Inleiding ..................................................................................................................................................................... 2
Doelen en Evaluatie .................................................................................................................................................... 3
Soorten doelen en soorten evaluaties ..................................................................................................................... 4
Kwaliteitsvolle doelen en kwaliteitsvolle evaluatie................................................................................................... 8
Leertaken en leerinhouden ........................................................................................................................................ 10
Selecteren en orderen .......................................................................................................................................... 10
Soorten leertaken en leerinhouden. ...................................................................................................................... 11
Werkvormen en media/technologie ........................................................................................................................... 12
Belang van werkvormen en media ........................................................................................................................ 12
Soorten werkvormen ........................................................................................................................................... 12
Recente Ontwikkelingen............................................................................................................................................ 19
Besluit...................................................................................................................................................................... 19
,Inleiding
- In deze module van uitgegaan dat het bereiken van een leerresultaten primair het resultaat is van de
leeractiviteiten van lerenden.
- Het is enerzijds het doelgerichte karakter van onderwijs en anderzijds de vaststelling dat die doelen veelal niet
door de lerende zelf worden bepaald.
- Niet alle leeractiviteiten en leerresultaten worden even sterk gewaardeerd in het onderwijs. -> er wordt gewerkt
met specifieke doelen
Onderwijzen
- Omschreven als “het geheel aan maatregelen en interventies die in een leeromgeving worden genomen om het
leerproces van lerenden doelgericht te ondersteunen.”
- Het beoogt leeractiviteiten uit te lokken die de lerende zullen helpen om het leerresultaten, zo vlot en
kwaliteitsvol te kunnen uitvoeren.
Om dit tot succes te brengen, is er nood aan een systematisch ontwerp, die goed op elkaar afstemmen van de verschillende
bouwstenen!
Enkele overwegingen bij het omschrijven van onderwijzen.
- Onderwijzen hoe noodzakelijk geen persoon aan verbonden zijn. (Bv. Leerkrachten, …) het is een veeleer een
functie of verschillende functie die worden opgenomen door verschillende personen of instanties. Ook door
materiele hulpmiddelen (bv. Handboek, video, tablet…)
- Er zijn verschillende alternatieven in het onderwijsfuncties. In de omschrijving spreken ze niet direct van leraren
of docenten voor deze reden.
➔ In het thuisonderwijs zijn ouders of voogd die de rol op zich nemen.
➔ Ook leerlingen onderwijzen zichzelf.
➔ De school neemt maatregelen om het leren te ondersteunen of mogelijk te maken (bv. Planning van de
vakken.)
➔ Op microniveau onderwijst het handboek ook, al dan niet gekoppeld aan allerhande elektronische
hulpmiddelen. -> Het handboek heeft oefeningen, informatie en allerhande hulp om die het doel hebben om
te leren uit te lokken.
➔ In LO, kan de onderwijsfunctie door een leerkracht opgenomen worden maar ook door een taakkaart of
tablet. (Meer en meer worden onderwijsfuncties opgenomen door digitale hulpmiddelen.)
➔ Bij andere onderwijsaanbieders staat zelf de onderwijsgevende centraal maar de digitale leeromgeving die
zo veel mogelijk onderwijsfuncties opneemt.
Het leerplatform moet het leren van de lerenden ondersteunen door informatie aan te reiken, oefenkansen te bieden, het
gesprek te stimuleren enz.
- In de omschrijving staat het doelgerichte of intentionele karakter centraal. Het leren gebeurt ook voortdurend
incidenteel, zonder de expliciete bedoeling iets te leren. (Bv. Leren spreken, voedselvoorkeuren leren kennen,
mensen leren kennen.) Dit vindt op continu plaats in het onderwijs het incidenteel leren.
➔ Het incidenteel leren = unintended curriculum. Het is een vorm van leren waar er op subtiele wijze wordt
geleerd, zonder dat er noodzakelijkerwijs expliciet door een leerkracht iets wordt gezegd. Dit vindt continu
plaats, toch wordt het niet centraal geplaats in het onderwijs.
- Leeromgeving wordt in de omschrijving letterlijk naar de fysieke of virtuele omgeving waarbinnen het leren
plaatsvindt. Leren verloopt niet in het abstracte, maar is steeds gesitueerd plaats in een specifieke context. Bv.
Scholen, bedrijven enzo.
➔ We spreken van onderwijzen wanneer in deze contexten inspanningen worden geleverd om het leren van de
lerenden te ondersteunen.
➔ Door maatregelen te nemen wordt in het onderwijs getracht de kans te maximaliseren dat lerenden de
beoogde doelen bereiken. Dan wordt de leeromgeving een onderwijsleeromgeving.
Deze omschrijving van het onderwijs is bewust breed. Onderwijzen verwijst naar het geheel van maatregelen en
interventies dat erop gericht is doelgericht leren te ondersteunen ongeacht de context waarin dit gebeurt en wat er geleerd
wordt.
De maatregelen kunnen zich situeren op -> Macroniveau (beleidsniveau)
->Het Mesoniveau (instellingsniveau)
, ->Microniveau (interactieniveau)
Het microniveau -> de aandacht gaat naar concrete interacties tussen onderwijsgevenden en lerenden.
➔ Het wordt echter duidelijk dat deze microprocessen verlopen binnen de grenzen van mogelijkheden die op
macro- en mesoniveau tot stand worden gebracht.
Drie groepen van bouwstenen te onderscheiden.
1. Doelen en evaluatie
2. Leertaken en leerinhouden
3. Werkvormen alsook media/ technologie
Figuur 1: Bouwstenen van onderwijzen in kun onderlinge samenhangIn deze module zullen de verschillende bouwstenen
besproken worden. Het wordt duidelijk dat ze onderlinge afstemming van groot belang is.
➔ Onderwijzen is een context
gebonden fenomeen.
➔ Een analyse van die context en
dan in bijzonder in de beginsituatie is
belangrijk.
De beginsituatie = is de stand van zaken voor het onderwijs van start gaat.
➔ Onderdelen van beginsituatie is onder meer: materiele infrastructuur, de organisatie waarop bij het
onderwijzen een beroep kan worden gedaan, schoolboeken, pedagogische visie, kenmerken van de groep,
kenmerken van de docenten.
➔ Een goeie beginsituatie bij wie de lerende zijn zal helpen om leeractiviteiten uit te lokken en hun in staat
stellen om de doelen te realiseren.
Doelen en Evaluatie
Doelen sturen het onderwijzen.
Evaluatie -> verstaan we alle inspanningen die erop gericht zijn na te gaan of de doelen worden gerealiseerd.
➔ Het wordt ook gebruikt om na te gaan of in het onderwijs de doelen wel op kwaliteitsvolle wijze worden
nagestreefd.
➔ Evaluatie zijn alle inspanning tot betrekking van de opvolging, rapportering, bespreking van de mate waarin
onderwijs het realiseren van doelen ondersteunt.
Doelen en Evaluatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
➔ Doelen bepalen in principe wat er dient te worden geëvalueerd.
➔ De evaluatie is afgestemd op de doelen en operationaliseert deze.
➔ Soms kan alleen uit de evaluatie worden achterhaald wat de doelen zijn.
➔ De evaluatie bepaalt dan eigenlijk wat er de facto wordt nagestreefd.
➔ Uit onderzoek blijkt dat lerende zich in hun leeractiviteiten richten op de evaluatie. (eerdere dan op de
doelen)
De terugkoppeling of feedback maakt integraal deel uit van de evaluatie.
➔ Deze feedback kan onder meer gegeven worden door onderwijsgevende, een handboek of computer of
medeleerlingen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper reniekemeyfroot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.