Samenvatting
Samenvatting Politiële en gerechtelijke organisatie: opsporing
samenvatting van het deel opsporing van het vak Politiële en gerechtelijke organisatie (B001641)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
Voorbeeld 4 van de 39 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Politiële en gerechtelijke organisaties1. Opsporing
Hoofdstuk 1: Politie
Rode draden
1. Een politiebestel gekenmerkt door een grote verscheidenheid enerzijds en een
onevenwichtige ontwikkeling anderzijds.
2. Spanning tussen centrale aansturing enerzijds en lokale (gemeentelijke)
autonomie anderzijds.
3. Spanning tussen streven naar efficiëntie en effectiviteit in politieoptreden
enerzijds en legitimiteit en democratische controle anderzijds.
4. Diverse politie-instanties met eigen ontwikkelingsdynamiek die samen de
politiezorg moeten verzorgen – maar hoe?
Korte geschiedenis van het Belgische politiewezen
Waarom stilstaan bij de geschiedenis?
1. Inzicht in het verleden draagt bij aan inzicht in de complexiteit van het heden
2. Opdrachten van politie én de organisatie van - én toezicht op - het politiebestel,
steeds gesitueerd in een ruimere socio-politieke en economische context
De Franse en Hollandse erfenis (1794-1830)
De Franse Tijd (1794-1814)
1794-1799 → politie herkomst in burgerij
1799-1814 → militair Napoleontisch regime
• Politiestaat
• Openbare orde handhaving & politieke informatie
Kenmerken
• Militarisering
o Discipline & hiërarchie → gendarmerie
• Centralisering
o Uitbouw gendarmerie & wetgeving
o Uitvoerende macht → controle
o Onderscheid administratieve & gerechtelijke politie:
ADMINISTRATIEF/BESTUURLIJKE GERECHTELIJK POLITIE
POLITIE
• OPENBARE ORDE • OPSPOREN, VASTSTELLEN,…
• PREVENTIEF TOEZICHT • REPRESSIEF TOEZICHT
• BASIS: • POLITIECOMISSARISSEN,
POLITIEREGELEMENTEN VREDERECHTERS,…
Niet strikt afgebakend + gebaseerd op Fouche & Napoleon
1
,Joseph Fouché:
• Minister van Algemene politie (1799)
• Haute police → politieke inlichtingen
o Bescherming regime
• Police basse → criminele inlichtingen
• Oprichting police secrète (openbare veiligheid)
o Taak: inwinnen, analyseren en gebruiken van inlichtingen door middel
van informanten en infiltranten
o Reden: nood aan verzameling politieke informatie
• Politie wordt instrument in handen van machthebbers en wordt verwacht de
samenleving in het oog te houden
Verscheiden politieapparaat: Belangrijkste korpsen
Corps de la Police muncipale Garde nationale
Gendarmerie Nationale
1798-1809 Vanaf 1789 Opgericht 1800-1810
Nadien : Gendarmerie Administratieve & Voorloper burgerwacht
impériale (elitekorps) gerechtelijke taak
Comissarissen, Openbare orde +
veldwachters grensbewaking
Belangrijke rol lokale
overheid → burgemeester
Voordelen Nadelen
Overal geüniformeerd en discipline Wie, wanneer autoriteit?
Police municipale: lagere controle
Police municipale: Machtsapparaat sterk
gericht op inlichtingen
De Hollandse tijd (1815-1830):
• Afzwakking politiestaat
• Handhaving idee ‘haute police’
• Politieorganisatie:
Maréchaussée Gemeentelijke politie Burgerwacht/schuterij
Gendarmerie (term = Commissarissen & Openbare
beladen) veldwachters ordehandhaving
Centrale korps 1815: Toename Bestond uit burgers
Nederlanden gemeentelijke autonomie
Slechte verstandhouding tussen politiemachten
2
,Naar een nationaal gecentraliseerd politiesysteem
Eerste fundamenten van een Belgisch politiebestel (1830-1885):
• 1830: Belgische onafhankelijkheid
o Naar sterk gecentraliseerde staat met gemeentelijke autonomie
o Eerste Belgische regeringen: coalitieregeringen Katholieken & gematigd
liberalen
▪ 1831: grondwet
▪ Industriële ontwikkeling (2de helft 19de eeuw)
▪ Disciplinering werkende klasse
▪ Stakingen & sociale onrust
o Ordehandhaving = zeer belangrijk
De verschillende politie-instanties
Gendarmeri Leger Burgerwa Lokale/Gemeentep Oprichting
e nationale cht olitie openbare
(grootste korps) veiligheid
(staatsveiligh
eid)
1830: Binnenlands Decreet Landelijke politie 1830: einde
vervanging e 1830: (veldwachters) in haute police,
Maréchauss ordehandhav Gemeentel kleine gemeenten & behoud
ée ing ijk niveau Bekritiseerde openbare
gemeentepolitie in veiligheidsdien
grote gemeenten st.
Kleine rol Gebaseerd: Initiatief Gemeentewet 1836: Bevoegdheden
ordehandhav militair korps burgerij → Burgemeester: pas in 1998 bij
ing wantrouwe algemene wet
n politiebevoegdheid & vastgelegd.
preventief beleid
ontwikkelen.
Beperkte Steden Pleidooien Gebaseerd:
manschappe afzonderlijke militair korps
n gerechtelijke politie:
o 1871:
Voorstel Prins
& Pergameni
o 1872:
speciale
afdeling
gerechtelijk
werk Brussel
→ afgeschaft
1880
(budgetair)
o Geen
resultaat
o Gezien als
bedreiging
3
, gemeentelijke
autonomie
Strikte Loop 19de Taken:
discipline en eeuw → rol politiereglementen
hiërarchie verdwijnt toepassen
geleidelijk
aan.
Gebaseerd: Gebaseerd Gebaseerd:
militair korps : militair Gemeentepolitie
korps
Weerstand gecentraliseerd politiemodel uit angst voor soort dictatuur in België →
bezorgd over grote macht
Militarisering (1886-1914)
• Somber beeld politie eind jaren 1880:
o Alle politiediensten → gebrekkig
▪ Onvoldoende aantal en kwalitatief onvoldoende
• Verhoogde militarisering: periode van sociale onrust en beroering;
o Grootschalige stakingen, dodelijke slachtoffers.
o Algemeen stemrecht;
o Politieke polarisatie: oprichting ‘Belgische Werklieden Partij’ (1885).
• Politiek: sociaal verweer
o Beschermen van gevaarlijke mensen door opsluiting + rehabilitatie
• Versterking politieapparaat → vooral gendarmerie
• Sociale wetgeving
• Algemeen:
o Tot WO I: belangrijkste inzet politie = openbare ordehandhaving;
▪ Veiligheid & criminaliteitsbestrijding → geen prioriteiten
o Politie = instrument → werkende klasse in bedwang houden
▪ Periode: grote sociale onrust
De verschillende politie-instanties (1886-1914)
Volgende pagina
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoniempjexd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen