Religie, zingeving en levensbeschouwing
1 Wetenschap, technologie en de zingevende interesse ....................................................................... 2
1.1 Wetenschap, betekenis, leefwereld ............................................................................................. 2
1.2 De zingevende, cognitieve en manipulatieve interesses van de mens....................................... 2
1.3 Conclusie ........................................................................................................................................ 3
2 Religie, zingeving en wetenschap ......................................................................................................... 4
2.1 Hoe religie te begrijpen? ............................................................................................................... 4
2.2 Hoe staat het met religie? ............................................................................................................. 5
2.3 Kan religie redelijk zijn? ................................................................................................................. 5
3 Woede en straf....................................................................................................................................... 7
3.1 Inleiding .......................................................................................................................................... 7
3.2 Definities van woede ..................................................................................................................... 7
4 Retributie, rehabilitatie en herstelrecht ............................................................................................. 10
4.1 Rehabilitatie en vergelding.......................................................................................................... 10
4.2 Herstelrecht en vergelding .......................................................................................................... 11
5 De goddelijke en menselijke wet ........................................................................................................ 12
5.1 De goddelijke wet in de bijbel ..................................................................................................... 12
5.1.1 In Hebreeuwse bijbel .......................................................................................................... 12
5.1.2 Nieuw Testament ................................................................................................................ 13
5.2 Thomas van Aquino over de goddelijke en de menselijke wet ................................................. 15
5.3 Een korte historische noot .......................................................................................................... 15
6 Euthanasie: zingeving, levensbeschouwing, recht en politiek .......................................................... 17
1
,1 Wetenschap, technologie en de zingevende interesse
1.1 Wetenschap, betekenis, leefwereld
• Edmund Husserl (1859-1938)
• Leefwereld = intersubjectief, persoonlijk, betekenisvol
• Wetenschap
o Vertrekt van leefwereld
o Maakt abstractie van leefwereld (bv dood lichaam)
▪ Subject-object
▪ Afstandelijkheid
▪ Onpersoonlijk
o Is tijdelijke opschorting van normale omgang met leefwereld
o Keert terug naar leefwereld
• Relatie van wetenschap tot leefwereld?
o Een meer wetenschappelijke leefwereld?
o Autonome leefwereld?
• Redelijkheid en rationaliteit (bv vrienden maken dmv enquete: is rationeel, past in wetenschap
maar is niet passend in leefwereld)
1.2 De zingevende, cognitieve en manipulatieve interesses van de mens
• Teksten online
• 3 interesses van de mens
o Cognitief (verlangen naar kennis)
o Manipulatief (bv vrienden zijn voor notities)
o Zingevend (relaties omdat ze zinvol zijn)
• Zingevend en cognitief
o Stelling 1: er zijn activiteiten in ons leven die lijken te gaan over cognitieve interesse, maar
die eigenlijke fundamenteel over zingeving gaan
▪ Spreken met elkaar: doen we dit om kennis te vergaren?
▪ Vraag ‘hoe gaat het met jou?’: niet echt kennis, eerder zingeving => inhoud heeft
geen betekenis
o Stelling 2: op domein van zingeving bestaat redelijkheid en onredelijkheid. Wat redelijk en
onredelijk is, is echter niet hetzelfde als wat vanuit cognitief oogpunt rationeel en
irrationeel is
▪ Geïnteresseerd in kennis op de vraag: word ik bedrogen?
▪ Rationeel: privédetective inhuren
▪ Dit is echter niet redelijk in de leefwereld
o Stelling 3: wetenschappelijke (cognitieve) bevindingen, zijn vaak slechts van relatief belang
voor zingevende relaties in de leefwereld
▪ Liefde en chemie
- Aantrekkingskracht heeft te maken met feromonen
- Betekenis voor leefwereld = nihil
- Als we dit zouden manipuleren => wel belangrijk
▪ Straf
- Jan Verplaetse: we weten dat mensen machines zijn, zonder vrije wil =>
een kapotte machine straft men niet maar repareert men
2
, - Richard Dawkins: moet het cognitieve onze leefwereld
veranderen/beïnvloeden, zoals bv stoppen met straffen maar
maatregelen opleggen
o Cognitieve interesse maar weinig invloed op zingevende (bv schilderij: het is maar verf =>
irrelevant)
• Zingevend en manipulatief
o Stelling 1: er zijn zaken in ons leven die lijken te gaan over onze manipulatieve interesse
maar eigenlijk fundamenteel over zingeving gaan (en die niet kunnen bereikt worden door
manipulatief handelen)
▪ Zoeken naar geluk
- Geluk bereiken door manipulatieve impulsen
- Alles zou binnen controle liggen => is niet geluk, essentie van geluk is dat
we het niet kunnen hebben + erkenning van mensen
- Ideaal = geluksmachine => willen we dit? Manipulatief handelen = ja;
zingevend handelen = nee
▪ Zoeken naar erkenning en waardering
o Stelling 2: focus op manipulatieve interesse kan uiteindelijk zingevende aantasten
▪ Bv blijkt dat vriendschap enkel was om notities te fixen
▪ Bv burgerschap => referendum om kernafval in gemeente te stockeren
- Eerste referendum: 50% stemde in (zingevend)
- Tweede referendum (er wordt geld aangeboden): 25% stemde in
(manipulatief)
1.3 Conclusie
• Zingeving vs andere interesses
• Mysterie vs probleem
o Probleem kan je oplossen
o Zingeving heeft te maken met perplexiteit (verwondering)
• Betrokkenheid vs afstandelijkheid
o Men gebruikt vaak intuïtie
o Het heeft te maken met geraakt worden door de dingen, gevoelig zijn voor bepaalde
waardevolle zaken, eerder dan met nuchtere kennis
• Afhankelijkheid vs controle: het heeft te maken met zaken die noodzakelijkerwijs buiten onze
controle vallen
• Traditie vs innovatie: in omgang met issues gebruiken we culturele en traditionele elementen =>
gebruik hiervan is niet rationeel te verantwoorden
• Manipulatief is meer eroderend voor zingevend dan cognitief
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper yankameeus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
