100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting VOLLEDIG boek ''Hoofdstukken uit de Europese codificatie'' Rechtsgeschiedenis €5,49
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  4.  
  5. Rechtsgeschiedenis (RGPRG00105)

Samenvatting

Samenvatting VOLLEDIG boek ''Hoofdstukken uit de Europese codificatie'' Rechtsgeschiedenis

1 beoordeling
 5 keer verkocht
  • Vak
  • Rechtsgeschiedenis (RGPRG00105)
  • Instelling
  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  • Boek
  • Hoofdstukken uit de Europese Codificatiegeschiedenis

Dit is een samenvatting van het gehele boek van Hoofdstukken uit de Europese codificatiegeschiedenis. Deze samenvatting is gemaakt in leerjaar 2023 / 2024. Mijn werkwijze was voor de colleges aan de voorgeschreven stof samen te vatten en deze samenvatting vervolgens tijdens en na de colleges aan ...

[Meer zien]

Voorbeeld 7 van de 49  pagina's

Document informatie

  • Ja
  • 19 oktober 2023
  • 49
  • 2023/2024
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • aanvulling door colleges
  • extra casus
  • sammenvatting van het hele boek

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

  • Hoorcolleges Historische vergelijkende ontwikkeling publiekrecht
  • Hoorcolleges (HC1-HC12) B2 Historische ontwikkeling van het publiekrecht
  • Hoofdstukken uit de Europese codificatiegeschiedenis
Alles voor dit studieboek (4)

Geschreven voor

  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  • Rechtsgeleerdheid
  • Rechtsgeschiedenis (RGPRG00105)
Alle documenten voor dit vak (34)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: wfoldeheuvel • 3 maanden geleden

Verkoper

avatar-seller
timlange

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Rechtsgeschiedenis blok 1


4 september
H1/2 Hoofdstukken samenvatting



codificatie
Codificatie voor het eerst gebruikt door Jeremy Bentham (1748 – 1832)



Eisen codificatie:

1. geschreven
2. Uitgegeven door een overheid die gezag uitoefent over haar onderdanen
3. Exclusiviteit door overheid- buiten haar eigen rechtsgebied geen ander geldend recht.

Doelen Codificatie:

1. Rechtszekerheid
2. Economisch doel handel makkelijker met universele regels
3. Politiek doel verstevigingen nationale eenheid


Wetten hebben uitleg nodig -Montesqui: ‘’La bouche de la Loi’’



Macht wetgevers beperkt, doordat ze regels niet mochten uitleggen.

 Wetgevers die zelf wetten gingen uitleggen: authentieke interpretatie
Dit leidde tot:

 Rechters moeten om uitleg aan wetgever vragen: ‘refere Legislatif’


Codificatie niet zo belangrijk, vooral interpretatie belangrijk.

 Grammaticale interpretatie
 Wetshistorische interpretatie
 Rechtshistorische interpretatie
 Systematische interpretatie
 Analogie
 Teleologische interpretatie – Doel van regeling voor ogen en de uitlegging ondergeschikt.



Voordelen interpretatie: wet niet verstard maar steeds aangepast aan omstandigheden

,Codificatie en natuurrechten
In oudheid bestond de overtuiging, dat er boven menselijk recht een hoger recht stond:



Natuurrecht



Ook Romeinen stelden, dat niet al het recht positief of stellig was.

veel regels zo vanzelfsprekend, dat ze geen bijzondere bekrachtiging nodig hadden.



Ius civile (burgerrecht) Ius gentium (recht der volken, Ius naturale (Naturrecht)
universeel)


Epicurus (en Hobbes) wetgeving hoeft alleen maar aan formele eisen voldaan te hebben



Positivistisch rechtsbeginsel



Stoa recht moet naast formele eisen ook inhoudelijk te worden beoordeelt



Materieel rechtsbegrip



Stoicijnen vonden bevestiging in Romeinse leer van Ius Gentium – Niet in wetten vastgelegd

Ius Naturale Morele lading Alle levende wezens (dieren)
Ius Gentium Rationele lading Alleen mensen


Slavernij in strijd met Ius Naturale

Ius gentium is natuurrecht zoals het gold – geldende rechtsregels – toepasbaar op wel en niet
romeinen

Ius naturale – niet om recht zoals het geldt, maar zoals het had moeten gelden (filosofie)

Eigenlijk hetzelfde, maar ius gentium: regels golden voor iedereen

,Kerk baseerde ideeën op Stoïcijnen en werd zo corpus iuris canonici



Hugo de Groot : ‘’zelfs wanneer er geen god zou bestaan, dan zouden natuurrechten alsnog bestaan’’

 zwakte Romeins recht: tijd en plaatsgebonden roep om nieuwe benadering recht

 Door Rationalisme juridische systemen opbouwen die voortvloeien uit natuurrecht
Vernunftrecht

 Burgers streefden naar afschaffen Romeins recht als subsidiar recht af te schaffen en
codificatie in eigen taal in te voeren




Rousseau en Contract Social

‘’hoe kan een individu gevonden zijn aan wetten waar inhoudt niet correspondeert met natuurlijke
wil?’’



Burgers alleen gebonden aan regels die voortvloeien uit volonte generale (wil van meerderheid volk)



Inspiratie voor codificatiegedachte van Bentham -volkssoevereiniteit-



Natuurrecht en codificatie gedachten botsten natuurrecht niet getoetst aan hogere macht



Toch wouden natuurrechtsgeleerden natuurrecht opnemen:

Arbitrair Sommige spelregels zijn simpelweg noodzakelijk (Links rijden)
Intellectuele armoede Natuurrechtjuristen moesten domme mensen helpen door wetten op te schrijven
Regionale verschillen Montesqui: bepaald recht kan niet universeel zijn. (hoge bergen)
Legaliteitsbeginsel Nulla peuna beginsel voor rechtszekerheid

,Week 2
11 september
H3 Romeins recht p83-95 samenvatting



Na stichting Rome in 753 V.CHR vraag wie Imperium zou uitoefenen
↓
absolute macht over nieuwe stedelingen
wetgevende / uitvoerende / rechtsprekende macht



Romulus verkreeg Imperium na: vogelschouw – toestemming van goden

Regering voor 250 jaar:

Naam Koning Comita Senaat
(volksvergadering)
Uit wie bestond het? Koning Iedere romeinse burger 100 patriciërs

Naam wet Edict / edictum Lex / leges senatconsulta

invloed Eigen bepaling van de wet Eigen bepaling van de Advies voor koning
wet


Brutus in 509 V.CHR republiek en daarmee vrijheid begint



Vrijheid: Imperium niet meer levenslang, Comita kiest 2 Consuls allebei vol imperium

Probleem: welke
wet ging voor,
Edict of Leges?
procedure stemmen in Comita - ging volgens indeling Romeinse leger - ingedeeld volgens
vermogen stemmen per afdeling

ridders + 1e klasse bestond uit 98 van 193 afdelingen.

,Hierdoor bij overeenstemming meerderheid en hoefden lagere afdelingen niet te stemmen




Eerste periode republiek: strijd tussen Patriciers en Plebejers ( Romeinse burgers niet tot Patriciers)

Vier belangrijke rechtsontwikkelingen in strijd:
Naam Eis gevolg
Botsing tussen Plebejers en Patriciers stemmen toe.
Tribuni Plebis (494 patriciers. Pas weer deel nemen Volkstribunen geen imperium, wel veto
V.CHR) aan openbare orde als ze een
eigen magistraat had gekregen
– volkstribunen
(politieke functie)
Plebs wouden dat recht op In 451 V.CHR werden i.p.v. 2 conculs, college van 10 mannen aan hoofd
Lex XII tabularum (450. schrift zou worden gezet- gezet – decemviri.
V.CHR) codificatie.
Beurtelings imperium, gezamenlijk codificatie opstellen Leden gingen
naar Griekste steden om te kijken hoe codificatie eruitzag. Openbaar in
450 V.CHR in 10 tafelenwet. dit was volgens comita niet genoeg. hierop
volOpenbaar in 450 V.CHR aan twaalftafelenwet

probleem: uitleggen regels bleef in handen patriciërs, Plebjers geen
toegang tot deze interpretatio

Gnaeus Flavius openbaarde deze interpretatio. Voortaan eerlijker
proces Secularisering Jurist

Grote invloed op recht in Europa door vaststelling technische begrippen

Hoogste ambt republiek, steeds Tegeneis voor machtsverlies: Patriciers eisten instelling nieuw ambt:
Praetuur door twee personen beklede
(367 V.CHR) consulaat, voortaan bestaan uit De preatuur - leider: Praetor
minstens 1 Plebejer
Hield zich enkel bezig met rechtsbedeling
Wet bepaalde dat besluiten van Wet en plebisciet als synoniem.
Lex Hortensia Plebejers - (plebiscieten) nu
(286. V.CHR) ook golden voor patriciërs Einde machtsstrijd Plebejers en patriciërs


Praetor sprak geen vonnis. Dat deed particuliere burger.

Praetor verwees burgers door naar rechter

Preator had Imperium en vaardigde Edicten uit (AMvB) - golden 1 jaar

opgeschreven op album , geheel van regels: ‘’Het Edict perpetuum’’ – golden voor altijd – wettelijk programma



al snel nam de opvolger preator de edicten van de voorganger ongewijzigd over.

, alleen deze regels golden voor periode van 1 jaar en Preator mocht niet afwijken – legaliteitsbeginsel

ontstaan Preatorisch recht

Dit had drie functies t.o.v. civiel recht:
Ondersteuning Aanvulling verbetering

Praetor hield romeins recht up to date, door edicten af te kondigen die aansloten op keizerrecht

Romeins rijk groeide met niet Romeinse burgers Praetor peregrinus – rechten voor iedereen toepasbaar +-



12 september

H3 Romeins recht p 95 – eind samenvatting

Na dood Caesar Octavianus machtigste man combineren Imperium en Vetorecht van volkstribuun



Start keizerrijk



Adviezen senaat (senaatconsulten) kracht van wet



De facto – wil van keizer was wet

Macht praetor ingeperkt door Jurist Julianus door opstellen ‘’eeuwig durend edict’



Legitimatie uit besluit volk om Imperium aan keizer op te dragen




Edicta Decreta Rescripta

Rechtsregels voor alle onderdanen Vonissen voor een geval Rechtsgeleerd advies voor een geval



Constitutio
alle inwoners van romeinse rijk onder burgerschap



personaliteitsbeginsel beginsel der territorialiteit




juridische advies voor praetor door rechtsgeleerden ging onder keizer Augustus gelden als recht

Reponsum rescriptum
Advies rechtsgeleerde keizer gaf zelf advies
op keizerlijk gezag

, Juridisch advies kreeg vleugels na vaststellen “eeuwig durend edict”, omdat commentaren blijvende
werking hadden.

De combinatie van juridische adviezen en constituties werden chaotisch geheel schreeuw om codificatie

Keizer Justianus
Doel: alleen heersen en romeins rijk (oost/west) herstellen ‘’De wapens en de wetten’’


wetgeving Justianus uit 4 onderdelen
1. Codex Justianus (529):
(Verordeningen afkomstig
Verzameling van eeuwenoude gebundelde constituties van de keizer)


Leges Generales (algemeen geldende wetten) rescripta (beschikkingen)


In verleden meerdere pogingen om leges / constituten (keizerrecht) te bundelen:

Prive juristen hadden sommige van de keizerlijke rechten gebundeld

 codex gregorianu

 codex hermogeniauns

1. tentamenvraag: zijn deze codex codificaties? Nee, geen autoriteit en daardoor uitputtend



Theodosius II wilde ook constituties codificeren (438)

Recht van afgelopen 100 jaar codificeren - als er ouderlijk keizerlijk recht was, gold dat ook.
hierdoor niet volledig.

geen codificatie want ook wetten die niet in het boek stonden konden gelden



Keizer Justianus deed een nieuwe poging ` 7 April 529: Codex Justianus

Opgenomen constituties kregen exclusieve werking daarmee codificatie



Lex Posterior van toepassing – niet opgenomen constituties verloren rechtskracht



 Melding dat Ius een afzonderlijke rechtsbron was: Hierdoor twee vraagstukken getackeld

1. Hoe regels toepassen op gehele volk?
rechtsregels voor 1 persoon kregen algemene werking

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper timlange. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67479 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€5,49  5x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd