ADL: algemeen
ADL= activiteiten van het dagelijkse leven, algemene dagelijkse levensverrichting
deze zaken vinden wij als vanzelfsprekend
mensen die erg ziek zijn, zijn niet meer instaat om deze zorg te doen en hebben hulp
nodig
de zorg is niet vanzelfsprekend, veel mensen erkennen niet dat ze hulp nodig hebben
soms willen ze de hulp die ze krijgen niet aanvaarden
ze kunnen dus niet voor hun eigen ADL zorgen
Taken van een verpleegkundige:
OBSERVEREN
verlichten van leiden en ongemak
bevorderen en behouden van de gezondheid
voorkomen van ziekte en handicap
bijdragen aan genezing en herstel van ziekte
1
, ADL – activiteiten
Adl komt vanuit het Engels activity of daily living
Deze activiteiten zijn levensnoodzakelijk en worden dagelijks uitgevoerd, het zijn verrichtingen die
voor al de mensen gelijk zijn. Het is universeel en dagelijks te herhalen
ADL schaal = Katzschaal
hier worden de elementaire verrichtingen genoteerd
wordt toegepast in België
Wassen
Aan – en uitkleden
WC gang
Gaan, staan, liggen en gaan zitten
Continentie
Eten en drinken
2 processen die ADL beïnvloeden
socialisatie en individualisatie
socialisatie:
* een individu gevoelens van samenhorigheid, het vermogen en de bereidheid om
met andere samen te werken, ontwikkelt
* aan te passen aan de gebruiken, gewoontes en normen van de maatschappij
* passief: accepteren van gewoontes en gebruiken
* actief: aanvaarden van gangbare momenten maar ook zorgen voor verschuivingen
en veranderingen
* afhankelijk van opvoeding, milieu en persoonlijkheid
* binnen ADL zal socialisatie bepalen hoe men ADL zal toepassen
individualisatie
* ontwikkeling van eigen identiteit
* mens staat in interactie met omgeving
* ontplooiing van een eigen identiteit
* binnen ADL zal individualisatie zorgen voor een persoonlijke tint
Afhankelijk worden van zorg
ADL is vanzelfsprekend zolang je geen beperkingen ondervindt
je staat er niet bij stil
het geeft zelfwaarde een flink deuk
* je komt in een afhankelijke positie terecht
* ADL wordt als negatief beleefd
Problemen bij afhankelijk worden van zorg
weerstand bij een patiënt
* niet aanvaarden van de hulp
* oorzaak: verleden of beleving van patiënt
houding van hulpverlener
* belangrijk voor hoe de patiënt zich gaat voelen
* patiënt gaat snel het gevoel krijgen van last te zijn
* patiënt duidelijk maken dat het om hulpverlening gaat
weerstand bij hulpverlener
* hulpverleners blijven mensen met gevoelens
2
, * verleden van een hulpverlener kan bepalen van zorg
Elementen van ADL
1. Lichaamsverzorging
= wassen
2. Zorg bij kleding
= aan – en uitkleden
3. Zorg bij voeding
= eten en drinken geven
4. Zorg bij uitscheiding
= toiletbezoek en continentie
5. Transfer of verplaatsing
1. Lichaamsverzorging/ wassen
= bevuiling tegen gaan + beschermen tegen micro- organismes + beschermen tegen kruisinfecties
= wassen en verzorgen van het lichaam
= mensen gaan zich als ze proper zijn zich veel beter voelen
= positieve en negatieve gevoelens oproepen
* afhankelijkheidsgevoel (BELANGRIJK: zorg zelf laten doen wat ze zelf kunnen)
* cultuur verschillen
= indeling:
Huidverzorging, mondverzorging, haarverzorging, nagelverzorging, oogverzorging, oor
verzorging, neus verzorging en baardverzorging
A. Huidverzorging
Op bed, aan de lavabo, in bad of in de douche
patiënt kan gewassen worden in bed, bad of douche
bad en douche is het makkelijkste voor patiënten die alles nog zelf kunnen doen
bed bad is voor mensen die bedlegerige patiënt zijn
Bedbad
volledige verzorging van patiënt dat niet uit bed kan of mag en zich niet kan verzorgen
omwille van beperkingen
Volgorde: de 8 basisprincipes: naargela,g 1 bepaald basisprincipe prioriteit krijgt, dal de
manier van werken verschillen:
patiënt met ademhalingsproblemen zolang mogelijk recht laten zitten
patiënt met fractuur aan dijbeen kan niet draaien, zal zich oplichten of worden opgelicht
Geven van een bedbad
zorg voor privacy en dat patiënt altijd hulp kan inroepen
Het klein toilet
verfrissing van armen, voorarm en handen, intiem toilet, stuit, mondverzorging,
haarverzorging
in de loop van de dag, of ‘s avonds
bij patiënt die ernstig ziek is operatie heeft gehad, koorts of incontinente patiënt
Wassen met water en zeep
patiënt wordt dagelijks of zoveel mogelijk gewassen
wassen met neutrale of zure zeep
de zeep er nadien goed afwassen, geen zeep resten achterblijven
3
, huid goed afdrogen, zeker in de plooien
vochtregulerende functies verminderen onder invloed van blootstelling aan water en
zeep, tast lichaam aan
Wassen zonder water of verzorgend wassen
disposable doekjes
* doordrongen met een reinigende, huidverzorgende en snel drogende vloeistof
* per ledenmaat 1 doekje gebruiken
* water en zeep overbodig
* patiënt ligt minder lang bloot, is minder uitgeput en voelt zich fris
* tast lichaam niet aan
* minder werklast voor verpleegkundige
* doekjes opwarmen in microgolfoven
* laat na het wassen de huid 30 sec drogen
Aandachtspunten
ALTIJD OBSERVEREN
wasbeurt is geschikt moment om kleur, turgor, algemene conditie van huid te bekijken
* kleur
- bleke huid: laag hemoglobinegehalte
- geel: leveraandoening
- blauw: zuurstof tekort
- rood: ontsteking/ decubitus
* lage turgor / elasticiteit = vochtgebrek
* droge huid
- voorkomen: knieën, onderbenen, elle bogen en handen
- smeren van vocht indringende crème
* acne
- ontsteking van de huid
- bacteriële besmetting van talgklieren
- voorkomen: rug, hals, aangezicht, schouders
* huiduitslag = eczeem door allergische reactie
* psoriasis= huiduitslag, erfelijk
* ingertrigo= vocht dat tussen de borsten achterblijft en wonden veroorzaakt
Beperkingen
geen beperkingen
* patiënt zelf laten doen wat hij zelf kan
* houding van verpleegkundige is belangrijk
* respecteren van de gewoonten van de patiënt
psychische beperkingen
* depressieve patiënten stimuleren en informeren
* dementerende patiënten
fysieke beperkingen
* informeren en inspraak van patiënt
* mogelijkheden van patiënt zien
Hulpmiddelen
badlift
instapbaden
douche stoel
4
