële meningitis veroorzaken: verwekkers bacteriële meningitis:
● Streptococcus pneumoniae (pneumokok)
Gram+ coc
Facultatief anaëroob, catalase- (<-> staphylococ = catalase+)
Virulentiefactoren:
- kapsel: bezit moleculen (suikers) die ook in ons lichaam zitten dus kiemen worden
niet herkend als vreemd/worden niet gefagocyteerd dus kiemen kunnen beginnen
groeien (92 serotypes)
- IgA protease: enzym die antilichamen afbreekt waardoor kiem beter beschermd is
tegen IgA antilichamen
- pneumolyse: remming trilhaarfunctie (streptococcus pneumoniae kan binnenkomen
via longen waar veel trilhaartjes zitten die ervoor zorgen dat stof & kiemen terug naar
buiten gaan)
- fosforylcholine op celwand stimuleert endocytose pneumococ: zorgt dat
pneumococ makkelijker in cellen binnenkan
Reservoir: enkel bij mens komt streptococcus pneumoniae voor (in bovenste luchtwegen:
nasopharynx)
● Neisseria meningitidis (meningokok)
Gram- diplococ
Aëroob, omkapseld
Virulentiefactoren:
- polysaccharidekapsel: 13 serotypes waaronder A,B,C,Y en W135
- fimbriae: aanhechting aan mucosa
- IgA protease: enzym dat IgA-antilichamen kan afbreken
, - lipo-oligosaccharide (ipv lipopolysaccharide LPS): bevat O-antigen dat bestaat uit:
I. hexose-suikers (glucose)
II. core-antigen dat bestaat uit heptosen & octosen
III. diglucosamine waaronder vetzuren hangen (kortketen C14)
IV. fosfaatgroep
=> LPS kan septische schok veroorzaken: bloeddrukverlaging, orgaanfalen->dood
lipooligosaccharide heeft minder suikers
Reservoir: enkel bij mens (in bovenste luchtwegen: nasopharynx)
● Haemophilus influenzae (=bacterie, géén virus zoals influenzavirus!!!)
Gram- staaf (pleomorf)
Naam “haemophilus”: komt van bloed (hemine dat in bloed aanwezig is, en NAD+: nodig
voor groei), groeit heel goed op verhitte bloed-agar
Virulentiefactor:
- polysacharide kapsel (6 serotypes): a,b,c,d,e en f
Reservoir: enkel bij mens (nasopharynx)
● Listeria monocytogenes
Gram+ staaf met peritriche flagellen (op alle plaatsen van de bacterie een flagel)
(flagel dient voor chemotaxis: om ergens heen of van weg te zwemmen)
Groeit tussen 3°-45° dus kan ook in ijskast groeien!
Belangrijkste virulentiefactor:
- eiwit Listeriolysine O
=> Listeria monocytogenes is een intracellulaire bacterie (niet obligaat tho, KAN intracellulair
groeien, bv in een macrofaag):
Listeria-bacterie wordt gefagocyteerd door macrofaag waarna bacterie terecht komt in
vesikel: fagosoom. Fagosoom gaat samensmelten met lysosoom dat veel enzymes & H2O2
bevat dus als fagosoom & lysosoom samensmelten komt bacterie in omgeving met
hydrolytische enzymes die bacterie willen afbreken & oxidantia die ook bacterie willen
afbreken dus fagolysosoom = einde bacterie: sterft af
=> DUS om dit te voorkomen: voordat het samensmelt met het lysosoom gebeurt gaat het
fagosoom openbreken door het eiwit Listeriolysine O waardoor bacterie kan ontsnappen uit
fagosoom maar nog steeds in macrofaag. De bacterie krijgt actinestaart waarna het naar de
buitenkant beweegt & een uitstulping (pseudopode) maakt in de macrofaag, die samenkomt
met een nieuwe macrofaag: macrofaag 1 en 2 gaan dicht bij elkaar liggen en pseudopode
van macrofaag 1 komt in macrofaag 2 waardoor bacterie zich voortbeweegt zonder vrij te
komen in omgeving: bacterie wordt dus niet herkend door immuunsysteem.
Reservoir: dieren (niet-gepasteuriseerde melk bv), grond en water
● Streptococcus agalactiae
Synoniem: GBS (=groep B streptococ)
- Indeling van streptococcen obv bloedagar: alfa-beta-gamma hemolyse
- Indeling van streptococcen volgens Lancefield (obv celwandantigenen):
I. Hoofdletters: A tot H en K tot V
II. Volgens antigene eigenschappen polysaccharide op celwand
Reservoir: commensaal in vagina, GI en luchtwegen
, Bacteriële meningitis: pathogenese
● pneumokok & meningokok
kolonisatie van mond-keelholte
via epitheel van luchtwegen naar bloedbaan:
- voorbijgaande bacteriëmie of
- veroorzaakt sepsis of
- via plexus choroïdeus (bevat veel bloedvaten waarlangs bacterie naar CSF)
naar CSF (CSF: weinig afweer: geen antilichamen, complement eiwitten,
granulocyten om bacterie kapot te maken), dus meningitis door onvoldoende
afweer in CSF
Bacteriële meningitis: besmettingsweg (ex)
● Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis en Haemophilus influenzae
- Aerogeen (niezen)
- Direct contact (zoenen)
● Listeria monocytogenes
- Besmet voedsel: (niet-gepasteuriseerde) melk, zachte kazen,..
- Gevaarlijk voor: patiënten met zwak immuunsysteem (neonati), bejaarden,
zwangeren !! (vruchtdood of vroeggeboorte)
● GBS: Groep B Streptococcen (vaginaal)
- Verticale transmissie (moeder -> kind): geboortekanaal
- Gevaarlijk voor neonati
Bacteriële meningitis: epidemiologie
Daling na het jaar 2000 (400tal -> 100tal) door vaccinatie tegen kapseltype C
Vaker bij kids & jongeren maar komt op elke leeftijd voor
Bacteriële meningitis: diagnostiek (ex)
● Lichamelijk onderzoek: (trias->3 zaken)
- koorts
- hoofdpijn
- meningeale prikkeling (stijve nek) (vaak afwezig onder de 1 jaar)
arts doet testen:
I. Kernig’s teken: platliggen, kleren uit, 1 been omhoog en normaal
kan je perfect je been gestrekt houden maar kinderen met meningeale
prikkeling moet je duwen op knie om het gestrekt te krijgen
II. Brudzinski’s teken: platliggen, hoofd naar voor duwen (omhoog),
bij iemand zonder meningitis blijven benen omlaagliggen plat maar bij
iemand met meningitis gaan knieën mee omhoog als hoofd omhoog
gaat
III. Driepootfenomeen: krukje 2 benen op grond, maar patiënten
hebben hun 2 armen nodig om mooi te blijven zitten
- bomberende fontanel & luierpijn (bij neonati)
- huidafwijkingen -> GLASTEST!!!: je houdt glas tegen rood puntje, bij een
gewoon rood puntje verdwijnt het rood, bij een onderhuidse bloeding hou je
het glas ertegen en blijf je een rood puntje zien = symptoom meningitis
I. petechiën (puntvormige bloedingen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sieuwkevanlooveren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 64438 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen