Samenvatting
Samenvatting Rechtspsychologie (2022/2023)
Dit is een samenvatting van alle college's van het vak 'Rechtspsychologie' gegeven door H. Otgaar. In eerste zit behaalde ik hiermee een 16/20.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
Voorbeeld 4 van de 41 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
RechtspsychologieLES 1 – MYTHES IN DE RECHTSPSYCHOLOGIE
§1. Criminological and Experimental Legal Psychology Lab (CELL)
CELL:
- Onderzoek
- Onderwijs
- Training
- Zaakonderzoek voor de rechtbank, politie…
Soorten onderzoek:
- Betrouwbaarheid van verklaringen: soms zijn er geen bewijsmiddelen te
vinden en kan de rechter enkel werken met verklaringen => heel
belangrijk om te weten of verklaringen betrouwbaar zijn of niet
- Ondervragingsmethoden
- Trauma en verklaringen (wat doet trauma met verklaringen?)
- Cognitieve biases (vb. sommige personen geloven niet dat COVID zelf
bestaat dus geloven enkel krantenartikels waar zij zelf achter staan)
Verschil psychologie – recht:
Psychologie Recht
Wetenschappelijke methode A priori methode (logica, redeneren)
(experimenteren)
Prospectief Retrospectief
Nomotetisch (algemene principes) Idiografisch (specifieke zaak)
Verschil rechtspsychologie – forensisch psychologie:
Rechtspsychologie Forensisch psychologie
Op basis van experimentele Op basis van klinische psychologie
psychologie (vb. geheugen) (vb. psychopatie)
Op basis van empirisch en Op basis van empirisch en
veldonderzoek veldonderzoek
Bv. geheugen, Bv. persoonlijkheid, PTSS, recidivisme,
ooggetuigenidentificatie, behandeling…
leugendetectie…
Collaborative storytelling (zoals: zaak Bart de Pauw) = slachtoffers gaan met
elkaar praten zodat verhalen op elkaar zijn afgestemd.
Historisch seksueel misbruik (zoals: Harvey Weinstein, Bill Cosby, Kevin Spacey,
Jeffrey Epstein, Michael Jackson…) => allemaal aangeklaagd door vrouwen voor
feiten die heel wat jaren terug hebben plaatsgevonden => betrouwbaarheid van
verklaringen wordt in vraag gesteld (hoe goed kan jij je een gebeurtenis
herinneren die 30 jaar geleden heeft plaatsgevonden?)
Steve Titus
- 12 oktober 1980
1
, - Jongere dame verkracht: zij kon zich auto herinneren van dader => auto
van Steve voldeed aan deze omschrijving en dus opgepakt
- Politie stopte Steve in een suggestieve line-up (= de dader steekt
ertussen, je moet hem alleen maar aanduiden) => ze wees Steve aan
- Later bleek dat Edward Lee King de dader was => politie had gebruikt
gemaakt van verkeerde suggestieve line-up
- Je wil liever onterechte veroordelingen vermijden (bv. door bepaalde
dingen bij rechter, politie… te vermijden)
§2. Experimenteel onderzoek
Filmpje overval supermarkt:
- Onafhankelijke variabele = dat wat je manipuleert (politie die suggestie
geeft of niet)
- Afhankeijke variabele = dat wat je meet (prestatie op de line-up)
- Verschillende designs:
Between subjects design
Within subjects design
§3. Dissociatieve amnesia en verdringing
- Als we iets traumatisch meemaken, kiezen mensen er vaak voor om er niet
over te praten
- Sommige therapeuten beweren dat er wel zoiets bestaat als het
verdringen van herinneringen
- Pseudo-herinnering = patiënten herinnering zich dat niet strookt met de
waarheid => merendeel van onterechte veroordelingen is het gevolg van
pseudo-herinneringen
- Verdringing bestaat wel, maar zeer discutabel
§4. Rechtszaken over rechtspsychologie
Central Park Joggers
- 19 april 1989
- Trisha Meili verkracht, aangerand… in bosjes – net overleefd
- Politie ging ervan uit dat het ging om jongeren met een niet-blanke
huidskleur
- Rond zelfde uur waren jongeren van 12 – 13 jaar rond de plek aan het
rondhangen, politie ging ervan uit dat zij Trisha hadden verkracht
- Urenlange ondervraging door politie => normaal heb je het recht om één
van je ouders te zien, maar politie zei dat ze enkel hun moeder mochten
zien indien ze bekennen
- DNA gevonden van dader die niet overeenkwam met dat van één van 5
jongens => bewust achterwege gelaten ter zitting door politie want dit zou
hun zaak teniet doen
- 5 – 15 jaar gevangenisstraf
- Uiteindelijk vrijspraak door DNA bewijs => Matias Reyes heeft in
gevangenis bekend dat hij de aanrander is van Trisha
2
,Stefan Kiszko:
- Veroordeeld voor moord op Lesley Molseed
- Mentaal labiel
- Ook hij mocht moeder pas zien nadat hij bekend (suggestieve
ondervraging)
- 1992 vrijgesproken
- Kon Lesley niet hebben vermoord
- Stief in 1993
Innocence project
= Project in Amerika waarbij men op zoek gaat naar mogelijke onterechte
veroordelingen
- Fout in iemand zijn herinneringen
- Deskundigen die geen deskundigen zijn (vb. suggestieve line-up: zeggen
dat iemand dader is terwijl dat dader niet is)
- België heeft sinds vorig jaar ook zo’n project: ‘Voordeel van de Twijfel’
3
, LES 2 & LES 3 – VALIDITEIT EN BETROUWBAARHEID
° Wanneer zijn de verklaringen van getuigen betrouwbaar/niet
betrouwbaar?
° Wat is de hoofdreden waarom mensen onterecht veroordeeld worden?
o Gerechtelijke dwalingen (68%)
o Unvalidated or improper forensic science
o False confessios or admissions
§1. Validiteit en betrouwbaarheid
- Betrouwbaarheid: komt de verklaring van de persoon overeen met de
realiteit?
- Validiteit: dit gaat over wanneer je iets probeert te meten, en je ook weet
wat je probeert te meten (vb. intelligentietest: je wil zeker weten dat het
intelligentie meet)
Als rechter vraagt of een test betrouwbaar is, bedoelt hij eigenlijk of een
test valide is. Beide begrippen zijn min of meer hetzelfde.
Als rechter aan jou vraagt wat de betrouwbaarheid is van een
verklaring, zal je dit nooit met 100% zekerheid kunnen zeggen => 3
zaken:
- Consistentie: vb. Getuige zegt in week 1 dat hij een persoon heeft zien
rondlopen met een pistool – in week 2 zegt hij dat het ging om een zwart
pistool => inaccurature verklaring
- Accuraatheid: vb. op tijdstip 1 zegt getuige dat hij een persoon zag lopen
met een mes – op tijdstip 2 zegt hij dat het ging om een pistool =>
inconcestentie verklaring die ook inaccuraat is
- Volledigheid: hoe meer details een verklaring bevat, hoe geloofwaardiger
MAAR dit wil niet zeggen dat de verklaring klopt
Conclusie:
Inconsistente verklaringen hoeven niet inaccuraat te zijn
Incomplete verklaringen kunnen accuraat zijn
Experiment 1:
Change blindness: we zijn blind voor subtiele veranderingen in ons gezichtsveld
(vb. flesje cola verandert in flesje water)
Experiment 2:
Pseudo-herinnering = herinnering van een gebeurtenis/detail die niet hebben
plaatsgevonden
1. De functie/werking van het geheugen
Geheugenstadia 3 stappen:
1) Codering/inprenting: aandacht
2) Elaboratie/opslaan: herhaling, inbeelding
3) Toegang en ophalen:
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper s164398. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,27. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78075 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen