Orgaanfysiologie Eggermont
Hoofdstuk 4: mechanica vd ademhaling
4.1 Basisbegrippen
Functies vd luchtwegen
- ademhaling: gasuitwisseling van O2 en CO2 tussen lucht en bloed
- spraak (ontstaat in larynx: lucht over stembanden)
- homeostase: regeling vd pH → samen met nier
→ pHe (extracellulair): bij uitademen CO2 uit lichaam = zuur uit lichaam
- bescherming: verwijderen ingeademde partikels
→ epitheel bedekt met slijmtapijt
→ ciliaire activiteit: slijmtapijt → keel
Ademhaling = gasuitwisseling tssn lucht, bloed en weefsels
1. ventilatie: bewegen van lucht in en uit de longen
→ V: luchtstroom/debiet = volume lucht getransporteerd per tijdseenheid
→ ΔP: drukverschil (PA-PB) = drijvende kracht
→ R: weerstand vd luchtwegen
2. gasuitwisseling (O2,CO2) in longen
→ moleculaire diffusie van gas door alveolaire wand
→ bepaald door opp, afstand, verschil in partiële druk en opl. gas
→ opname in bloed van O2 en afgave van CO2
3. transport van gassen in het bloed
→ volumetransport door pompwerking vh hart
→ onder verschillende vormen: in opl/gebonden aan hemoglobine
4. gasuitwisseling in weefsels
→ moleculaire diffusie van gas door capillaire wand (bepaald door verschil
in partiële druk ΔP)
→ cellulaire opname van O2 (voor mitochondriale ademhaling en energie)
en afgave van CO2
Basisbegrippen van het ademhalingsstelsel
- bovenste luchtwegen (neusholte, mond, keel, strottenhoofd) = ventilatie
- onderste luchtwegen (long)
- geleidingszone = ventilatie
→ trachea, bronchi, bronchioli
- respiratoire zone = gasuitwisseling
→ respiratoire bronchioli (overgang) en alveoli
- thoraxwand en ademhalingsspieren
- holte waarin longen zich bevinden
- pleuraholte
1
, - (virtuele) ruimte tssn thoraxwand en longen → bepaald of
ademhaling kan plaatsvinden
Thoraxwand en ademhalingsspieren
- ademhalingspomp → beweging thoraxwand (uitzetten + inkrimpen)
- spieren: diafragma en intercostale spieren (inademen) (actief)
- elasticiteit van thoraxwand (passief)
- ademhalingsbeweging bepaald druk in pleuraholte → drijvende kracht
ventilatie
→ inademen: O2 van buiten naar alveoli (PA<PB)
→ uitademen: CO2 van alveoli naar buiten (PA>PB)
Pleuraholte
- gevuld met dunne vochtfilm → virtuele pleurabladen kleven aan elkaar
- intrapleurale druk bepaalt expansie vd longen:
- neg pleuradruk trekt longen open
- varieert met de ademhaling
- Plong > Ppleura: hoe negatiever, hoe meer open (hoe positiever, hoe meer
inkrimpen)
De luchtwegen
- vertakt buizenstelsel eindigend in alveoli
- bovenste luchtwegen
- neus/mond → keel → larynx en stembanden
- functie: ventilatie, spraak, bevochtigen + opwarmen van lucht
- onderste luchtwegen
- trachea → bronchi → bronchioli → alveoli
- functie
→ ventilatie: geleiding van lucht van atmosfeer tot in respiratoire
zone
→ gasuitwisseling in respiratoire bronchioli en alveoli
Luchtwegen = vertakkend buizensysteem
- in geleidingszone: luchtstroom obv drukverschil tssn atmosfeer en alveoli
- in respiratoire bronchioli en alveoli
- lage luchtsnelheid → verspreiding van gasmoleculen door diffusie
- groot opp voor uitwisseling O2 en CO2
- totaal dwarsopp stijgt met de vertakking (terwijl diameter daalt)
- luchtsnelheid daalt met de vertakking
- in elk segment altijd zelfde debiet (cte)
Modificatie van lucht tijdens ademhaling (door bovenste luchtwegen)
- lucht in omgeving: Tomg, droog, + partikels
- lucht in alveoli: 37°C, 100% vochtig (verzadigd met waterdamp), - partikels
2
,toepassing: partikels worden verwijderd door klierstructuur van epitheellaag via
slijmtapijt van mucus (cilia) waardoor slijmtapijt van perifeer naar trachea →
inslikken of ophoesten
!belangrijk tegen infectie + irritatie
Alveoli: gasuitwisseling
- longblaasjes → bloed-gas barrière (contact tussen lucht en bloed)
- eindpunt vd luchtwegen
- afgelijnd met eenlagig epitheel
- functie: gasuitwisseling tssn lucht en bloed
- opname O2 en afgave CO2
- diffusieproces → belang van afstand en opp
- nauwe interactie met pulmonaal vaatstelsel
- arteria pulmonalis = aanvoer O2 arm bloed
- venae pulmonalis = afvoer O2 rijk bloed
Bloed-gas barrière in alveoli < 0,3µm
- alveolaire wand: eenlagig epitheel
- type l epitheelcellen (deklaag)
- type ll epitheelcellen → surfactants (fosfolipidenmengsel,
opp.spanning)
- macrofagen (verdediging)
- interstitiële ruimte
- basale membraan
- elastine + collageen → elasticiteit (! ventilatie)
- capillairen van longcirculatie
- endotheelcellen: eenlagig
- capillair lumen met RBC
Alveoli: functie
- gasuitwisseling tssn alveolaire ruimte en bloed
- opname O2 en afgave CO2
- mechanisme: diffusie = moleculair proces
- V = volume getransporteerd per eenheid van tijd (l.s^-1)
- ΔP = verschil in partiële druk tssn alveoli en bloed → conc. gradiënt
- A = diffusie-opp → 100m²
- S = oplosbaarheidscoëfficiënt vh gas
- d = diffusie-afstand → µm schaal
Longcirculatie
- anatomie
- arteria pulmonalis
→ vertrekt van Re ventrikel: O2 arm/CO2 rijk bloed
- capillairen
→ vertakt netwerk in alveolaire wand: gasuitwisseling
- pulmonale venen
3
, → gaat naar Li atrium: O2 rijk/CO2 arm bloed
- hemodynamisch
- debiet: 5L/min
- lage weerstand → lage druk: 15 mm Hg MAP
- perfusietijd in capillair: 0,75s
= tijd om vh arteriële einde vh capillair naar het veneuze einde te stromen
(afhankelijke van volume, als V stijgt, grotere snelheid, perfusietijd daalt)
4.2 De gaswetten toegepast om de ademhaling
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lieketh87. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,29. Je zit daarna nergens aan vast.
