Pathologie:
Urologie:
Definities:
à De nefrologie is een subspecialisme van de inwendige geneeskunde dat zich bezighoudt met de nierpathologie,
waarbij medicamenteuze behandeling of behandeling via dialyse de optie is.
à De urologie is een heelkundige discipline die zich richt op de pathologie van de urinewegen van nier tot urethra
(voor man en vrouw) en de mannelijke geslachtsorganen, waarbij chirurgie een optie van behandelen is.
Symptomen van nier- en urineweglijden:
à Polyurie: verhoogde urineproductie (>2 l/d)
ð Polydipsie (zowel oorzaak als gevolg) -> veel dorst dus veel drinken
ð Diuretica gebruik
ð Chronisch nierfalen
ð Diabetes mellitus
!! veel examenvragen over medicatie namen !!
à Oligurie: verminderde urineproductie (<0,4 l/d)
ð Vb. Deshydratatie
à Anurie: afwezige urineproductie
ð Vb. Acute nierinsufficiëntie
à Nycturie: ‘s nachts opstaan om te wateren
ð Polyurie
ð Prostatisme -> vergrootte blaas
à Pollakisurie (frequency): frekwent plassen van kleine hoeveelheden (≠ polyurie!)
ð Vb. cystitis -> blaasontsteking (meer bij vrouwen dan manne, urethra bij vrouwen korter waardoor kiemen
sneller naar binnen kunnen gaan)
o Medicatie bij cystitis = furadentine (ontsmettingsmiddel) EXAMENVRAAG!!!!!
à Urgency: plots en dringend moeten plassen, gevolg van blaasirritatie.
ð Vb. cystitis
à Dysurie: pijn bij mictie
ð Vb. cystitis
à Lendenpijn:
ð Vb. acute pyelonefritis, urolithiase
à Nierkoliek: zeer hevige koliekpijn in lendenstreek, uitstralend naar genitaliën
ð = nierstenen -> buscopan geven (EXAMEN VRAAG!!!!)
ð Vb. urolithiase
à Hematurie: bloed bij de urine
ð Vb. glomerulonefritis, blaastumor
ð Bloed zichtbaar -> probleem bij urethra/blaaskoliek, onzichtbaar bloed in urine -> probleem bij nierbekken.
Testen door urineonderzoek of dipsticks
à Urineretentie: geen volledige lediging blaas na plassen
ð Vb. benigne prostaathypertrofie (BPH) -> goedaardige zwelling vd prostaat
à Zwakke straal & moeilijke start: wijzen op urethrale obstructie
ð Vb. BPH
1
,à Nadruppelen: urine blijft in de urethra achter na mictie
ð Vb. Urethradivertikel of blaashalsstenose
à Incontinentie: onvrijwillig urineverlies
Onderzoeksmethoden in de urologie:
à Klinisch onderzoek
à Urineonderzoek
à Bloedonderzoek
à Zaadstaal
à Medische beeldvorming
à Urodynamisch onderzoek
à Endoscopie
1. Klinisch onderzoek:
à Genitaal onderzoek
à Abdominaal onderzoek: aanwezigheid van globus?
à Nierslagpijn
ð DD/ lumbale (spier)pijn
à Rectaal toucher
2. Urineonderzoek:
à Goede afname essentieel
à Man:
ð Glans penis ontbloten (voorhuid naar achter schuiven)
ð Middelste deel urine opvangen (MIDSTREAM)
à Vrouw:
ð Labia spreiden met 1 hand
ð Middelste deel urine opvangen (MIDSTREAM)
Juist bij soa of chlamidia geen midstream -> zit bij uiteinde urethra, waardoor als je midstream zou doen de helft vd
bacteriën verloren gaan
à Welke portie?
ð Gewoon staal: enkel nuttig voor cytologisch onderzoek
ð Eerste staal: bij man belangrijk voor urethrale afwijkingen (Chlamydia-infectie)
ð Midstream: belangrijk voor onderzoek blaas
ð Urineportie na prostaatmassage: om ontstekingscomponent in de prostaat terug te vinden
à Kinderen: opvangen urine als mogelijk (‘clean catch’ / ‘midstream’) na reinigen met water, event. plaszakje (meer
contaminatie)
à Alternatieven:
ð Blaaskatherisatie
ð Blaaspunctie: vrij agressief, CAVE hematurie
ð Verblijfskatheter: langs de poort
2
, à Verschillende onderzoeken:
ð Inspectie: troebel à wbc (bacteriën)
ð Dipstick:
o Hematurie -> bloed
o Proteïnurie -> eiwitten
o Glucosurie -> glucose
o Nitrieten à infectie (aanw.h. bacteriën)
o Zwangerschapstest
ð Sediment (na centrifugatie): RCB, WBC, cilinders (uit niertubuli)
ð Kweek à bij kinderen <12j noodzakelijk vr D/
ð Antibiogram
3. Bloedonderzoek:
à Verschillende parameters correleren met nierfunctie:
ð Creatinine = afvalstof v/h spiermetabolisme à verwijderd via urine
ð Creatinineklaring (Bloed+24u-urine) à vermogen niet om bloed te zuiveren
ð GFR = glomerulaire filtration rate (berekend uit bloedcreatinine+lft.+geslacht) (niet kennen)
ð Ureum = afbraakproduct eiwitten (lever)
à Verhoogd bloedcreatinine bij:
ð een ontsteking in de nier (glomerulonefritis, pyelonefritis) t.g.v. een bacteriële infectie
ð beschadiging van niercellen door vergiftiging (inname van een schadelijke stof) of als bijwerking van een
geneesmiddel
ð een auto-immuunziekte
ð als gevolg van processen die de afvoer van urine hinderen: prostaatziekte, nierstenen
ð een verminderde doorbloeding van het nierweefsel (door shock, uitdroging, hartfalen, vaatziekte en
complicaties van diabetes)
ð een tijdelijke verhoging treedt op bij spierbeschadiging, vb. door trauma.
Contrastoffen zijn nefrotoxisch -> restproduct in nieren beschadigen
à Verschillende parameters correleren met nierfunctie
ð Electrolyten ( Na, K, P, ..) = aspecifiek
ð Albumine à verlaagd door verlies
ð Calcium / urinezuur à stenen
ð PSA (=prostaatspecifiekantigen) à prostaattumoren D/ en effect v R/
4. Zaadstaal (semen, sperma):
à Normaal zaadstaal:
ð 2ml en meer in volume
ð Neutrale ph van 7,2
ð Sperma:
o tenminste 20 milj per ml
o 50% hiervan beweeglijkheid vertonen Of 25% goede beweeglijkheid
o 15-20% vd zaadcellen normale morfologie
à Vooraf 3 dagen sexuele onthouding
à Eerst urine lozen
à Zaadstaal opvangen door masturbatie
à Volledig staal opvangen
à Potje afsluiten en direct naar labo brengen
à Transport: tegen lichaam houden
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper febeboeren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.