Inhoud
0 Inleiding ..................................................................................................................................................................... 4
0.1 Wat is arbeidsrecht ........................................................................................................................................... 4
0.2 Ontstaan van het arbeidsrecht ......................................................................................................................... 4
1 Juridische tewerkstellingsvormen............................................................................................................................. 5
1.1 Eigen baas of niet .............................................................................................................................................. 5
1.2 Arbeidsovereenkomst of statuut ...................................................................................................................... 5
2 Aan de slag ................................................................................................................................................................ 6
2.1 Starten als zelfstandige ..................................................................................................................................... 6
2.2 Werken bij de overheid..................................................................................................................................... 6
2.3 Werken als werknemer ..................................................................................................................................... 7
2.4 De aanwerving .................................................................................................................................................. 7
2.5 Het contract ...................................................................................................................................................... 8
3 De arbeidsovereenkomst .......................................................................................................................................... 9
3.1 Het gezagselement............................................................................................................................................ 9
3.2 Soorten arbeidsovereenkomsten ................................................................................................................... 11
3.2.1 Naargelang de aard van het werk ........................................................................................................... 11
3.2.2 Naargelang de duur van de overeenkomst ............................................................................................. 12
3.2.3 Naargelang de omvang van het werk ..................................................................................................... 15
3.3 Inhoud van de arbeidsovereenkomst ............................................................................................................. 17
3.3.1 Contractsvrijheid ..................................................................................................................................... 17
3.3.2 Vaak voorkomende bedingen ................................................................................................................. 17
3.3.3 Verboden bedingen................................................................................................................................. 18
4 Collectief arbeidsrecht ............................................................................................................................................ 18
4.1 Het sociaal overleg .......................................................................................................................................... 18
4.1.1 De syndicale of vakvereningingsvrijheid ................................................................................................. 18
4.1.2 De actoren van het sociaal overleg ......................................................................................................... 19
4.1.3 De organen van het sociaal overleg ........................................................................................................ 20
4.2 De collectieve arbeidsovereenkomst .............................................................................................................. 22
4.3 Het arbeidsreglement ..................................................................................................................................... 24
4.4 De hiërarchie van de sociale rechtsbronnen .................................................................................................. 26
5 Uitvoering van de arbeidsovereenkomst ................................................................................................................ 26
5.1 Verplichtingen van de partijen........................................................................................................................ 26
5.1.1 Verplichtingen van de werknemer.......................................................................................................... 26
5.1.2 verplichtingen van de werkgever ............................................................................................................ 27
5.2 Aansprakelijkheid van de partijen................................................................................................................... 28
5.2.1 Aansprakelijkheid van de werknemer..................................................................................................... 28
5.2.2 Aansprakelijkheid van de werkgever ...................................................................................................... 28
, Arbeidsrecht
0 Inleiding
0.1 Wat is arbeidsrecht
SOCIAAL RECHT
ARBEIDSRECHT SOCIALEZEKERHEIDSRECHT
Arbeidsrecht =
• Privaatrecht (onderlinge relaties tussen burgers → arbeidsverhoudingen)
• Uitgangspunt: burgers kunnen in alle vrijheid en als gelijkwaardige partijen met elkaar juridisch
afdwingbare ovk’en sluiten.
• Macht van de werkgever afnemen
• Uitzonderingsrecht (wijkt af van het burgerlijk recht)
• Bschermend recht voor de werknemer
Onderscheid
• INDVIDUEEL ARBEIDSRECHT = rechtsregels m.b.t. contouren waarin ovk’en mogen gesloten worden;
verplichtingen voor werkgever en werknemer; preventieve beschermingsregel. Het gaat om de relatie
werknemer – werkgever.
• COLLECTIEF ARBEIDSRECHT = op welke wijze en in welke mate kunnen werknemers als groep in overleg
treden en inspraak krijgen.
Nuance contractvrijheid
• Veel van dwingend recht = regels waarbij men niet mag afwijken bij het opstellen van een ovk.
• Collectief arbeidsrecht = eigen/extra bron van recht (collectieve afspraken waaraan men individueel ook niet
kan ontsnappen)
Socialezekerheidsrecht =
• Publiekrecht (verhouding burger – overheid)
• Rechten op sociale zekerheid die de burger kan inroepen of opeisen tegenover de overheid ingeval van
“sociale risico’s”.
• Eenzijdige, dominantie van de overheid
0.2 Ontstaan van het arbeidsrecht
Geschiedenis
• Loonarbeid:
o Sinds 19e eeuw: opkomst industrieel-kapitalistische productiewijze
o Principe burgerlijk recht: gelijkheid en vrijheid → contractvrijheid
o REALITEIT: loonarbeid enige bron van inkomen = positie van onafhankelijkheid = geen
onderhandeling.
• De sociale quaestie:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elien11decloedt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.