Deel 2 – Ondersteuning en begeleiding van
personen met een handicap
Ondersteunen van leer- en ontwikkelingsprocessen
➔ Leerstof vooral toegepast op personen met een verstandelijke beperking
➔ Stilstaan bij een aantal theoretische types, zelf voorbeelden aan koppelen
1. Interactionele benadering
➔ Zowel individu- als contextgebonden factoren hebben een invloed op leren en ontwikkelen
➔ Bij ondersteuning inzetten op outcomes op beide vlakken.
Individugebonden factoren
Redenen van problemen:
• door geringer leervermogen minder spontaan leren
• beperkte (meta)cognitieve vaardigheden: zoals plannen, organiseren en nadenken
over handelen. Hierdoor trager leren. Persoon gaat proberen maar zonder
beredeneerd plan. Weinig oplossingsvermogen.
• beperkte verbale vaardigheden: bv. abstracte begrippen zoals gisteren en morgen.
• aandachts- en geheugenproblemen
• bijkomende beperkingen: bv. sensorische of motorische beperking.
• vooral taak extrinsieke motivatie: en weinig intrinsiek gemotiveerd, minder
gemotiveerd zijn gaat leerproces minder spontaan gebeuren. -> link omgeving
Orthopedagogiek Handicaps lesnotities A-C B| 2022-2023 p. 1/8
, Verwachte outcomes:
• autonomie en zelfstandigheid verhogen: heel belangrijk! Ook bij ernstige beperking
inzetten om de zelfstandigheid die mogelijk is. Gevoel iets te kunnen is zeer belangrijk.
• ontwikkeling stimuleren op verschillende vlakken
• gevoel van competentie en eigenwaarde verhogen
• voorbereiden op een zo gewoon mogelijk leven in de samenleving = adaptief gedrag:
kernkenmerk voor het vast stellen van een verstandelijke beperking
= verzameling zelfredzaamheid, communicatie en sociale vaardigheden (op welke
manier in contact treden, hoe gevoelig voor oplichting,…)
• (gebruik van) inzicht, kennis en vaardigheden vergroten op verschillende domeinen
Contextgebonden factoren
Redenen van problemen:
• vermijdingsgedrag en gebrek aan zelfvertrouwen omwille van veelvuldige
faalervaringen: link met motivatie. Vaak zien we het ontstaan van vermijdingsgedrag,
blijven in de comfortzone. Comfort-stretch-paniczone: personen met een beperking
gaan veel te vaak in paniczone dus blijven na een tijdje in comfortzone.
• foutieve instructieprocedures: te snel, te moeilijke woorden,…
• aangeleerde hulpeloosheid door stereotiepe en lage verwachtingen: persoon
onderschatten en te weinig stimulerende omgevingen aanbieden. Komen voort uit
een stereotype beeld over mensen met een beperking. Blijven afhankelijk van
andere.
➔ Zowel te hoge als te lage verwachtingen zijn een beperking
• onvoldoende kansen om adequate oplossingsstrategieën te leren
Verwachte outcomes
• kwaliteit van de interactie verbeteren: hierin zitten heel veel leerkansen in, daarom
verbeteren. Bv. sensitieve responsiviteit= hoe goed slaag je erin om de signalen van
kinderen te herkennen en er gepast op te reageren.
• stimulerende ervaringen bieden aan kind om zoveel mogelijk kansen tot leren te
bieden
• adequate instructiestrategieën hanteren -> belangrijke reflectie die we moeten
maken: begrijpt de persoon ons?
• positieve en adequate verwachtingen stellen in kind
• leefomgeving afstemmen op noden van kind
Orthopedagogiek Handicaps lesnotities A-C B| 2022-2023 p. 2/8
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anne-catherinebruynbroeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.