Deel 1: basiskennis.................................................................................................................................................................... 3
Wat is agressie en grensoverschrijdend gedrag?............................................................................................................................ 3
Het bos en de bomen: woorden voor agressie en grensoverschrijdend gedrag......................................................................... 3
Door welke ogen kijken we: een weloverwogen definitie .......................................................................................................... 4
Onze kijk op agressie....................................................................................................................................................................... 5
Uitgangspunt 1: structurele veiligheid naast relationele veiligheid ............................................................................................ 5
Uitgangspunt 2: een basishouding van ‘zorgdragende begrenzing’ ........................................................................................... 6
Uitgangspunt 3: agressie is ‘A x C’ ............................................................................................................................................... 8
Uitgangspunt 4: agressie is taal................................................................................................................................................... 9
Hoe ziet agressie eruit? ................................................................................................................................................................... 9
Een zevenkoppige draak! ............................................................................................................................................................ 9
Agressie gevierendeeld: vier uitingsvormen van agressie .......................................................................................................... 9
Feiten en cijfers ............................................................................................................................................................................. 10
Monsters en nimfen: hardnekkige mythes ............................................................................................................................... 11
De harde feiten: agressie gemeten en geteld ........................................................................................................................... 11
Op de loer: kijk, luister en meet wat er gebeurt ....................................................................................................................... 11
Kijk uit: de relativiteit van cijfers ............................................................................................................................................... 12
Bronnen van agressie (3) .............................................................................................................................................................. 12
Frustratieagressie: agressie ten gevolge van frustratie ............................................................................................................ 12
Instrumentele agressie: agressie om iets te verkrijgen ............................................................................................................. 13
Bijzondere vorm: agressie vanuit ongelijke machtsverhoudingen............................................................................................ 13
Agressie vanuit innerlijke processen bij de agressor................................................................................................................. 14
Besluit........................................................................................................................................................................................ 14
Agressie en het lichaam ................................................................................................................................................................ 14
Je lichaam, een keten van reacties ............................................................................................................................................ 15
Je lichaam, een bron van informatie ......................................................................................................................................... 16
Stress hanteren ......................................................................................................................................................................... 17
Deel 2: aanpak ........................................................................................................................................................................ 17
Grenzen hanteren ......................................................................................................................................................................... 17
Wat is een grens? ...................................................................................................................................................................... 17
Je grenzen voelen ...................................................................................................................................................................... 17
Grenzen trekken ........................................................................................................................................................................ 18
Grenzen verschuiven ................................................................................................................................................................. 18
Grenzen en je team ................................................................................................................................................................... 18
Strategieën om met agressie om te gaan ..................................................................................................................................... 19
Een strategie kiezen .................................................................................................................................................................. 19
Kalmeren of de-escaleren ......................................................................................................................................................... 19
Confronteren als stategie .......................................................................................................................................................... 21
Hulp halen als strategie ............................................................................................................................................................. 22
Met humor reageren ................................................................................................................................................................. 23
Verwarring als strategie ............................................................................................................................................................ 23
Vermijden en negeren als strategie .......................................................................................................................................... 23
Tegenagressie............................................................................................................................................................................ 23
Het laatste redmiddel: fysieke zelfbescherming of zelfverdediging ......................................................................................... 23
Het cyclische verloop van een agressie-incident ........................................................................................................................... 24
1
, De meerwaarde van het crisisontwikkelingsmodel .................................................................................................................. 24
Het crisisontwikkelingsmodel in fasen ...................................................................................................................................... 24
Aandachtspunten bij het gebruik van het crisisinterventiemodel ............................................................................................ 29
Impact, nazorg en herstel ............................................................................................................................................................. 30
Agressie als schokkende gebeurtenis ........................................................................................................................................ 30
ICOBA: preventiepiramide ........................................................................................................................................................ 30
Opvang na agressie ................................................................................................................................................................... 31
Herstel na agressie .................................................................................................................................................................... 32
SAM: STEUNPUNT MENS EN SAMENLEVING............................................................................................................................ 33
Bewuster omgaan met vrijheidsbeperkende maatregelen ........................................................................................................... 33
Definities en begrippenkaders VBM.......................................................................................................................................... 33
Uitgangspunten ......................................................................................................................................................................... 33
2
, Crisishantering
Deel 1: basiskennis
Wat is agressie en grensoverschrijdend gedrag?
- Geweld en agressie schaadt relaties, ondermijnt zelfvertrouwen en gezag, haalt de groepsdynamiek onderuit, verzuurt de
samenwerking en het samenleven en ontwricht organisaties en gemeenschappen.
ð Voorkomen vraagt integrale aanpak, oefening en training
ð Omgaan met escalaties en zorgdragen voor herstel vraagt openheid, deskundigheid, moed, tijd …
Het bos en de bomen: woorden voor agressie en grensoverschrijdend gedrag
- Agressie kan vele vormen aannemen.
ð Kan gaan om subtiele intimidatie tot het gebruik van brute, fysieke kracht.
GEWELD BINNEN GEZINNEN EN RELATIES:
- Partnergeweld
- Intrafamiliaal geweld
- Huiselijk geweld
- Eergerelateerd geweld
- Kindermishandeling
- Oudermishandeling
- Stalking
- Gaslighting
o Vorm van manipulatie die als doel heeft mensen te laten twijfelen aan het eigen gezonde verstand door de werkelijkheid
ronduit te ontkennen.
o Duikt vaak op bij huiselijk geweld.
- Intergenerationeel geweld
NIEUWE MAATSCHAPPELIJKE PROBLEMEN GENEREREN VAAK NIEUWE BEGRIPPEN:
- Sextortion
o Afpersen van meestal jonge meisjes die eerder werden overtuigd om voor de webcam te strippen en achteraf met die
naaktbeelden gechanteerd worden.
- Grooming
o Benaderen en contact leggen met kinderen door een pedofiel met doel het mogelijk maken van seksueel contact.
- Steaming
o Groepsgewijs met geweld afpersen, vooral onder jongeren.
- Mobbing
o Systematisch uitsluiten en pesten van een individueel groepslid.
- Happy slapping
o Verschijnsel waarbij willekeurig persoon door een groepje in elkaar geslagen wordt. Meestal wordt dat op film vastgelegd.
De beelden worden vaak op internet geplaatst, waarbij de filmers pronken met hun daden.
- Cyberbullying
o Containerbegrip voor het lastigvallen van iemand anders via diverse internettools.
- Gendergerelateerd geweld
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper louisemarievanhoeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
