Samenvatting van hoofdstuk 2 van het vak 'Positief leefklimaat creëren'. Dit vak wordt gegeven in het 2e jaar van de bachelor Pedagogie van het Jonge Kind te Arteveldehogeschool.
INHOUDSTAFEL – HFST 2 ‘IEDEREEN ONTWIKKELT ZICH SOCIAAL’
inhoudstafel – hfst 2 ‘iedereen ontwikkelt zich sociaal’......................................................................................................1
1. de ander en de ontmoeting..............................................................................................................................................2
2. Sociale ontwikkeling.........................................................................................................................................................2
3. Sociale vaardigheden........................................................................................................................................................3
4. Sociale interacties.............................................................................................................................................................4
krachtgericht observeren.................................................................................................................................................4
observeren en volgen...................................................................................................................................................4
Krachtgericht kijken......................................................................................................................................................5
communiceren met kinderen en jongeren.......................................................................................................................5
de Gordon-methode.....................................................................................................................................................6
Preverbale communicatie.............................................................................................................................................6
5. Sociale rollen.....................................................................................................................................................................7
De relatiewijze..................................................................................................................................................................7
De 10 totemdieren...........................................................................................................................................................7
6. Sociale posities..................................................................................................................................................................8
7. pesten en conflicten.........................................................................................................................................................9
pesten en plagen..............................................................................................................................................................9
inleiding........................................................................................................................................................................9
Daders, slachtoffers, meelopers en toeschouwers....................................................................................................10
Aanpak: een antipestbeleid........................................................................................................................................11
de no-blame methodiek.............................................................................................................................................11
Botsing............................................................................................................................................................................12
inleiding......................................................................................................................................................................12
Conflicten leren oplossen...........................................................................................................................................12
twee Methodieken die helpen.......................................................................................................................................13
Rots & water...............................................................................................................................................................13
life space crisis intervention.......................................................................................................................................14
1
,Hoofdstuk 2 – positief leefklimaat creëren
IEDEREEN ONTWIKKELT ZICH SOCIAAL
1. DE ANDER EN DE ONTMOETING
Belangrijk om te werken enerzijds aan de ontwikkeling ve stevig zelfbeeld vanuit een veilige, zekere, voorspelbare
context en anderzijds aan sociale vaardigheden door confrontatie met het anders-zijn en verandering.
Als volwassene: de ontmoeting met anderen voor het kind mogelijk maken -> eerst id kinderopvang
‘samenzijn is niet voldoende’
- Psychologisch (we hebben een zekere angst voor het onbekende)
- Sociaal-cultureel (categoriseren: er wordt een ‘wij’ en een ‘zij’ gecreëerd)
Going meta
Een overkoepelend perspectief innemen om zo te denken over ons denken en hier bewust van te zijn
- Een vd basisprincipes tijdens de ontmoeting met anderen
- We leren kinderen denken over hun denken, we leren hen reflecteren
Voor oudere kinderen -> filosoferen
- Kinderen hebben originele denkbeelden, de stimulans om deze te uiten ontbreekt vaak
- Als volwassene een speelse vorming van ideeën aan horen
- Praktisch en geen theoretische bezigheid
- Vertrokken vanuit een Socratische houding ‘ik weet dat ik niets weet’
Waarom filosoferen?
- Filosoferen is een groepsgebeuren
- Je leert kinderen nadenken en deze originele gedachten werk je verder uit
- Je leert dus ook de confrontatie aan te gaan met andere gedachten
2. SOCIALE ONTWIKKELING
- Bewustwording van sociale verhoudingen
- Ontwikkelen ve sociale identiteit
- Ontwikkelen van vriendschappen
Wanneer spreken we over vriendschap tss jonge kinderen?
= wanneer 2 kinderen een duidelijke voorkeur voor elkaar hebben gedurende een langere periode
= een wederkerige relatie met uiting tot genegenheid
- Vaak vrienden worden met diegene die op hen lijken (interesses, geslacht… niet huidskleur!)
- Biedt emotionele veiligheid, samen plezier beleven, positief gevoel van eigenwaarde…
Samenspel stimuleren door het organiseren van activiteiten waarbij kinderen moeten samenwerken en wissel
regelmatig qua samenstelling vd groepjes. Ook moet er voldoende tijd en ruimte zijn.
Belangrijk om mee rekening te houden:
- Kleuter
o Besef van goed en fout -> ook schuldgevoelens
o Ontstaan van vriendschappen
o Soms een (tijdelijk) fantasievriendje
- Kinderen van 7 tot 9 jaar
o Erbij willen horen en tegelijkertijd zichzelf leren kennen
o Competitie-element -> zichzelf vergelijken met anderen
- Kinderen van 10 tot 12 jaar
o Vriendschappen op basis van gemeenschappelijke interesses
o Aanpassen aan de groepsnormen en tegelijkertijd zichzelf profileren binnen de groep
o Risico op pestgedrag
2
, Hoofdstuk 2 – positief leefklimaat creëren
Samengevat: sociale ontwikkeling kan je stimuleren door…
- Voldoende ruimte aan kinderen geven om alleen, in duo’s of in groepen te spelen
- Stimuleer samenspel door het organiseren van verschillende soorten activiteiten waarbij verschillende
talenten worden aangesproken
- Wissel regelmatig qua samenstelling vd groepjes
- Wees alert op groepsprocessen op vlak van uitsluiting of pesten
- Zorg voor duidelijke regels en grenzen
3. SOCIALE VAARDIGHEDEN
In iedere groep bij kinderen/jongeren wordt gewerkt aan het aanleren en versterken van…
Rolnemingsvaardigheden
Deelvaardigheden
- Identificeren (perspectieven herkennen en benoemen)
- Discrimineren (oordelen of 2 perspectieven gelijk of verschillend zijn)
- Differentiëren (begrijpen dat meerdere personen andere perspectieven aannemen)
- Vergelijken (gelijkenissen en verschillen tss perspectieven verwoorden)
- Zich verplaatsen (perspectieven van anderen afleiden en verwoorden)
We starten met het werken rond basisgevoelens. Het kunnen herkennen vd gevoelens speelt een belangrijke rol. Ook
het zien op welke manier we verschillen is belangrijk. Een volgende stap hierbij is het differentiëren: zien waarin we
verschillen en waarin we gelijk zijn.
Zelfcontrolevaardigheden
- Zich aan groepsregels en afspraken houden
- Beurt afwachten
- Omgaan met woede en frustratie op een sociaal aanvaardbare manier
- Weerstaan aan verleiding en groepsdruk
- Zich ontspannen
Als we rustig zijn, kunnen we ook beter een probleem oplossen
Probleemoplossingsvaardigheden
Volgende stappen herkennen en toepassen:
1. Probleemsituaties herkennen en verwoorden
2. Verschillende oplossingen bedenken bij het probleem
3. Verschillende oplossingen afwegen en 1 uitkiezen
4. Gekozen oplossing uitvoeren
5. Verwoorden of het probleem is opgelost
Werken met stop-denk-doe methode = 3 stapjes voor probleemoplossend denken
3 vingerpopjes = hulpmiddel om kinderen te helpen kiezen
- De tovenaar vraagt ‘kan dit wel? Is het haalbaar?’
- De clown vraagt ‘is iedereen nu blij?’
- De uil vraagt ‘is het probleem nu opgelost?’
Vaardigheden tot samenspelen en -werken
- Naar elkaar luisteren
- Zich aan de spelregels houden
- Materiaal delen
- Rekening houden met elkaar
- Op een efficiënte en positieve wijze ie groep aansluiten
- Elkaar helpen, aanmoedigen, troosten en complimenten geven
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jananijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
